Wymagania dotyczące wózków jezdniowych do transportu wewnętrznego koncentrują się głównie na spełnieniu szeregu uregulowań natury technicznej, dotyczących np. ładowności. Natomiast kwestie dotyczące bezpieczeństwa, wynikające z budowy wózka (w tym pola widzenia kierowcy), rodzaju przewożonych ładunków czy budowy magazynu, w którym wózek się porusza, pozostają w gestii użytkownika wózków.

„Obserwując poruszające się wózki widłowe, widzimy duże ryzyko, jakie stwarza transport wewnątrzzakładowy. Duże gabaryty pojazdu oraz wielkość materiału transportowanego skutecznie ograniczają widoczność operatora” – mówi Tomasz Szymański, Kierownik Działu Logistyki w Swiss Krono Sp. z o.o.

Transport wewnątrzzakładowy jest jednym z najważniejszych procesów w firmie Swiss Krono. Wózki podnośnikowe realizują zadania związane z transportem wyrobów gotowych pomiędzy magazynami oraz zadania związane z za- i rozładunkiem samochodów ciężarowych. Drogi transportowe oraz miejsca załadunkowe/rozładunkowe niejednokrotnie przecinają się z drogami pieszych. Mimo wyznaczenia i oznakowania dróg pieszych oraz wdrożenia procedur regulujących ruch pieszych po zakładzie, ryzyko wystąpienia wypadku jest duże. Z danych UDT wynika, że co roku w naszym kraju ma miejsce kilkanaście ciężkich i śmiertelnych wypadków w wyniku potrącenia pieszego, dociśnięcia osoby pieszej do elementów infrastruktury bądź innego wózka lub najechania wózkiem na kończyny dolne osoby znajdującej się w bezpośredniej bliskości wózka jezdniowego. Wypadki występują zarówno w strefie manewrowania wózka, w momencie ruszania, jak i w podczas jazdy. Przyczyną wypadków jest przede wszystkim niewystarczająca widoczność otoczenia przez kierowców wózków powodująca niedostrzeżenie osoby pieszej.

 

„Wydajność i bezawaryjność maszyn realizujących określone zadania to część wymagań stawianych przed działem logistyki. Istotnym wymaganiem jest również bezpieczeństwo naszych pracowników, będące dla nas wartością nadrzędną” – mówi Jędrzej Kasprzak, Prokurent, pełnomocnik Zarządu ds. zakupu surowca, Swiss Krono Sp. z o.o.

Specjaliści z firmy KONOSWISS rozpoczęli poszukiwania możliwych rozwiązań od przeglądu dostępnych na rynku technologii i systemów bezpieczeństwa. Pierwszą, dość wyrafinowaną technologią, którą wzięto po uwagę, były głowice skanujące, rozpoznające kształt człowieka po średnicy przekroju. Do głównych mankamentów tego rozwiązania zaliczyć można błędy w rozpoznawaniu przeszkód, nieprzenikanie przez przeszkody i materiały, refleksy świetlne zakłócające pracę skanerów, co wykluczyło zastosowanie systemu na terenie zakładu. Następną klasą systemów umożliwiających wykrywanie kolizji są rozwiązania oparte o technologię UWB (ang. Ultra WideBand). Strefa testowa została pokryta antenami radiowymi UWB połączonymi w sieć, obsługiwaną przez serwer przeliczający ruch w strefie na podstawie tzw. tagów aktywnych, wysyłających sygnały radiowe w odpowiedzi na sygnał z anten. Każdy pojazd oraz pieszy był wyposażony w tag (różny dla pojazdu i pieszego). Na wózku znajdował się sterownik PLC, który informował o zagrożeniu przy pomocy sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej. Z tego rozwiązania również zrezygnowano, z uwagi na nieakceptowalną bezwładność systemu, która powodowała opóźnienia w generowaniu ostrzeżeń wynoszące nawet do 4 s. Drugim mankamentem był bardzo wysoki koszt wdrożenia z uwagi na konieczność stworzenia infrastruktury sieciowej na terenie całego zakładu.

Bardzo dużą grupę rozwiązań antykolizyjnych stanowią systemy oparte o RFID. Również i nimi zainteresowali się specjaliści Swiss Krono z uwagi na niewątpliwe atuty, takie jak: tagi aktywne dla pieszych czy modulacja dźwiękowa w zależności od odległości. Jednak praktyczne testy wykazały, że system ten ma dość niską skuteczność pod względem przenikania sygnału przez przeszkody. Ponadto skuteczny zasięg systemu wynosił do 10 m i spadał w przypadku typowych zakłóceń występujących w halach przemysłowych. Zwłaszcza w przypadku pojazdów poruszających się z dużą prędkością zwłoka w reakcji systemu była nieakceptowalna przez użytkownika i stwarzała poważne ryzyko braku ostrzeżenia przed kolizją z pieszym.

