Temat ecodrivingu jest pojęciem szerokim, obejmującym zarówno technikę jazdy samochodem, jak i świadome przewidywanie zdarzeń drogowych, czego efektem jest oszczędność paliwa, części eksploatacyjnych (klocki hamulcowe, sprzęgło, zawieszenie, ogumienie), jak również bezpieczeństwo użytkowników dróg, co wpływa na zmniejszenie ryzyka szkód komunikacyjnych. „Na dzień dzisiejszy zarządzający firmami transportowymi po wdrożeniu systemu zauważają w krótkim czasie korzyści finansowe uzyskiwane dzięki ecodrivingowi. Dla przykładu – jedna z firm transportowych, która posiada flotę 90 pojazdów, w okresie jednego pełnego roku kalendarzowego zaoszczędziła w ten sposób ponad 1 000 000 zł” – obrazuje Mariusz Skowroński, Dyrektor Sprzedaży GPS w firmie Hertz Systems.

Ecodriving leży w interesie osób zarządzających firmami transportowymi. Oszczędzanie paliwa wpływa na obniżenie kosztów utrzymania floty pojazdów, a zrównoważone dobieranie części zamiennych do samochodów wydłuża ich przydatność. Ekonomiczna jazda staje się obecnie coraz bardziej popularna. Jak twierdzi Paweł Wloczek, Dyrektor Zarządzający, WebEye Polska, zmiana stylu prowadzenia samochodu jest jednak związana z przyjęciem nowej kultury, a to wymaga czasu. „Na Zachodzie zasady oszczędnej jazdy są stosowane od dawna, a ich znajomość sprawdza się już przy okazji egzaminu na prawo jazdy. W 2010 r. prawie wszyscy producenci aut w Europie dołączyli do programu Ecowill i zgodzili się na taki dobór parametrów pojazdu, który umożliwi kierowcom stosowanie zasad ecodrivingu” – mówi Paweł Wloczek. To zdaniem eksperta milowy krok w kierunku upowszechnienia ekonomicznej jazdy, jednak wciąż za mała jest świadomość na ten temat. Oprócz zmian wprowadzonych przez producentów samochodów, wciąż istnieje potrzeba informowania kierowców, organizowania dla nich szkoleń.

Eksperci są zgodni w opinii, że w upowszechnianiu tematyki ecodrivingu nadal wiele jest do zrobienia. Dziś pierwszy człon, czyli ‘eco’ jest odczytywane przez właścicieli firm transportowych głównie jako ‘ekonomiczny’, ale nie możemy zapominać o jego drugim aspekcie – ‘ekologicznym’. „Wierzę jednak, że skoro tak bardzo do tego wagę przykłada Europa Zachodnia, to i nas w niedalekiej przyszłości zacznie interesować ilość emitowanego CO2”– mówi Krzysztof Drabczyński, Dyrektor Marketingu w firmie Drabpol. „Chciałbym też podkreślić, że już w roku 2015 spotkałem się z firmą, która, pomimo że z korzeniami zachodnimi, jest zarejestrowana w Polsce i zarządzania przez Polaków, gdzie proces ecodrivingu był tak dobrze zorganizowany, że praktycznie nie można było im zaoferować nic więcej. To jest budujące dla takich firm jak Drabpol, że wybierając wiele lat temu partnera do współpracy, jakim jest MiX Telematics i wchodząc w sferę telematyki Premium, nie pomyliliśmy się, wierząc, że są w Polsce kontrahenci, którzy patrzą bardzo szeroko i dostrzegają olbrzymie korzyści z właściwego stylu jazdy i jego wpływu na ekonomię, ekologię jak i bezpieczeństwo” – dodaje nasz rozmówca.

Rozwiązania z zakresu telematyki pomagają rejestrować informacje i przekazywać je z pojazdów do nadzorujących systemów. W przypadku chęci monitorowania całkowitego kosztu posiadania pojazdu (TCO) z pomocą przychodzą usługi telematyczne, szczególnie te ułatwiające zarządzanie flotą i edukujące kierowców na temat ekonomicznej jazdy. „W przypadku samochodu używanego do międzynarodowego transportu mogą zmniejszyć TCO nawet o kilkadziesiąt procent. Instalacja urządzeń wspomaga komunikację kierowcy samochodu z centralą firmy, która korzystając z podstawowych usług telematycznych, może wykryć pozycję GPS, zaimportować dane z tachografu czy podejrzeć raporty dotyczące stylu jazdy kierowcy oraz zużycia paliwa” – mówi Paweł Wloczek z WebEye.

System analizujący parametry jazdy ekonomicznej analizuje wiele danych równocześnie. W przypadku systemu Hertz GPS On-line najważniejsze z nich to obroty silnika, prędkość pojazdu, użycie pedału gazu, gwałtowne hamowania i przyspieszenia, czas postoju z włączonym silnikiem.

