Automatyczna identyfikacja za pomocą kodów kreskowych znalazła zastosowanie w usprawnianiu procesów logistycznych wielu branż. Coraz szerzej stosowana jest również w branży farmaceutycznej i w służbie zdrowia. Stosowanie tego typu rozwiązań w placówkach służby zdrowia znacząco przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów i usprawnienia pracy całej organizacji.
Celem informatyzacji jakiejkolwiek organizacji jest zawsze uzyskanie szybkiego dostępu do danych i minimalizacja błędów ludzkich. Jeżeli weźmiemy pod uwagę stricte automatyczną identyfikację, możemy powiedzieć, że jest ona narzędziem wykorzystywanym w każdej dziedzinie, w której wymagane są: szybkość, pewność, powtarzalność i zwiększenie wydajności. – W przypadku branży medycznej wymiana informacji jest szczególnie ważna, gdyż stawką jest życie i zdrowie pacjentów. Zoptymalizowanie sposobu prowadzenia opieki zdrowotnej oraz organizacji placówek przekłada się na minimalizację ilości błędów, wzrost efektywności pracowników oraz wydajności procesów – mówi Magdalena Zakrzewska, Kierownik Projektu w firmie BCS Polska.
Identyfikowane obszary
Auto ID w służbie zdrowia to nie tylko identyfikacja pacjentów. Rozwiązania informatyczne stały się nieodłącznym elementem sprawnie funkcjonującego szpitala, przychodni, gabinetu lekarskiego, stacji krwiodawstwa czy laboratorium. – Wdrożenie kompleksowego systemu informatycznego daje gwarancję efektywności pracy oraz zwiększa bezpieczeństwo pacjentów. Wszystkie systemy informatyczne oparte na kodach kreskowych lub technologii RFID ułatwiają optymalne zarządzanie zasobami placówek medycznych – przekonuje Anna Mazur, Project Manager w firmie Koncept-L. Również biorąc pod uwagę zakres procesów obejmowanych automatyczną identyfikacją okazuje się, że potencjał wykorzystania tych rozwiązań jest bardzo szeroki. Dzięki nowoczesnej technologii opartej o RFID czy kody kreskowe służba zdrowia zyskuje narzędzia do identyfikacji danych pacjenta (np. za pomocą specjalnych opasek na nadgarstek z kodem kreskowym), oznaczania próbek, kartotek czy kart pacjenta. – Poprzez system informatyczny zintegrowany z czytnikami kodów kreskowych lub tagów RFID możemy identyfikować, przypisywać i rejestrować niezbędne elementy badań, diagnozy czy historii choroby. Zastosowanie systemów automatycznej identyfikacji w szpitalach, przychodniach, laboratoriach czy aptekach podnosi efektywność pracy, pozwala skutecznie monitorować proces leczenia oraz zarządzać zasobami – przekonuje Patrycja Targosz, Communication Manager firmy Jantar.
Jednym z najbardziej kluczowych obszarów funkcjonowania placówki medycznej, w którym automatyczna identyfikacja ma zasadnicze znaczenie, jest system identyfikacji pacjentów, który od przyszłego roku będzie regulowany ustawą o identyfikacji pacjentów. System polega na unikatowym oznaczeniu chorego, zarówno noworodka na oddziale położniczym, jak i dorosłego, przebywającego na dowolnym oddziale. – Przeniesienie numeru identyfikacyjnego w postaci kodu kreskowego na opaskę i umieszczenie jej na ręce pacjenta umożliwia bezbłędne rozpoznanie pacjenta, także znajdującego się poza swoim łóżkiem, oddziałem czy nieprzytomnego. Odczytanie kodu pacjenta pozwala na uzyskanie wszystkich jego danych, oddziału, na którym przebywa i historii choroby oraz lekarza prowadzącego – mówi Magdalena Zakrzewska z firmy BCS Polska. System informatyczny porządkuje pracę lekarzy oraz personelu pomocniczego na oddziale. Lekarz, który odpowiada za leczenie pacjenta, zleca przeprowadzenie konkretnych badań lub podawanie leków pacjentowi o danym numerze identyfikacyjnym, zostaje wyposażony w urządzenie mobilne, które jest w stałej łączności z systemem za pomocą fal radiowych.
