W badaniu European Real Estate Logistics Census przeprowadzonym przez Savills i Tritax EuroBox plc, we współpracy z firmą Analytiqa specjalizującą się w badaniach globalnych łańcuchów dostaw, 68% respondentów zadeklarowało zainteresowanie reshoringiem. Relokacja procesów biznesowych na rodzime rynki jest związana z zakłóceniami dostaw spowodowanymi przez pandemię, brakiem rąk do pracy i wzrostem cen paliw. 18% najemców uczestniczących w badaniu rozważa ograniczanie dostaw z rynków zagranicznych. Jednocześnie 54% respondentów przewiduje, że firmy będą gromadziły większe zapasy, aby móc sprawniej realizować zamówienia internetowe. Według autorów raportu, trendom tym towarzyszy duży wzrost zapotrzebowania na powierzchnie magazynowe, które w najbliższych miesiącach nadal będzie rosło – częściowo wskutek upowszechniania się w Europie modelu pracy zdalnej, który dodatkowo generuje popyt konsumencki w kanale online.
Prawie wszyscy najemcy biorący udział w badaniu (95%) przewidują, że w najbliższych trzech latach ich zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe wzrośnie lub utrzyma się na dotychczasowym poziomie, a prawie połowa rozważa zwiększenie zajmowanej powierzchni. Do najbardziej ekspansywnych najemców należą operatorzy logistyczni 3PL, ponieważ aż 58% z nich liczy się z koniecznością wynajęcia dodatkowej powierzchni, a także sieci handlowe (46%) i firmy produkcyjne (41%).
– Od wybuchu pandemii Covid-19 popyt na powierzchnię magazynową szybko rośnie, a towarzyszy temu jej malejąca dostępność. Z kolei wysoki poziom aktywności najemców potęguje zainteresowanie inwestorów tym sektorem, o czym świadczy wzrost rocznego wolumenu transakcji inwestycyjnych do 35 mld euro oraz spadek stóp kapitalizacji dla najlepszych aktywów poniżej progu 3% na wielu najbardziej atrakcyjnych rynkach. – komentuje Marcus De Minckwitz, dyrektor działu nieruchomości przemysłowych i logistycznych w regionie EMEA.
– W całej Europie brakuje magazynów, a z powodu rosnącej popularności sprzedaży internetowej możemy oczekiwać wzrostu stawek czynszowych w najbliższych 3-5 latach – dodaje Mike Barnes, associate, dział badań rynków europejskich w Savills.
Według 66% ankietowanych deweloperów automatyzacja procesów magazynowych będzie miała największy wpływ na łańcuchy dostaw w perspektywie kolejnych 12 miesięcy.
– W ramach dążenia do minimalizowania ryzyka zakłóceń i zapewnienia klientom lepszej obsługi 68% respondentów stawia na nearshoring, czyli przeniesienie operacji do bliższych regionów, a 54% przewiduje konieczność zwiększenia zapasów. W połączeniu z prognozowaną, dalszą automatyzacją procesów magazynowych i upowszechnianiem się pracy zdalnej, te długotrwałe trendy strukturalne dodatkowo podkreślają, jak ważne dla najemców są nieruchomości logistyczne, a zwłaszcza magazyny w kluczowych lokalizacjach na największych rynkach europejskich. Wraz z coraz bardziej odczuwalną luką podażową, w dłuższej perspektywie przełoży się to na wzrost popytu najemców i inwestorów na wysokiej jakości obiekty logistyczne w najlepszych lokalizacjach. – mówi Nick Preston, partner i menedżer funduszu Tritax EuroBox.
Niemniej jednak wyzwaniem dla branży deweloperskiej nadal są rosnące ceny gruntów i koszty budowy – ponad połowa (57%) deweloperów przewiduje, że w najbliższych pięciu latach będą one rosły w tempie przekraczającym 5% rocznie.
Savills w swoim raporcie wskazuje również na różnice w podejściu do kwestii związanych z ESG. 71% firm inwestycyjnych i zarządzających aktywami już uwzględniło wymogi ESG w procesach inwestycyjnych, natomiast 28% planuje je uwzględnić lub spełnić w najbliższych trzech latach.
– Polska staje się celem dla większych bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ponieważ jest jednym z nielicznych dojrzałych rynków, który może zaoferować atrakcyjne tereny inwestycyjne i możliwość realizacji projektów w krótkim czasie, a także konkurencyjne koszty pracy. Pojawia się coraz więcej zapytań od najemców zainteresowanych otwarciem fabryk, obiektów produkcji lekkiej czy głównych centrów dystrybucyjnych na terenie Polski. – dodaje John Palmer, dyrektor działu doradztwa inwestycyjnego dla sektora nieruchomości magazynowych w Savills Polska.
