Ochrona środowiska stała się mocną kartą przetargową w walce o klienta. Ekologiczne opakowania chronią 10 razy więcej zasobów (materiałów, energii, wody itp.), niż zużywają. Wykorzystywane w racjonalny sposób tworzą więc zrównoważony łańcuch dostaw, który przyczynia się do ochrony naszej planety. Dostrzegają to też firmy i organizacje w Polsce. Świadomość ekologiczna w naszym kraju progresywnie rośnie, zarówno w aspekcie konsumenckim, jak i w sektorze B2B, a to z kolei przekłada się na dokonywane wybory w zakresie poszczególnych produktów. Zmiana nawyków i przyzwyczajeń wymaga co prawda czasu, ale ten proces już się rozpoczął. – Z tego powodu w naszych przedsiębiorstwach coraz częściej zatrudniamy oddzielne zespoły ekspertów ds. opakowań. Specjaliści ci mają zadanie ciągłego ulepszania opakowań już na etapie ich projektowania. Stosowane w obecnej logistyce transportowo-magazynowej podlegają już dzisiaj wyraźnie zarysowującym się nowym trendom. Ściany opakowań mają być maksymalnie odchudzone, tak by do ich produkcji zużyć możliwie najmniej materiału, ale jednocześnie muszą posiadać jak najwyższą trwałość i odporność na uderzenia – mówi Tomasz Budrewicz, Dyrektor Zarządzający FACH-PAK Sp. z o.o.

Rzecz jasna wszystko musi być robione z umiarem. Metoda „złotego środka” jest tu nad wyraz pożądana, choć zdarzają się odstępstwa od tej reguły. Zauważa je Tomasz Budrewicz. – Osobiście dostrzegam trend polegający na prześciganiu się w gromadzeniu coraz to nowych certyfikatów potwierdzających ekologiczną postawę przedsiębiorstw za ich finalne produkty. Przykładem takiego certyfikatu może być niemiecki „Blauer Engel”, który ma ustanawiać wyrafinowane standardy dla produktów i usług przyjaznych dla środowiska.  Jak wygląda to w praktyce? Prawda leży jak zwykle pośrodku i tego typu certyfikaty bywają faktycznym potwierdzeniem wzorowej postawy proekologicznej, ale mogą być również przejawem snobizmu właścicieli firm – wyjaśnia Tomasz Budrewicz.

Zielona tektura

Opakowania z tektury falistej są jedną z kilku „zielonych” opcji dedykowanych dla przemysłu i branży magazynowej. Zdaniem Beaty Patalan, Menadżera ds. Marketingu i Komunikacji w Smurfit Kappa Polska, charakteryzują się one wysoką elastycznością odnośnie do doboru surowca, konstrukcji oraz możliwości dopasowania do łańcucha logistycznego danego produktu. Oznacza to możliwość tworzenia optymalnych rozwiązań, w których odpowiednio skonstruowane opakowania, nie tylko spełniają oczekiwania kosztowe, ale również mają minimalny wpływ na środowisko. – Wykorzystanie tektury falistej daje gwarancję bezpieczeństwa ekologicznego, czyli pochodzenia z odnawialnych źródeł, biodegradowalności i 100% recyklingu. Dbałość o właściwy dobór surowca, ochronę produktu, poprzez dopasowanie konstrukcji czy właściwą paletyzację oraz transport, to zachowanie aspektów ekonomicznych – twierdzi Beata Patalan.

Trzecie życie drewna

Drewno praktycznie od zawsze było wykorzystywane jako opakowanie w sektorze magazynowym i logistycznym. Dziś, oprócz klasycznych wariantów, dostępne są też zupełnie nowe opcje. Eddi Complex, wykorzystując surowce wtórne oraz niepełnowartościowe drzewne lub niemożliwe do zagospodarowania w produkcji tradycyjnych opakowań, wytwarza ekologiczne skrzyniopalety i palety BosPal w opatentowanej technologii drewna prasowanego, które po uszkodzeniu można ponownie przetworzyć. Z ekonomicznego i ekologicznego punktu widzenia to same plusy. System BosPal jest w 100% ekologiczny, a równocześnie jest przykładem zachowania właściwości kluczowych dla rynku opakowań – jakości, funkcjonalności czy wytrzymałości.

Podobnie jest w przypadku palet z drewna prasowanego Inka dostępnych w firmie LOGISPAK. Do ich produkcji wykorzystywane są uszkodzone palety drewniane, które nie nadają się już do dalszego użycia. Po usunięciu z nich gwoździ i zmieleniu powstaje paleta Inka, która zużyta otrzymuje trzecie życie. – Naukowcy z berlińskiego Uniwersytetu Humboldta przeprowadzili bowiem badania, które udowodniły, że palety Inka – po rozpuszczeniu i rozdrobnieniu – stanowią świetny nawóz, który może użyźnić każdy ogródek – zapewnia Mateusz Bigos, Area Sales Manager w LOGISPAK.

Jakość ma znaczenie

Zdaniem ekspertów w przypadku ekologicznych opakowań przemysłowych i magazynowych aspekt jakościowy jest kluczowy, a zachowanie wysokich parametrów powinno być standardem.  W przypadku opakowań kartonowych istotna jest stabilność wagowa (wąska tolerancja dla odchyleń gramatury), możliwość optymalnego zadruku oraz wydajność (stosunek sztywności do gramatury), co przekłada się na aspekt ekologiczny (mniej drzew – tyle samo opakowań), jak i ekonomiczny – więcej opakowań z jednej tony kartonu.  Potwierdza to Beata Patalan ze Smurfit Kappa dodając, że jakość opakowania ma bardzo często wpływ na częstotliwość przestojów na linach produkcyjnych, a to może pociągnąć za sobą cały łańcuch niepożądanych wydarzeń, takich jak opóźnione dostawy do finalnych klientów czy nawet utracona sprzedaż do finalnego klienta. – Dlatego bardzo ważne jest umiejętne dobranie surowca, z którego wykonane jest opakowanie logistyczne. Jego odpowiedni „performance” w łańcuchu dostaw pozwala uzyskać także wymierne wartości. Jedno złe opakowanie może spowodować zwrot całego transportu – dodaje Beata Patalan.