Auto ID w służbie zdrowia to nie tylko identyfikacja pacjentów. Rozwiązania informatyczne stały się nieodłącznym elementem sprawnie funkcjonującego szpitala, przychodni, gabinetu lekarskiego, stacji krwiodawstwa czy laboratorium.
Wejście w życie nowej ustawy o identyfikacji pacjentów sprawi, że automatyczna identyfikacja w polskich szpitalach stanie się powszechna. Jak przekonuje Anna Witkowska, Specjalista ds. Marketingu w firmie HIT-Kody Kreskowe, choć tagi RFID stosuje się w zagranicznych szpitalach, należy się spodziewać, że ze względu na wysokie koszty w Polsce głównie stosowane będą kody 1 lub 2D. Poza spełnieniem wymogów prawnych, skanowanie kodów pozwoli na szybszą i bezbłędną identyfikację. – W przypadku zastosowania bardziej rozbudowanych systemów identyfikacji w oparciu o sieć bezprzewodową WiFi w szpitalach będzie można znacznie zminimalizować odręczne zapisywanie danych. Personel medyczny w trybie on-line będzie mógł zapisywać różnorodne informacje bezpośrednio w systemie IT w każdym miejscu szpitala oraz błyskawicznie konsultować ze sobą informacje. Aktualność danych w systemie, szybkość przekazywania informacji, bezbłędny elektroniczny zapis i oszczędności związane z eliminacją odręcznej rejestracji i drukowania papieru to główne korzyści wprowadzenia kodów kreskowych w służbie zdrowia – wylicza Anna Witkowska (HIT-Kody Kreskowe).
Dywersyfikacja oferty
Wiele firm, które znamy z oferty automatycznej identyfikacji w logistyce wewnątrzzakładowej, kieruje również swoją ofertę do placówek służby zdrowia.
Na przykład Koncept-L posiada w swojej ofercie kompleksowy wachlarz rozwiązań dla służby zdrowia i farmacji, na który składają się urządzenia do automatycznej identyfikacji, takie jak: czytniki kodów kreskowych, czytniki kart, czytniki dokumentów tożsamości, drukarki etykiet, drukarki opasek, drukarki kart, terminale mobilne, tablety oraz sieci bezprzewodowe. Urządzenia te dostosowane są już do restrykcyjnych wymagań z zakresu higieny oraz spełniają warunki postawione przez szpitale dzięki zastosowaniu powłok antybakteryjnych czy zapewnieniu możliwości dezynfekcji urządzenia bez naruszenia jego powłok. Jednocześnie współpraca ze wszystkimi producentami aplikacji HIS spowodowała, że na rynku pojawiło się kompleksowe rozwiązanie Auto ID dla służby zdrowia.
Na przykład Koncept-L posiada w swojej ofercie kompleksowy wachlarz rozwiązań dla służby zdrowia i farmacji, na który składają się urządzenia do automatycznej identyfikacji, takie jak: czytniki kodów kreskowych, czytniki kart, czytniki dokumentów tożsamości, drukarki etykiet, drukarki opasek, drukarki kart, terminale mobilne, tablety oraz sieci bezprzewodowe. Urządzenia te dostosowane są już do restrykcyjnych wymagań z zakresu higieny oraz spełniają warunki postawione przez szpitale dzięki zastosowaniu powłok antybakteryjnych czy zapewnieniu możliwości dezynfekcji urządzenia bez naruszenia jego powłok. Jednocześnie współpraca ze wszystkimi producentami aplikacji HIS spowodowała, że na rynku pojawiło się kompleksowe rozwiązanie Auto ID dla służby zdrowia.
