Jednym z filarów Lean management wymienianym w literaturze jest ciągłe doskonalenie procesów poprzez eliminację marnotrawstwa. Co istotne jeśli firma decyduje się na funkcjonowanie zgodnie z lean management to bezwzględnie należy mieć na uwadze fakt, że nie mówimy tu o wdrażaniu zmian w jakimś jednym dziale, wybranym z wielu obszarów przedsiębiorstwa ale o zmianie w zasadzie systemowej – kompleksowej i obejmującej wszystkie obszary firmy.
Czym w istocie jest „szczupłe zarządzanie” czyli lean management? Przyjrzyjmy się najważniejszym filarom tej filozofii – zakładają one dostarczanie klientowi produktu/usługi o odpowiedniej wartości przy równoczesnym zachowaniu jak najniższych kosztów i przy wykorzystaniu jak najmniejszej ilości zasobów. Innymi słowy „odchudzona” działalność firmy pozwala na zwiększanie produkcji (produktów lub usług coraz lepiej odpowiadającym oczekiwaniom klientów) przy równoczesnej minimalizacji wykorzystania zasobów, wysiłku, czasu, miejsca.
Istota lean management:
- minimalizacja zapasów, kosztów,
- minimalizacja wykorzystania niezbędnych zasobów,
- optymalizacja organizacji i zarządania
- wzrost efektywności pracy
- wysoka wydajność produkcji i pracy;
Przykład Mistal Sp. z o.o.
Coraz większe zainteresowanie rozwiązaniami zgodnymi z filozofią lean – również w przedsiębiorstwach funkcjonujących w Polsce, zarówno na rynku produkcji jak i dystrybucji powoduje ostatecznie poszukiwanie optymalnych rozwiązań pozwalających na podniesienie efektywności różnorodnych procesów zachodzących w danym przedsiębiorstwie. Tendencja zgodnie z którą poszukuje się sposobów na podniesienie efektywności poprzez wprowadzenie odpowiednich usprawnień w różnych obszarach przedsiębiorstwa widoczna jest również w firmach związanych z branżą przetwarzania i dystrybuowania stali – od blach po różnego rodzaju rury, pręty czy profile. Wprowadza się nie tylko rozwiązania zmieniające organizację posiadanych zasobów firmy ale również coraz częściej korzysta się z nowych rozwiązań technicznych i modernizacyjnych pozwalających na optymalizację procesów. Przyjrzyjmy się temu na jakie rozwiązania optymalizacyjne w obszarze magazynowania i logistyki zdecydowała się firma Mistal Sp. z o.o.
Mistal Sp. z o.o. to przedsiębiorstwo zlokalizowane w Katowicach - na rynku stali funkcjonuje od 20 lat i jest znaczącym dystrybutorem m.in. rur ze stali czarnej i dostawcą dla przemysłu wydobywczego, hutniczego, górnictwa, energetyki oraz innych zakładów produkcyjnych i handlowych. Mistal Sp. z o.o. to doskonały przykład przedsiębiorstwa, które aby sprostać stale rosnącym wymaganiom klientów stale się rozwija i dba o najwyższą jakość oferowanych produktów i usług. W trosce o tę właśnie jakość firma Mistal wdrożyła i stosuje System Zarządzania Jakością ISO 9001:2008. Dużym osiągnięciem potwierdzającym dynamiczny rozwój firmy Mistal jest otrzymany w latach 2005-2009 oraz w 2012 roku tytuł "Gazele Biznesu". Ten prestiżowy tytuł przyznawany jest przez Puls Biznesu dla przedsiębiorstw, które osiągają bardzo dobre wyniki finansowe, dynamicznie się rozwijają oraz są rzetelnymi partnerami biznesu.
Punktem wyjścia do tego, że zaczęto zastanawiać się nad wprowadzeniem zmian w dotychczasowym sposobie organizacji procesów magazynowych i logistycznych w firmie Mistal było po pierwsze zagadnienie związane z optymalizacją miejsca magazynowego a po drugie kwestia szybkości realizacji zleceń – przy czym ten drugi obszar był oczywiście zdecydowanie ważniejszy (zgodnie z filozofią lean zadaniem przedsiębiorstwa bowiem jest przecież dostarczanie klientowi produktu/usługi o odpowiedniej wartości ale i w odpowiednim czasie). Dostrzeżono zatem, że należy podjąć takie działania, które pozwolą na podniesienie/zwiększenie efektywności wydawania materiałów z magazynu a tym samym w ostatecznym rozrachunku pozwolą na wzrost efektywności działalności całego przedsiębiorstwa (poprzez możliwość realizacji większej ilości zamówień).