Zastanawiając się nad funkcjonalnościami telematyki, które pomagają analizować parametr ekonomicznej jazdy, warto się też przyjrzeć systemowi RIBAS oferowanemu przez Drabpol. „Jest on wdzięczny do takiego użycia, gdyż wszystkie litery z jego nazwy są rozwinięciem pięciu parametrów, które wierzymy, że jeżeli prawidłowo przestrzegane, mogą w sposób znaczny wpłynąć na zmniejszenie zużycia paliwa, ograniczenie wypadkowości, ekologię oraz szereg dodatków z zakresu eksploatacji pojazdu, jak chociażby tarcze, klocki czy płyny” – mówi Krzysztof Drabczyński. Czym jest więc RIBAS? Z angielskiego R – to przekroczenie obrotów; I – nadmierna praca na biegu jałowym; B – gwałtowne hamowanie; A – gwałtowne przyspieszanie; S – przekroczenie prędkości. To właśnie te parametry odpowiednio zdefiniowane, czy to bazując na wiedzy ekspertów Drabpol, czy też skonfigurowane na polecenie kontrahenta, mają bezpośrednio wpływ na szeroko rozumiany ecodriving i pozwalają zmniejszyć zużycie samego paliwa o minimum 5 proc.

Z badań TNS Pentor wynika, że ponad 50 proc. badanych nie wie, jak stosować zasady ecodrivingu. Zmiana przyzwyczajeń i stylu prowadzenia samochodu może skutkować bezpieczniejszą i bardziej oszczędną jazdą. Przykładowo, jeśli po szkoleniu z ekonomicznej jazdy spalanie paliwa zmniejszy się o ok. 18 proc., dla firmy posiadającej 100 samochodów transportowych będzie się to wiązało z oszczędnością nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych na miesiąc. „W sytuacji, kiedy przepisy unijne wymagają ciągłego zmniejszania emisji spalin, wdrożenie rozwiązań telematycznych to działanie bardziej opłacalne niż wymiana samochodów na ekologiczne. Sprzyja spadkowi poziomu emisji szkodliwych substancji do atmosfery, w efekcie przyczyniając się do poprawy stanu środowiska” – przekonuje Paweł Wloczek z WebEye.

Polski rynek telematyki nadal jest rynkiem rozwijającym się. To oznacza, że stale przed nami dużo pracy, aby większość kierowców stosowała się do zaleceń ecodrivingu i w ten sposób wpłynęła pozytywnie na użytkowników dróg, na firmy, dla których pracują, jak i patrząc z punktu ekologii na przyszłość. „Musimy jednak pamiętać, że stosowanie się do reguł i zasad nie leży w naturze Polaków, do tego dochodzi naprawdę trudne obecnie otoczenie biznesu dla firm transportowych i czasami core business, jakim jest dostarczenie przesyłki na czas, wygrywa z tak pięknie opisywanym w licznych artykułach czy podczas prezentacji systemów telematycznych ecodrivingiem” – przyznaje Krzysztof Drabczyński. Nasz rozmówca zauważa jednak, że zmiany w tym zakresie w ostatnich latach są olbrzymie i dziś dużo łatwiej oraz przyjemniej rozmawia się na ten temat z potencjalnymi kontrahentami.

Jednakże bez względu na to, gdzie jesteśmy w procesie edukowania rynku z zakresu ecodrivingu, prawo, otoczenie i po prostu rynek powoli wpływają na ten aspekt coraz silniej i za kilka lat bez względu na „ciężką nogę” czy też inne powody, nawyki „nie eco” zostaną wykluczone przez wprowadzenie ograniczeń technologicznych.

Nie wszyscy zarządzający firmami transportowymi mają pełną świadomość, że analiza ekonomicznej jazdy kierowców zarówno pojazdów ciężarowych, jak i osobowych wbrew pozorom nie jest tematem trudnym i czasochłonnym, jeżeli korzysta się z funkcjonalności systemów analizujących dane telematyczne. „Obawiają się głównie dodatkowego nakładu czasu pracy dla kadry nadzorczej, która musiałaby te dane analizować. A nic bardziej mylnego, ponieważ jednorazowe, prawidłowe ustawienie kluczowych parametrów pozwala na automatyczne analizowanie danych przez Hertz GPS On-line i szybkie wyciąganie wniosków” – mówi Mariusz Skowroński z Hertz Systems. „Decyzja o wdrożeniu naszej usługi przynosi klientowi wymierne korzyści finansowe w postaci oszczędności zużycia paliwa, kosztów eksploatacyjnych, efektywności wykorzystania taboru – dodaje.

