Wielu logistyków czy właścicieli firm zadaje sobie pytanie, czy we współczesnym magazynie można pracować bez użycia wózka widłowego lub przy jego minimalnym wykorzystaniu; czy wózek widłowy jest niezbędny do sprawnej organizacji pracy w magazynie. Odpowiedź jest prosta – można, ale alternatywą są m.in.: ciągniki, rollkontenery czy też wózki transportowe.
Zgodnie z wymaganiami zamawiającego
Zdaniem specjalistów współczesny magazyn to nie tylko wózki widłowe. W dużym zakresie wykorzystuje się również m.in. wózki naładowne, wózki transportowe, wózki ciągnikowe, układnice, żurawie, rollkontenery, suwnice, przenośniki czy też manipulatory. – Rollkontenery, wózki kompletacyjne, transportery paletowe oraz innego rodzaju wózki transportowe czy powstające przy ich zastosowaniu pociągi logistyczne stanowią rozwiązania alternatywne dla wózków widłowych. Wspierają one procesy takie, jak: kompletacja zamówień, transport oraz prosty, szybki i łatwy za- i rozładunek towarów – mówi Adam Sikorski, Doradca techniczno-handlowy z firmy Wanzl.
W praktyce, w przeważającej części np. wózki transportowe do transportu wewnętrznego wykonywane są na indywidualne potrzeby zamawiającego. Dzisiejsze wózki to specjalistyczne konstrukcje opracowane pod konkretny rodzaj towaru i miejsca, w którym będą użytkowane. Związane to jest z takimi parametrami, jak wymiary zewnętrzne, promień zawracania, nośność wózka itp. – Coraz częściej klient określa siłę uciągu wózka, zwłaszcza dla wózków przemieszczanych ręcznie. Konstrukcje muszą spełniać wymagania ergonomiczne stanowiska pracy i gwarantować ich bezpieczne użytkowanie. Naszym zadaniem jest opracowanie takich konstrukcji, które zagwarantują usprawnienie procesu produkcji u klienta i nie będą stwarzały dodatkowych zagrożeń przy ich użytkowaniu. Konstrukcje wózków od zwykłych platform do przewożenia ciężkich ładunków, poprzez wózki pojemnikowe blaszane, siatkowe z półkami stałymi i ruchomymi stosowane są do wożenia części samochodowych, części elektronicznych, galanterii, AGD i wielu, wielu innych. Wszystko po to, aby odciążyć pracowników od męczącego noszenia i wprowadzić porządek w etapach produkcji, są też pośrednim mobilnym magazynem międzyoperacyjnym – mówi Andrzej Kawiński z firmy Natom Logistic.
Tak jest w przypadku produktów STILL, o których trudno mówić, że są produktami zunifikowanymi. – Każdy z wózków występuje w kilku wariantach, różniących się udźwigiem, dodatkowym osprzętem czy parametrami kabiny. Każdorazowo rozpoznajemy potrzeby klienta i doradzamy wykorzystanie rozwiązania, które pozwoli zrealizować jego potrzeby przy minimum kosztów – mówi Tomasz Sobczak, Dyrektor handlowy STILL Polska.
Różnorodność wózków to również cała gama kół, na których się poruszają. Zastosowane koła pełne są twarde, co utrudnia pokonywanie nierówności, ale wytrzymują większe obciążenia od kół pneumatycznych, które zwiększają komfort pracy, ponieważ amortyzują nierówności i są ciche. Według Andrzeja Kawińskiego wybór jest trudny, trzeba wybrać więc optymalne rozwiązanie.
Zdaniem Wojciecha Wąsika, Dyrektora spółki WAMECH, ok. 70–80 proc. projektów realizowanych przez firmowy dział konstrukcyjny to projekty spersonifikowane. – Odpowiednia wydajność procesów projektowych i wdrożeniowych w naszym przypadku pozwala na szybką i dobrą reakcję na potrzeby rynku, przy zachowaniu płynności i zadowalającej zyskowności naszej produkcji – twierdzi Wojciech Wąsik.
Producenci, konfigurując dopasowane to potrzeb klientów wózki kompletacyjne, transportowe czy rollkontenery, szczególną uwagę zwracają na rodzaj wykonywanej pracy, jej środowisko, wagę oraz wymiar towarów i ładunków. – Między innymi pod tym kątem nasi klienci mają możliwość dopasowania proponowanych przez nas rozwiązań do swoich potrzeb. Można także doposażać wózki w dodatkowe akcesoria, jak np.: półki, drabinki do wózka, podkładki lub klipsy na dokumenty, schowki na drobiazgi, uchwyty na różne inne dodatkowe akcesoria, jak również można zastosować dodatkowe ścianki boczne itp. – dodaje Adam Sikorski.
Dobre konstrukcje to częste konsultacje z zamawiającym, którego uwagi powinny być brane pod uwagę w fazie projektowania wózków. – Powstanie wtedy konstrukcja zadawalająca obydwie strony – podsumowuje Andrzej Kawiński.