Z kolei firma HIT-Kody Kreskowe przygotowała specjalną ofertę dla szpitali i farmacji, oferując szeroką gamę sprzętu, etykiet i opasek do identyfikacji pacjenta. Posiada w swojej ofercie m.in. etykiety specjalistyczne odporne na sterylizację czy dedykowane do znakowania worków z krwią i osocza (z odpowiednimi atestami). – W szerokiej gamie sprzętu, poza standardowym typem drukarek etykiet, opasek czy czytników kodów kreskowych, polecamy tablety medyczne, terminale mobilne czy wzmocnione komputery mobilne klasy EDA ze specjalną powłoką antybakteryjną do zastosowań szpitalnych – mówi Anna Witkowska. – Oferujemy także aplikacje do projektowania i druku etykiet, inwentaryzacji, rejestracji pacjentów. Szczególnie ta ostatnia aplikacja kierowana jest do placówek medycznych, nieposiadających rozbudowanych systemów zarządzających, z którymi bezpośrednio współpracuje oferowany przez nas sprzęt. Ostatnio jako Partner Datalogic Industrial Automation swoją ofertę wzbogaciliśmy również o sprzęt do laserowego znakowania narzędzi medycznych. Znakowany laserowo kod kreskowy lub inne oznaczenie na wyposażeniu chirurgicznym jest trwałe, nie niszczy narzędzi i pozwala na wielokrotną sterylizację bez pogorszenia jakości oznaczenia – dodaje.
Całą gamę rozwiązań dostosowanych do potrzeb służby zdrowia oferuje również firma Jantar. Karty identyfikacyjne dla personelu pozwalają na określenie jasnej odpowiedzialności za wykonywane czynności na rzecz pacjentów, co z jednej strony zwiększa bezpieczeństwo pacjentów, a z drugiej ułatwia zarządzanie daną jednostką. Drukarki kart plastikowych firmy Zebra zapewniają wyższy poziom bezpieczeństwa, lepszą jakość, niższe koszty i lepszą obsługę klientów. – Oferujemy urządzenia do druku kart – monochromatycznego lub w pełnym kolorze. Nasi specjaliści dobiorą drukarkę kart Zebra, która spełni wszystkie potrzeby Państwa placówki w zakresie druku kart – mówi Patrycja Targosz. W celu identyfikacji pacjentów Jantar proponuje opaski na rękę z kodami kreskowymi. Zaleca się, aby były nadawane pacjentom zgłaszającym się na leczenie lub konkretne badania. Dzięki takim opaskom personel medyczny w każdej chwili, w dowolnym miejscu może sprawdzić status pacjenta odbywającego swoją „podróż” po szpitalu lub przychodni i w przypadku wykrycia nieprawidłowości szybko zareagować i wprowadzić zmianę przy jednoczesnym wykryciu i eliminacji źródła błędu.
Auto ID w farmacji
Podobnie jak w służbie zdrowia, również w przemyśle farmaceutycznym znaczenie automatycznej identyfikacji w procesie produkcji i dystrybucji leków jest niebagatelne. – Systemy wspierające obsługę procesów logistycznych i magazynowych pozwalają skutecznie nadzorować przepływ towaru od chwili jego przyjęcia do magazynu surowców lub półproduktów, poprzez obróbkę na produkcji, aż do momentu wydania z magazynu wyrobów gotowych. Dla branży farmaceutycznej ma to znaczący wpływ na możliwość śledzenia całej partii produkcyjnej od surowca po produkt finalny – przekonuje Magdalena Zakrzewska z BCS Polska.
