Przemysł papierniczy działa na potrzeby i z wykorzystaniem usług wielu branż. Według najnowszego raportu agencji badań rynkowych SmithersPira, światowa produkcja papierów specjalistycznych sięgnęła niemal 27 mln ton, zwiększając się o prawie pół miliona w stosunku do roku poprzedniego.
Prognozy na najbliższe lata przewidują wzrost wielkości produkcji o średnio 1,8% rocznie. Ponad połowę wytworzonego w ten sposób surowca stosuje się do produkcji opakowań. Wpływa na to przede wszystkim zwiększenie zapotrzebowania na wykorzystywanie ich do żywności. Nie bez znaczenia pozostaje także poprawa infrastruktury dystrybucyjnej, rozwój urbanizacji oraz rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa.
Przemysł celulozowopapierniczy cieszy się niegasnącym zainteresowaniem, a cała branża z powodzeniem rozwija się, m.in. dzięki wtórnej obróbce surowców odnawialnych, takich jak drewno czy makulatura. Producenci papieru coraz mocniej stawiają na wydajność i niezawodność maszyn oraz stosowanie bardziej efektywnych procesów produkcyjnych. Znaczący wpływ na innowacje procesowe oraz technologiczne mają stopniowo wzrastające w ostatnich latach koszty eksploatacji i energii. Prognozuje się, że zapotrzebowanie na papier ma zwiększać się w kolejnych latach, na co w znaczącej mierze wpłyną właśnie opakowania.
Gdzie ten papier?
W odróżnieniu od zastosowań przemysłowych, znaczenie wyrobów papierniczych w codziennym życiu maleje, co można zaobserwować zwłaszcza na przykładzie rynku wydawniczego. Papier książkowy ulega presji nowych technologii. Coraz częściej zamiast drukowanych publikacji, spotyka się ich wersje elektroniczne. Szala na rzecz elektroniki przechyliła się dopiero w ostatnich latach na Zachodzie jeszcze do niedawna eczytniki stanowiły niszę na rynku, dziś to nawet 25%. Jeszcze w tym roku przewiduje się kilkuprocentowy spadek w zyskach operacyjnych tego sektora, szczególnie na terenie Europy Zachodniej i Ameryki Północnej, gdzie postępy zmian są najszybsze. Podobne zjawisko w zakresie spadku popytu odnotowują producenci papieru graficznego. Ceny surowca oraz postępująca cyfryzacja mediów to główne przyczyny tej sytuacji.
W branży logistycznej wyroby papierowe lub tekturowe wykorzystywane są zarówno do przechowywania, jak i transportu opakowań jednostkowych oraz zbiorczych. To miękkie materiały utrwalane m.in. tworzywami sztucznymi lub sztywne, kartonowe powłoki. Produkowane są one zazwyczaj z drzew iglastych i liściastych, z przeznaczeniem do ochrony towarów. Znacznie mocniejszą strukturę mają opakowania tekturowe, które, w zależności od ilości połączonych ze sobą warstw falistych arkuszy, mogą mieć szerokie zastosowanie. Na podstawie przewidywań agencji badań rynkowych Moody, w tym roku sektor ten może spodziewać się stabilnego wzrostu zysków z działalności operacyjnej. Zapotrzebowanie to wynika bezpośrednio z podwyższających się standardów higieny oraz konsumpcji żywności.
Korelacja rynku opakowań oraz przemysłu papieru i tektury jest bardzo silna. Wartość tego sektora do 2020 roku ma sięgnąć ponad 213 miliardów dolarów. Tendencja ta spowodowana jest wieloma czynnikami. Należy do nich przede wszystkim większa świadomość klientów, a także wykorzystanie papieru i kartonów do wtórnej produkcji. Coraz częściej bowiem opakowania z tworzyw sztucznych zastępowane są tymi przygotowanymi z ponownie przetworzonych wyrobów papierniczych.