Odpowiednie parametry
Kluczowym czynnikiem determinującym wybór wózka są warunki, w których będzie funkcjonował. Na przykład w zależności od charakterystyki transportowanych ładunków, dostępne są ciągniki ze zintegrowaną platformą, jak i pojazdy o zmaksymalizowanej masie ciągnionej. Waga i gabaryty przewożonego ładunku wpływają również na preferowaną nośność wózka. – Dzięki standaryzacji dyszla, do każdego ciągnika STILL można dopasować zróżnicowane elementy zestawu platform transportowych, jak ramy i wózki typu trolley – mówi Tomasz Sobczak.
Producenci różnie charakteryzują parametry, które należy brać pod uwagę przy wyborze konkretnego wózka. – Podstawowym parametrem przy doborze ciągników Movexx jest rodzaj platformy i jej ciężar. Istotne jest, w jaki sposób można podczepić wózek do platformy. Sposób podczepiania zależy od: konstrukcji platformy, rodzaju zastosowanych kółek jezdnych, wysokości ramy od podłoża itp. Pracownicy Meyer Polska po konsultacjach z klientem na miejscu pracy urządzenia, osobiście dobierają odpowiedni ciągnik oraz akcesoria – twierdzi Marek Białek, Sales Manager w firmie Meyer Polska.
Zdaniem Wojciecha Wąsika pierwsze pytanie, jakie zadaje swoim klientom dotyczy przedmiotu transportu. – Przy określeniu parametrów potrzebnych do wyboru wózka istotne są także informacje takie, jak: czy jest to transport wewnętrzny, czy również odbywający się poza halami produkcyjnymi/magazynem oraz jaka jest wielkość jednostki transportowej (masowa, ilościowa, objętościowa). W przypadku pociągów istotnymi parametrami są szerokości ścieżek transportowych oraz dopuszczalna prędkość zestawów – mówi Wojciech Wąsik.
Na rynku jest wybór
W magazynach coraz częściej można spotkać rollkontenery, czyli mobilne nośniki ładunku. Ich podstawy wykonywane są z wytrzymałego tworzywa sztucznego ABS lub ze stalowej kraty drucianej, dodatkowo wzmocnionej stalową ramą. – Korzyści wynikające z ich zastosowania w transporcie ładunków to lepsze zabezpieczenie ładunków w transporcie, przez co następuje redukcja strat wynikających z tytułu uszkodzenia ładunku w transporcie. Dzięki zastosowaniu kółek w kontenerach nasi klienci zyskali możliwość transportowania ładunków bez konieczności posiadania dodatkowych wózków widłowych. W taki sposób znów pomagamy oszczędzać pieniądze naszych klientów – twierdzi Adam Sikorski.
Znacznie tańszy i prostszy serwis kontenerów, brak konieczności dokonywania inspekcji oraz przeglądów okresowych czy UDT, brak konieczności przeprowadzania szkoleń na operatorów wózków widłowych, brak konieczności dodatkowego zabezpieczania ładunku po przez owijanie folią – to tylko niektóre z wielu zalet zastosowania rollkontenerów w transporcie. W odpowiedniej konfiguracji, wybrane modele można łączyć ze sobą w pociągi logistyczne, a puste kontenery można ze sobą zestawiać jeden w drugi – w celu zaoszczędzenia miejsca.
Z kolei firma WAMECH od 2 lat rozwija projekt LINER. – System składa się z platform do transportu wózków w trzech konfiguracjach V, H i E o nośnościach do 1000 kg, wózków na pojemniki i palety o wymiarach od 800 x 600 do 1200 x 1600 mm, wózków typu KLT na pojemniki z drobnymi częściami, wózków uchylnych umożliwiających ergonomiczny rozładunek towaru przy linii produkcyjnej oraz obrotnic usprawniających wymianę pojemników w szybki i ergonomiczny sposób. Wszystkie elementy systemu są zintegrowane, dzięki czemu dużą część operacji logistycznych możemy wykonać w obrębie jednego standardu – mówi Wojciech Wąsik. Zaletami produkowanych przez WAMECH platform są ich łatwość serwisowania, kompatybilność ze wszystkimi stosowanymi ciągnikami oraz brak konieczności stosowania zewnętrznych źródeł energii. Platformy wyposażone są w podwójny system zabezpieczenia ładunku w czasie transportu.
Natom Logistic, aby sprostać wymaganiom klientów, swoje wózki transportowe sukcesywnie modernizuje. – Z całej gamy wózków transportowych, tych prostych, jak i tych skomplikowanych konstrukcyjnie przykładem wózka, który po kilku latach użytkowania został zmodernizowany (wprowadzono napęd elektryczny 12 V) jest wózek do konfekcjonowania używany w firmach tekstylnych – twierdzi Andrzej Kawiński. Lekka konstrukcja z kształtowników giętych, przegrody siatkowe, półki z tworzywa sztucznego, stabilna jazda i duża trwałość to podstawowe jego zalety. Oddzielną grupę stanowią wózki, które poruszają się z prędkościami powyżej 4 km/godz., zwykle w zestawach po kilka sztuk.
