Obecna sytuacja ekonomiczna i gospodarcza stanowi poważne wyzwanie nie tylko dla dalszego rozwoju, ale przede wszystkim dla bieżącego funkcjonowania wielu branż – w tym transportu, logistyki i spedycji. Nie mając pewności, jak długo potrwa zła koniunktura gospodarcza, wiele firm zmuszonych jest do podejmowania szybkich oraz strategicznych działań, pozwalających głównie na przetrwanie narastającego kryzysu. Z jakimi problemami obecnie musi walczyć rynek TSL?
Spowolnienie gospodarcze skutkujące mniejszą ilością zleceń
Coraz częściej słyszymy o tym, że wchodzimy w okres spowolnienia gospodarczego, w którym zatrudnienie oraz działalność biznesową postrzega się tylko przez pryzmat zaspokojenia aktualnego popytu oraz przetrwania niepewnych czasów. Problem ten powoli dotyka także przedstawicieli branży transportu, logistyki i spedycji, w której odnotowywany jest spadek ilości zleceń. Jak wskazuje Maciej Maroszyk, Dyrektor Operacyjny w TC Kancelaria Prawna, jest to przede wszystkim spowodowane zmniejszeniem popytu na usługi transportowe, który wcześniej, czyli od czasu wybuchu pandemii i wzmożonej konsumpcji, odnotowywał stały rozwój.
– Aktualna sytuacja gospodarcza i wynikające z niej zmniejszenie ilości wykonywanych zleceń motywuje wielu przedstawicieli branży TSL do tego, by podejmować bardziej elastyczne działania – w tym szybsze reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe, a także bardziej dynamiczne pozyskiwanie nowych kontrahentów – mówi ekspert.
Wzrost cen paliw i opłat drogowych
Dyrektor Operacyjny TC Kancelarii Prawnej wskazuje także, że jednym z najbardziej znaczących problemów polskich przewoźników w ostatnim roku był kryzys paliwowy, spowodowany wojną na Ukrainie oraz rezygnacją Europy z dostaw rosyjskiej ropy. Ta niepewność na rynku i galopujące ceny oleju napędowego zmieniły podejście do warunków zawieranych umów przewozowych, w których zaczęły pojawiać się korekty paliwowe, a nie znane dotychczas, odnawiane co kwartał klauzule:
– Klauzula paliwowa to zapis, który dostosowywał stawkę bazową do tego, jaka jest aktualna cena paliwa na rynku. Ze względu na zaistniałą sytuację, klauzule paliwowe powyżej kilku miesięcy przestały praktycznie istnieć. Aktualnie do umów wprowadzane są tak zwane korekty paliwowe, które dotyczą krótszych okresów czasowych - tygodniowych lub maksymalnie miesięcznych. Jednak często zdarza się tak, że przez gwałtowny wzrost ceny paliwa, stawka frachtowa przewoźników – mimo wcześniej ustalonych warunków współpracy – się zwiększa. A klienci nie zawsze chcą regulować większe należności, niekiedy grożąc zerwaniem umowy i korzystaniem z usług konkurencji.
Rosnące ceny paliw to nie jedyne podwyżki w ostatnim czasie. Co z kosztami opłat drogowych? Jak dodaje Maciej Maroszyk, również i te wzrosty będą lub miały już wpływ na obecny stan branży transportowej:
– Jeżeli chodzi o wzrost opłat drogowych w Polsce, słyszymy już o tym, że z powodu zwiększającej się inflacji, ceny na kluczowych dla transportu odcinkach będą większe. Natomiast niemiecki Bundestag zatwierdził już podwyżkę myta od samochodów ciężarowych od początku 2023 roku. To kolejny cios dla polskich przewoźników, dla większości których Niemcy stanowią „bramę” do dostania się do innych państw Europy Zachodniej. A gdzie podwyżki już miały miejsce? Na przykład w Belgii – wyższe taryfy zaczęły obowiązywać od połowy 2022 roku dla samochodów ciężarowych masie od 3,5 t i dla pojazdów z homologacją kategorii N1 z naczepami.
Niepokojąca konkurencja cenowa
W 2022 roku, ze względu na bardzo dużą ilość podmiotów działających na tym obszarze, zarówno w przypadku spedytorów, jak i przewoźników, nasilała się konkurencja, skutkująca ciągłym obniżaniem cen za usługi w celu zdobycia jak największej liczby klientów. W konsekwencji mieliśmy do czynienia ze spadkiem marż i wzrostem konkurencji cenowej.
– W tej kwestii znacząca była także rosyjska agresja na Ukrainę, która spowodowała ogromne komplikacje w funkcjonowaniu łańcuchów dostaw i ograniczeniu dotychczasowych kierunków działalności. W konsekwencji zamknięcia granic Rosji, Białorusi i Ukrainy, jeszcze bardziej pogłębiły się dotychczasowe problemy, znów znacząco wpływając na konkurencyjność rynku – mówi Maciej Maroszyk, Dyrektor Operacyjny w TC Kancelaria Prawna.
Problem z zatrudnieniem
Problematyczne jest także pozyskiwanie kierowców spoza terenu Unii Europejskiej. Mowa tu o skomplikowanych i wieloetapowych procesach potwierdzających między innymi kompetencje zawodowe tych specjalistów. Kłopotliwe są również wysokie koszty uzyskania obowiązkowych zaświadczeń, które pozwalają na prowadzenie samochodów ciężarowych.
Pakiet Mobilności - problemy kabotażowe
Pakiet Mobilności skrócił także ilość wykonywanych kabotaży.
– Obecnie możemy wykonać tylko trzy przewozy kabotażowe w tygodniu przy czterech dniach pauzy. Dla firm, które swój transport opierały głównie na tego typu działalności, stanowi to bardzo duży problem, ponieważ ilość wykonywanych transportów spadła praktycznie o połowę w stosunku do tego, co było przed wprowadzeniem Pakietu Mobilności.
Dyrektor Operacyjny w TC Kancelaria Prawna wskazuje, że pojawił się również obowiązek posiadania licencji transportowej. Dla kierowców busów była to dosyć istotna zmiana, choć została ona w pewnym sensie zlekceważona przez branżę. – Wnioski o wydanie licencji wspólnotowej dla busów zajmujących się transportem międzynarodowym można było składać już od lutego, a dokument należało posiadać już od 21 maja. Bez licencji nie można było wykonywać działalności transportowej, a przez zlekceważenie tych zmian, ogrom składanych dokumentów opóźnił prace urzędów, a co za tym idzie mnóstwo firm dostało licencję dopiero po kilku miesiącach. Doprowadziło to do zastoju w transporcie.
Problematyczny BREXIT
Ze względu na to, że Polska znajduje się w czołówce firm transportowych obsługujących trasy brytyjskie, dostosowanie procedur do BREXITU stało się nie tylko wysoce istotne, ale i problematyczne. Chodzi tu przede wszystkim o ponowne wprowadzenie obowiązku odpraw celnych.
Aktualności, wydarzenia, komentarze, branżowe czasopisma - bądź na bieżąco. Zapisz się do newslettera portalu logistyczny.com - KLIKNIJ