W tym kontekście warto pamiętać także o tym, co dzieje się z opakowaniem, gdy spełni ono już swoją rolę. Aby móc pochwalić się ekologicznymi standardami, należy zadbać o to, aby cykl życia opakowania był obiegiem zamkniętym. Jeżeli szukamy opakowania do celów niespożywczych, np. w magazynie na półfabrykaty, wtedy powinniśmy wybrać opakowania wykonane z materiału wtórnego. – Dlatego tak ważne jest dla nas przestrzeganie wysokich norm jakościowych naszych produktów. Certyfikacja pochodzenia FSC daje nam możliwość śledzenia obiegu naszych produktów w środowisku. Dla nas podnoszenie jakości to filozofia ciągłego zmniejszenia wpływu naszego produktu na otoczenie oraz dbałość o adekwatną ochronę produktów naszych klientów – wskazuje Beata Patalan.

Przemyślany wybór

Wśród kluczowych czynników wyboru ekologicznych rozwiązań opakowaniowych jest z pewnością źródło pochodzenia wykorzystywanych surowców. Zdaniem Mateusza Bigosa z LOGISPAK warto zwrócić uwagę, czy materiały użyte do produkcji opakowań pochodzą z legalnych i odnawialnych źródeł, czy drewno (a więc, idąc dalej, papier) nie zostało dostarczone z nielegalnych wyrębów. – Tu z pomocą przychodzą certyfikaty, którymi można się posiłkować. Warto sprawdzić, czy dostawca opakowań ma certyfikat FSC lub PEFC – sugeruje Mateusz Bigos.

Warto też zwrócić uwagę na jednorodność wykorzystanego materiału. Wiele produktów delikatnych czy wartościowych wymaga dodatkowych zabezpieczeń czy przekładek w transporcie lub w kanale e-commerce. Warto podkreślić również zapewnienie bezpieczeństwa produktu poprzez dobór opakowań o właściwej wytrzymałości w logistycznym łańcuchu dostaw. Dzięki temu produkty w procesie magazynowania czy transportu są właściwie chronione, co oznacza dbałość o wykorzystane surowce do ich produkcji. W opinii Ireneusza Żabińskiego z Eddi Complex Sp. z o.o. Sp.k. istotna jest również ergonomia idąca w parze z ekologicznym charakterem i funkcjonalnością. - Wysoka jakość, łatwy transport oraz składowanie na niewielkich przestrzeniach magazynowych, ograniczenie konieczności użycia dodatkowych materiałów potrzebnych do zabezpieczenia produktu oraz możliwość przetworzenia – to cechy, które powinny spełniać opakowania – wylicza Ireneusz Żabiński.

Trendy

W obszarze ekologicznych opakowań przemysłowych i magazynowych wiele się zmienia. Producenci wciąż szukają optymalnych rozwiązań, aby wzmacniać wizerunek swojej marki w oczach klientów. Takim przykładem jest chociażby inicjatywa Smurfit Kappa – Better Planet Packaging. Jej celem jest przedefiniowanie przyszłości zrównoważonych opakowań odnośnie do nowych produktów, jak i sprostanie wyzwaniom związanym z odpadami. Jednym z narzędzi jest trwający do 29 marca konkurs Better Planet Packaging Design polegający na opracowaniu zrównoważonych rozwiązań dla dwóch obszarów, w których opakowania wykorzystywane w życiu codziennym nie ulegają biodegradacji.

Kolejnym kierunkiem jest możliwość dedykowania ekologicznych opakowań zindywidualizowanym, często nietypowym produktom. Takie możliwości oferuje system BosPal, który zapewnia bezpieczeństwo w czasie transportu poprzez zagnieżdżenie produktu. – Konstrukcja skrzyniopalet BosPal eliminuje konieczność załadunku od góry, a tym samym używania dodatkowych narzędzi lub angażowania większej liczby pracowników, zaś inteligentny system klamer ułatwia proste zamykanie i otwieranie. Godna uwagi jest również łatwość złożenia skrzyni, co jest szczególnie ważne dla odbiorców. Zyskują oni możliwość zamówienia nawet 220 sztuk skrzyniopalet jednym transportem, dzięki czemu nawet trzykrotnie redukują koszty transportu oraz czas dostawy, chroniąc przy tym środowisko – tłumaczy Ireneusz Żabiński z Eddi Complex.

Jednak aby działać ekologicznie w logistyce, nie trzeba wyłącznie stawiać na „zielone” opakowania. Jak zauważa Tomasz Budrewicz, można też podjąć wiele skutecznych inicjatyw w celu znacznego zmniejszenia zużycia energii poprzez stosowanie energooszczędnych maszyn, np. wtryskarek. Ich producenci także śledzą aktualne proekologiczne trendy. Możemy także wdrożyć tworzywa biodegradowalne, które jednak nie należą do najtańszych, a to wpływa na wyższą cenę produktu. Niemniej, w dłuższym rozrachunku bilans jest zawsze dodatni, przede wszystkim dla nas wszystkich oraz przyszłych pokoleń, na których kredyt żyjemy już dziś. Warto o tym pamiętać przed kolejnym zakupem.