Logistyka papieru
Standardy transportu papieru pozostają pod silnym wpływem norm jakościowych i środowiskowych. Dbałość o czystość to dla operatorów logistycznych punkt wyjścia do ich spełnienia, każde zabrudzenia lub niewielkie przedmioty mogą bowiem uszkodzić wrażliwe role czy gotowe wyroby celulozowopapiernicze, takie jak np. papier toaletowy czy chusteczki higieniczne. Z tego też powodu, dla zwojów stosuje się dodatkowe osłony, a także specjalny sposób układania – zarówno w magazynach, jak i podczas przewozu – aby każdy z nich był indywidualnie dostępny bez zbędnego przestawiania pozostałych. Powyższe, podstawowe zasady bezpieczeństwa, minimalizują ryzyko powstania uszkodzeń w całym procesie logistycznym.
- Normy w zakresie przechowywania papieru są bardzo restrykcyjne. Materiał ten jest słabo odporny na działanie czynników zewnętrznych i wymaga magazynowania w odpowiednich warunkach. Specjalne pomieszczenia powinny być suche, przewiewne i zaciemnione by nie powodować
przebarwień materiału, a także czyste i zabezpieczone przez gryzoniami. Dopuszczalna temperatura nie powinna przekraczać 4°C, a wilgotność powietrza 60%. Duży wpływ na zachowanie jakości ma także ciśnienie i ruchy powietrza, a wartości te mogą wahać się w zależności od rodzaju zastosowania
danego surowca. Każdy rodzaj papieru powinien być składowany na osobnych paletach, w odpowiednio zabezpieczonych opakowaniach fabrycznych. Zwoje przechowuje się pionowo, natomiast skrzynie, paczki i palety poziomo, jedno opakowanie na drugim – wymienia Jan Brachmann, Prezes Zarządu Seifert Polska.
Energochłonny biznes kontra unijne normy
Logistyka papieru w rolach wymaga wyjątkowej precyzji i specjalistycznego sprzętu. Seifert Polska to operator logistyczny, który w tej dziedzinie posiada ponad 70 lat doświadczenia, rocznie transportując ponad 2 mln ton tego surowca. W magazynach firmy wykorzystuje się nowoczesną technikę wysokiego składowania na regałach.
– Dzięki ułożeniu towarów w tzw. „jodełkę” w każdym magazynie możemy zapewniać nawet 10 tys. miejsc paletowych, jednocześnie znacząco redukując koszty przechowywania. Magazyny odpowiednio przystosowujemy do specyfiki i wymagań danego towaru, dzięki wykorzystaniu systemów monitoringu temperatury i wilgotności oraz klimatyzacji – mówi Jan Brachmann.
Normy stosowane wobec magazynowania i transportu papieru to także efekt wdrażanego pakietu klimatycznego Unii Europejskiej na lata 20202030, w kontekście przemysłów energochłonnych. Wiąże się on z odpowiednim podejściem firm do zmiany odnośnie długofalowej strategii inwestycyjnej.
– Fabryki papiernicze, jak również wszelkie inne firmy świadczące dla nich usługi, w tym logistyczne, będą musiały skonfrontować swoją strategię rozwoju z nowymi wytycznymi Unii w zakresie odpowiedniego udziału energii odnawialnych. Wyzwania te dotyczą przede wszystkim dalszej redukcji emisji dwutlenku węgla – podsumowuje Jan Brachmann.
Perspektywy rozwoju branży papierniczej, mimo coraz bardziej restrykcyjnych zmian, są dobre. Sektor ten, jako jeden z pierwszych, najszybciej dopasował się do modelu gospodarowania opartego na energiach odnawialnych, ze względu na oparcie procesu wytwarzania na biomasie. Statystyki potwierdzają zauważalny w nim od dawna potencjał oraz kierunek zmian nadchodzących w następnych latach – przemysłowym zastosowaniom tego surowca.