Ze względu na wspomniane wyżej potrzeby związane ze wzrostem efektywności realizacji zleceń oraz w związku z potrzebą powiększenia możliwości magazynowania przy ograniczonych zasobach jeśli idzie o powierzchnię hal magazynowych firma Mistal zdecydowała się ostatecznie na zainstalowanie komorowego systemu magazynowego Remmert. Dyskusje (między firmą Mistal a dostawcą rozwiązania optymalizującego procesy – firmą Remmert) związane z wdrożeniem optymalnego rozwiązania trwały 3 lata. Zadanie jakie postawiono przed kontrahentem, który miał dostarczyć właściwe rozwiązania techniczne i organizacyjne optymalizujące procesy w obszarze magazynowania i logistyki firmy Mistal nie było bowiem łatwe - przede wszystkim ze względu na ograniczone zasoby w postaci miejsca. Trudno było znaleźć rozwiązanie, które wpisałby się w potrzeby firmy. Co najważniejsze jednak to fakt, iż ostatecznie udało się znaleźć rozwiązanie, które odpowiadało w pełni oczekiwaniom firmy Mistal – zdecydowano się na budowę instalacji z zakresu automatyki magazynowej wraz z halą na nowej działce. Na tym fundamencie, w oparciu o parametry charakterystyczne dostępnej działki została stworzona koncepcja optymalnego magazynu dla firmy Mistal.
Magazyn komorowy przygotowany i wybudowany dla firmy Mistal przez firmę Remmert, to 1400 miejsc magazynowych o nośności użytkowej 4 tony każde z nich. Miejsca magazynowe pozwalają na magazynowanie materiałów o długości do 6,5m a cały system magazynowy zajmuje powierzchnię ok. 1300 m2 (przy wysokości ok. 11 m). Na chwilę obecną firma Mistal sprzedaje oferowane produkty w całości nie ma tu więc stricte połączenia z piłami w kontekście docinania rur na wymiar, ale system pozwala na rozbudowę w tym zakresie w razie potrzeb. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że system zainstalowany w firmie Mistal wykorzystywany jest też w tej chwili do komisjonowania zamówień. System pozwala na wydanie z magazynu ok. 40 pozycji na godzinę a sama układnica regałowa porusza się z prędkością do 120m/minutę. Jest to imponująca prędkość biorąc pod fakt, że waży ona ok. 30 ton. Jest to więc konstrukcja masywna ale - co warte podkreślenia - równocześnie niezwykle precyzyjna. Układnica dostosowana jest do przewożenia równocześnie 2 kaset – oznacza to możliwość transportu 8 ton materiałów w jednym czasie (mamy tu więc zgodnie z filozofią lean optymalizację zasobów takich jak miejsce ale i czas niezbędny do realizacji zamówień klientów). W tym miejscu przypomnijmy jeszcze, że zgodnie z filozofią lean management marnotrawstwem jest każda działalność, która angażuje zasoby a nie dodaje wartości produktom końcowym.
Według prekursora Lean - Taiichi Ohno – wśród podstawowych źródeł marnotrawstwa znajdziemy np. niewłaściwą organizację stanowisk pracy, bezczynne oczekiwanie ludzi i maszyn na opóźnione dostawy lub następne kroki w procesie czy wydłużone czasy wykonania operacji ze względu na złe zaprojektowanie rozwiązań technicznych. Warto podkreślić, że dzięki wdrożonym w firmie Mistal rozwiązaniom związanym nie tylko z samym magazynowaniem ale co najważniejsze optymalizacją całego procesu od magazynowania po komisjonowanie rur, nie może być tu mowy o bezczynnym oczekiwaniu pracowników i maszyn na opóźnione dostawy produktów składających się na dane zamówienie czy też na wydłużenie czasu wykonywania danego zlecenia.
System magazynowy zainstalowany w firmie Mistal wyposażony jest też w urządzenia ważące, które znajdują się tak na stacji załadunkowej jak i rozładunkowej – dzięki temu system kontroluje wagę tak zamawianych jak i wydawanych z magazynu materiałów. To na stacji rozładunkowej realizowane są właśnie zamówienia klientów. System magazynowy połączony jest z oprogramowaniem ERP dzięki czemu wszystkie procesy magazynowe mogą być kontrolowane z poziomu tego właśnie oprogramowania. Dzięki połączeniu urządzeń kontrolujących stany magazynowe i oprogramowania możliwa jest stała kontrola i inwentaryzacja stanów magazynowych przy każdym ruchu magazynowym.
O tym jak wzrosła efektywność procesów w firmie Mistal po zaimplementowaniu magazynu komorowego firmy Remmert świadczą konkretne dane liczbowe: po zaimplementowaniu rozwiązań Remmerta na powierzchni ok. 1300 m2 możliwe jest magazynowanie ok. 3000 ton materiału. Wcześniej na powierzchni ok. 1000 m2 możliwe było zmagazynowanie ok. 1000 ton Co więcej, dzięki zastosowaniu magazynu komorowego firma Mistal może w tej chwili realizować ok. 700 wydań z magazynu na dobę.
Dostawcą i kompleksowym wykonawcą całej instalacji magazynowej w firmie Mistal była firma Friedrich Remmert GmbH, należąca obecnie do światowej czołówki przedsiębiorstw, które wyznaczają kierunki rozwoju inteligentnych systemów magazynowania blach i elementów długich.
Małgorzata Łukaszewicz