Rozwiązanie spełniające oczekiwania Swiss Krono zaprezentowała ENTE Sp. z o.o. specjalizująca się w projektowaniu i produkcji systemów elektronicznych i elektrycznych. Wspólnie z partnerem, firmą WASKO S.A., ENTE opracowało wymagania dla nowego systemu w oparciu o doświadczenia zebrane przez pracowników Swiss Krono. Zaproponowany system skupiał się na trzech podstawowych parametrach:

 

„Analizując wymagania postawione przez Kronopol, stwierdziliśmy, że żadne z dostępnych rozwiązań technologicznych nie spełni założeń klienta. Dlatego wspólnie z firmą ENTE zaprojektowaliśmy nowy system bazujący na detekcji radiowych fal długich” – mówi Michał Spendel, Dyrektor Sprzedaży w WASKO S.A.

Projektanci ENTE oparli całe rozwiązanie na falach radiowych długich ze względu na ich bardzo dobre właściwości. Fale radiowe długie zapewniają stałą propagację podczas transmisji powierzchniowej na obszarze o dużym nagromadzeniu materiałów. Projekt systemu został oparty o budowę autonomiczną, niewymagającą do działania kosztownej infrastruktury. Tak powstał system AWIA Horyzont®, który składa się dwóch grup urządzeń. Pierwsze to urządzenia detekcyjne zabudowane na pojeździe: terminal operatora oraz detektory kierunkowe zlokalizowane w obrysie pojazdu. Druga grupa to urządzenia nadawcze: nadajniki personalne dla pieszych, emitujące sygnał pozwalający na jego łatwą detekcję. Ponadto zaprojektowano listwy ładujące do obsługi akumulatorowych nadajników, umożliwiające swobodną budowę punktów poboru nadajników.

 

Zasada działania systemu jest bardzo prosta dzięki innowacyjnemu zastosowaniu propagacji fal radiowych. AWIA Horyzont® wykrywa wyposażonych w nadajnik pracowników pieszych, którzy często są niewidoczni dla operatora wózka widłowego. Ma to niebagatelne znaczenie w przypadku poruszania się wózków w alejkach prostopadłych do siebie, utworzonych przez regały lub magazynowany towar oraz w przypadku wjazdów, wejść, skrzyżowań kolizyjnych, gdzie istnieje możliwość nagłego wejścia pracownika przed jadący wózek. System ostrzega o tym fakcie kierowcę odpowiednio wcześnie, dzięki imponującemu zasięgowi, który w magazynie wynosi do 18 m, a w terenie otwartym do 30 m. Cechą unikalną w tej klasie rozwiązań jest informacja o odległości, w jakiej znajduje się pracownik. System określa odległość pracownika od wózka widłowego w postaci kolorowych piktogramów obrazujących strefy: zieloną, żółtą i czerwoną (rozmiary poszczególnych stref można konfigurować w systemie). Po naruszeniu strefy na terminalu wyświetlane jest ostrzeżenie oraz emitowany sygnał dźwiękowy i świetlny. Istotna dla użytkownika jest możliwość konfiguracji strefy wykrywania oraz ostrzeżeń indywidualnie dla każdego pojazdu.

 „Identyfikacja oparta o detekcję fal długich pozwala na skuteczną sygnalizację obecności pracownika znajdującego się za materiałem drewnopochodnym. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest spełnienie wymagania widoczności przez przeszkody bez konieczności budowy kosztownej infrastruktury” – mówi Sylwester Maźnio, Dyrektor Projektu w ENTE Sp. z o.o.

Kronopol dysponuje obecnie innowacyjnym systemem wspomagającym prowadzenie pojazdu w warunkach ograniczonej widoczności. System zabudowany jest na ponad 50 pojazdach i obejmuje swoim działaniem ponad 1000 osób (pracowników, gości oraz kierowców) przebywających na terenie zakładu, przez co zmniejsza ryzyko wystąpienia wypadku z udziałem wózka widłowego.

„System AWIA Horyzont® jest tak dostosowany do naszych potrzeb, że w tej chwili praktycznie ze 100-procentową pewnością jesteśmy w stanie określić, czy osoba posiadająca nadajnik znajduje się w strefie pracy wózka” – mówi Tomasz Szymański.

Co więcej, rozwiązanie dostarczone do Swiss Krono nie posiada żadnych ograniczeń pod względem liczby wózków i pracowników objętych systemem.
„Ostatecznym celem wdrożenia systemu antykolizyjnego AWIA Horyzont® jest zwiększenie bezpieczeństwa wszystkich pracowników poruszających się po naszym zakładzie. Dlatego już dziś podjęliśmy dalszą współpracę z firmą ENTE Sp. z o.o., zmierzającą do objęcia systemem wszystkich ruchomych maszyn przemieszczających się po naszym zakładzie. Jesteśmy nowoczesną firmą i chętnie wdrażamy tego typu innowacje, poprawiające bezpieczeństwo naszych pracowników” – mówi Jędrzej Kasprzak.

Przykład Swiss Krono pokazuje, że ochrona życia i zdrowia pracowników jest podstawą funkcjonowania firmy. Dbałość o pracowników pozwala spółce realizować cele rynkowe.

 

źródło: ENTE