Stosowane narzędzia Auto ID pomagają przede wszystkim wspierać proces kontroli. Na przykład systemy wizyjne kontrolują poprawność zapakowania, kody kreskowe są wykorzystywane m.in. do kontroli kompletności zawartości opakowania z lekami. – W aptece, dzięki zastosowaniu kodów kreskowych, skrócono czas obsługi klientów, jak i zwiększono kontrolę wydawanych leków czy wymianę informacji w łańcuchu dostaw. Firmy specjalizujące się w dystrybucji leków bez narzędzi automatycznej identyfikacji nie uzyskałyby takiej sprawności działania i jakości obsługi klientów – mówi Krzysztof Wilkosz, Dyrektor Sprzedaży w firmie SKK Systemy Kodów Kreskowych. Za pomocą tego typu narzędzi odbywa się już w samych szpitalach gospodarka lekami, kontrola wydawania medykamentów i podawania ich pacjentom, co z jednej strony usprawnia proces, a z drugiej minimalizuje ryzyko pomyłek, które zwłaszcza w przypadku leczenia chorych mogłyby być przemienne w skutkach.
Jednym z czołowych operatorów logistycznych działających na polskim rynku w logistyce farmacji jest FM Logistic. Jak mówi nam Agata Korbut, Kierownik Składu Konsygnacyjnego, automatyczna identyfikacja stanowi bazę logistycznej działalności FM Logistic. – Poza efektywnym zarządzaniem przestrzenią magazynową i szeroko rozumianymi zasobami dystrybucyjnymi, zastosowanie kodów kreskowych i skanerów w FM Logistic pozwala na szybkie przetwarzanie danych oraz analizę przepływu towarów z uwzględnieniem serii produkcyjnych, w oparciu o które zachodzi każdy etap dystrybucji produktów leczniczych. Skanowane dane pozwalają na precyzyjne nadzorowanie towarów, a produkcja i dystrybucja farmaceutyczna wymagają stałej możliwości śledzenia „losu” produktów z uwzględnieniem również danych historycznych, np. na wypadek wstrzymania określonej serii produktu w obrocie lub wycofania danej serii z obrotu na podstawie decyzji organów uprawnionych – wyjaśnia ekspert FM Logistic.
Michał Klecha
***
Zgodnie z prawem
– Rozwój branży farmaceutycznej i wzrastające wolumeny produkowanych i dystrybuowanych produktów leczniczych narzucają konieczność kompleksowej kontroli procesów związanych z wytwarzaniem i logistyką. Zarówno dyrektywy europejskie, jak i akty prawne w poszczególnych państwach, nakładają na podmioty odpowiedzialne za wytwarzanie i dystrybucję szereg zobowiązań mających zagwarantować m.in. zachowanie właściwej jakości produktu, zapobieganie wejściu do obrotu produktów sfałszowanych, stały dostęp pacjentów do produktów leczniczych. Technologie Auto ID pozwalają w najbardziej zintegrowany sposób sprawować nadzór nad produktem oraz umożliwiają szybką reakcję w przypadkach „niestandardowych” (np. drug-recall). FM Logistic, jako operator logistyczny posiadający zezwolenia na prowadzenie określonych działalności (dystrybucyjnej, wytwórczej) w ramach branży farmaceutycznej, bazuje na rozwiązaniach Auto ID.
Agata Korbut
Kierownik Składu Konsygnacyjnego,
FM Logistic
Kierownik Składu Konsygnacyjnego,
FM Logistic
***
Leki pod kontrolą
– Prawidłowe oznakowanie opakowań leków w procesie produkcji, jak i dystrybucji ma ogromne znaczenie nie tylko na etapie logistyki i sprzedaży, ale także w samym procesie farmakoterapii. Nieprawidłowości w tym zakresie mogą wpływać bezpośrednio na zagrożenie zdrowia, a nawet życia pacjentów. Zamieszczenie kodu jedno- lub dwuwymiarowego na opakowaniu produktu pozwala w sposób jednoznaczny zapisać, a następnie odczytać wszystkie niezbędne i wymagane prawem informacje. Dzięki temu zachowane jest bezpieczeństwo podczas całego procesu od wyprodukowania do podania medykamentu pacjentowi oraz zminimalizowane jest ryzyko popełnienia błędu ludzkiego oraz idących za nim kosztów.
Anna Mazur
Project Manager,
Koncept-L
Project Manager,
Koncept-L