System Hertz GPS On-line jest profesjonalnym narzędziem wspomagającym pracę menadżerów firmy transportowej, pozwalającym na zwiększenie efektywności wykorzystania posiadanego taboru przez wykorzystanie ecodrivingu. Wpływa na wzrost bezpieczeństwa, obniżenie kosztów oraz pozwala na docenianie kierowców jeżdżących zgodnie z ustalonymi zasadami poprzez tworzenie rankingów najlepszych kierowców (pojazdów). „Jest to ciekawym pomysłem na nagrodę dla zwycięzcy. Przecież najlepszym motywatorem do osiągnięcia wyznaczonego celu jest rywalizacja, która przynosi korzyści zarówno dla firmy, jak i pracowników” – zauważa Mariusz Skowroński.

Wśród rozwiązań WebEye sprzyjających ecodrivingowi są usługi umożliwiające analizę jazdy kierowcy, pomiar paliwa czy monitoring wydajności pojazdu. Narzędziem, które wspomoże osoby zarządzające flotą, jest usługa DrivingStyle. Umożliwia ona kontrolę zachowań podczas jazdy, wskazując niewłaściwe elementy użytkowania pojazdu generujące dodatkowe koszty. System, poprzez analizę danych według wcześniej określonych kryteriów, ocenia kierowców, których styl jazdy może być rozwijany w spersonalizowany sposób. Świadomość popełnianych błędów pomaga zmniejszyć, wynikające z niewłaściwej eksploatacji, koszty utrzymania pojazdów oraz nadmierne zużycie paliwa. Przydatną aplikacją jest także e-Tachograph, która pomaga przewoźnikom przestrzegać przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku kierowcy, a co za tym idzie – zapobiega wysokim karom, zmniejsza obciążenia administracyjne i koszty paliwa.

Mottem firmy Drabpol dla rynku automotive od zawsze było: „Fundamentalną zasadą w transporcie jest jego bezpieczeństwo|. „Ecodriving traktujemy nadrzędnie, jako pogląd na technikę jazdy, mający na celu zmianę stylu jazdy i przyzwyczajeń na bardziej bezpieczne tak dla samego kierowcy, jak i całego otoczenia – mówi Krzysztof Drabczyński. Drabpol rozpoczął działania edukowania w zakresie ecodrivingu w roku 2003. – Dzięki temu z dumą mogę teraz wspomnieć o zastosowaniu EDMEco w pojazdach przeznaczonych do szkoleń ecodrivingu przez Mercedes-Benz w swojej szkole” – mówi Dyrektor Marketingu Drabpolu. Dziś natomiast, szczególnie w komunikacji miejskiej, system RIBAS firmy MiX Telematics, codziennie szkoli i czuwa nad prawidłowym stylem jazdy ponad 12 tysięcy kierowców w Europie, z czego w istotnej części w samej Polsce. Gdy spojrzymy na te liczby przez pryzmat pozycji MiX Telematics na rynku światowym, gdzie jest według różnych rankingów zawsze w Top 5 dostawców telematyki i firmą notowaną na giełdach johannesburskiej i nowojorskiej, te liczby naprawdę robią wrażenie.

Moduł ecodriving w systemie firmy SATIS składa się z 3 podstawowych elementów, mających za zadanie w jak najlepszym stopniu wesprzeć kierowników flot. Poniższe elementy są ze sobą ściśle powiązane:

•    zaawansowane urządzenia GPS,
•    aplikacja WWW i moduł analityczno-raportowy,
•    aplikacja mobilna z dostępem dla kierowcy.

Urządzenia GPS zostały wyposażone w profesjonalne oprogramowanie stworzone przez producenta urządzeń przy ścisłej współpracy z naszymi programistami. Umożliwia to realizację określonych założeń związanych z pomiarem ecodrivingu. „Zapewnia to maksymalną kompatybilność danych dostarczanych przez urządzenie z wymogami i możliwościami naszego systemu oraz pewność kompletnego wykorzystania tych danych w analityce. Dane dostarczane przez urządzenia są przekazywane bezpośrednio do systemu SATIS i podlegają zaawansowanej analizie poprzez kilkanaście rozbudowanych algorytmów. Wyniki są następnie wyświetlane w postaci raportu zbiorczego i mają wpływ na finalną ocenę ecodrivingu” – mówi Adam Szymkiewicz z firmy SATIS. Parametry, które są brane pod uwagę, to: prędkość obrotowa silnika, prędkości osiągane przez pojazd, dynamika przyspieszania i hamowania, umiejętność zachowania stałej prędkości jazdy, unikanie biegu jałowego i wiele innych. Raport dotyczący ecodrivingu prezentowany jest w podziale na jazdę o charakterze miejskim, pozamiejskim i mieszanym.