Wózki kompletacyjne Wanzl KT (KT1, KT2, KT3 oraz KT4) dzięki zastosowaniu przy ich produkcji lekkich, a zarazem wytrzymałych materiałów są znacznie lżejsze od tradycyjnego wózka paletowego z paletą. – Tym samym znacznie ułatwiając transport i przemieszczanie ładunku zebranego na wózku. W zależności od modelu oraz zastosowania, wózki z rodziny KT mogą występować w różnych rozmiarach, z różnym wyposażeniem dodatkowym – mówi Adam Sikorski.
Innymi produktami z grupy wózków kompletacyjnych są wózki Pick&Pack oraz Multipick i KT-R, które umożliwiają kompletację oraz transport jednocześnie kilku małych, średnich lub dużych zamówień. W przypadku wózka Pick&Pack kompletowane towary, można zbierać bezpośrednio do kartonowych opakowań, w których następnie towar, po zapakowaniu może być wysyłany bezpośrednio do zamawiającego. Natomiast wózki Multipick oraz KT-R, umożliwiają kompletację kilku małych lub jednego większego zlecenia z zastosowaniem – jako nośnika zabezpieczającego towar – skrzynek plastikowych o standardzie Euro.
Zestawy transportowe
W transporcie wewnętrznym coraz popularniejsze są systemy zestawów transportowych, ponieważ nie tylko umożliwiają one dostarczanie małych ilości materiałów na miejsce przeznaczenia w małych odstępach czasu, ale także zapewniają wzrost efektywności w zakresie zaopatrzenia materiałowego wewnątrz firmy. Na rynku dostępne są rozwiązania firmy LKE, która specjalizuje się w projektowaniu i produkcji indywidualnie opracowanych rozwiązań transportowych.
Zestawy transportowe to wewnątrzzakładowe rozwiązanie transportowe, za pomocą którego następuje optymalizacja transportu materiałów w zakładzie. Ten rodzaj transportu znacznie ułatwia produkcję Just-in-Time oraz Just-in-Sequence. Zestaw, składający się z wagonu elektrycznego i kilku wózków, przemieszcza się po zakładzie, a poszczególne wagony są załadowywane indywidualnie, zgodnie z aktualnym zapotrzebowaniem. W ten sposób materiały są transportowane w efektywny sposób do maszyn lub miejsc montażowych, zastępując zaopatrzenie za pomocą wózków widłowych.
W każdej działalności, gdzie występuje konieczność ciągnięcia bądź pchania ciężkich ładunków na platformach, można skorzystać także z modeli ciągników Movexx T1000 oraz T1500. Urządzenia przystosowane są do ciągnięcia ładunków do 1 lub 1,5 t. – Ciągniki są wyposażone w łatwe w obsłudze i wymienne, żelowe baterie umożliwiające pracę w ciągu jednej zmiany. Ładowanie baterii odbywa się bez konieczności korzystania ze specjalnych pomieszczeń i instalacji. Do ciągnika należy zamontować odpowiedni uchwyt – mówi Bartosz Dąbrowski, Sales Manager w firmie Meyer Polska. Z kolei model T1000 Platform może być używany do ciągnięcia platform na dłuższe odległości. Operator stoi na wózku. Można ciągnąć ładunki do 1 t, a ciągniki T2500 do T6000 (Scooter) z operatorem siedzącym, przeznaczone są do ciągnięcia zestawu przyczep o ciężarze całkowitym do 6000 kg z opcją bocznej wymiany baterii.
Również STILL oferuje szybkie, silne wózki platformowe oraz ciągniki elektryczne, które nadają się do transportu wewnątrzzakładowego na średnich i dłuższych odcinkach – zarówno z, jak i bez przyczepy. Typowym zastosowaniem są przewozy materiałów pomiędzy halami magazynowymi a produkcyjnymi (np. przemysł samochodowy, na lotniskach, kolei lub poczcie).
– LTX to elektryczny ciągnik do komisjonowania poziomego o uciągu do 8 t. Dzięki możliwości łączenia ze standardowymi zestawami przyczep i bogatej ofercie wyposażenia dodatkowego, model odpowiada na potrzebę uelastycznienia procesów transportowych, dając swobodę przewozu zróżnicowanych ładunków. Natomiast STILL LTX jest wyposażony w elektryczny, trójfazowy silnik 48 V, pozwalający rozwinąć prędkość do ok. 20 km/h. Ciągnik wyposażono w trzy systemy hamowania oraz system STILL RampIndicator, który pokazuje dane o kącie nachylenia podłoża i umożliwia uruchomienie systemu wspomagania jazdy po stromych rampach – mówi Tomasz Sobczak. Do komisjonowania poziomego jest z kolei przeznaczony wózek STILL CX-T. W zależności od charakterystyki przewożonego ładunku, CX-T może być wyposażony w skok masztu do palety lub skok nożycowy do dwóch palet pobieranych wzdłużnie. Dodatkowo, zintegrowany holownik pozwala na transport przyczepy bądź zaprzęgu o masie do 4 t.
Sławomir Erkiert