Posiadacze wózków widłowych coraz częściej decydują się wyposażać swe maszyny w opony superelastyczne. Nie oznacza to, że tradycyjne opony pneumatyczne trafiają do lamusa. Ciągle znajdują zastosowanie w wielu aplikacjach, a ich pozycja nie wydaje się być zagrożona. Nic dziwnego, że również w grupie opon pneumatycznych co rusz pojawiają się na rynku nowe produkty.
Profesjonalni doradcy podkreślają, że wybierając opony trzeba mieć na względzie warunki, w jakich pracować będzie zaopatrzony w nie pojazd. Wśród najważniejszych kryteriów doboru opon do wózków widłowych czy innych pojazdów stosowanych w transporcie magazynowym wymienić należy przyczepność do podłoża. To ona odpowiada za precyzyjne sterowanie pojazdem, zatrzymanie, gdy trzeba oraz za redukcję wibracji. Niższy poziom przenoszonych drgań wpływa na wygodę i komfort pracy, ale również na bezpieczeństwo przewożonego ładunku i spowolnienie zużycia elementów przenoszenia napędu oraz stabilność boczną.
Jeśli pojazdy pracują w środowisku narażonym na rozcięcia gumy, gdzie nie ma możliwości zastosowania opony superelastycznej, należy zadbać o odpowiedni dobór opon pneumatycznych, ze wzmocnieniami ścian bocznych. Dylemat wyboru pomiędzy oponą pneumatyczną a superelastyczną pojawia się bardzo często. Ta pierwsza wybierana jest zwłaszcza wtedy, gdy kryterium numer jeden staje się maksymalna amortyzacja wstrząsów.
Trzeba wiedzieć
Czym może się skończyć niewłaściwy dobór ogumienia? W firmie Torus podkreślają, że konsekwencją może być nie tylko przyspieszone zużycie opon, ale również awaria ogumienia, w skrajnych przypadkach mogąca skończyć się wypadkiem. Decydując się na opony pneumatyczne, trzeba zdawać sobie sprawę, że wymagają one od użytkownika więcej uwagi niż superelastyczne (pełne). Zapewniają lepszą amortyzację wstrząsów i przy bardzo długich przejazdach lepiej sobie radzą z odprowadzaniem ciepła, ale tylko wówczas, jeśli pracują na odpowiednim ciśnieniu roboczym. Dlatego zaleca się, aby systematycznie (przynajmniej co dwa tygodnie) weryfikować ciśnienie. Jest to istotne, gdyż w przypadku nagłej utraty ciśnienia może dojść utraty stabilności, co z kolei może spowodować np. „zgubienie” ładunku. Ryzyko uszkodzenia opony można próbować minimalizować. Czasem, by opona służyła w wyjątkowo trudnym środowisku wystarczy ją wypełnić elastomerem. Zachowuje wszystkie parametry i właściwości ogumienia pneumatycznego, gdyż składnik ustawiany jest w takich samych proporcjach jak zalecane ciśnienie w oponie. Wypełnienie opon zapobiega ewentualnym przebiciom i uszkodzeniom, w tym likwiduje problem nieszczelnych zaworów i związanego z tym obniżenia ciśnienia (nie wymaga kontroli ciśnienia). Nawet w przypadku, gdy wypełniona opona jest mocno uszkodzona, elastomeru nie ubywa, pozostaje on na swoim miejscu umożliwiając pełną mobilność sprzętu.
Bazując na danych zbieranych przez wiele lat, inżynierowie Grupy Camso określają średnie zużycie dla opon pneumatycznych na 1–2 tys. motogodzin. Nie są jednak wykluczone i ekstremalne sytuacje, gdzie kumulacja negatywnych czynników może wpłynąć, że opona zostanie zużyta już po 200 motogodzinach pracy. Są także odwrotne przypadki, kumulacji przychylnych czynników, które mają wpływ, że opony pracują nawet grubo powyżej 5 tys. motogodzin.
Suma pozytywnych cech
Krzysztof Polesiak, Dyrektor Generalny, Camso Polska, podkreśla, że opony pneumatyczne charakteryzują odmienną budową od innych typów opon stosowanych w wózkach widłowych. Konstrukcja może być radialna, bądź diagonalna, dzięki czemu ich właściwości są różne, tzn. bądź zwiększona elastyczność i przyczepność, bądź też zwiększona stabilność i nośność, a tym samym wysokość podnoszenia ładunku. W obu przypadkach jednak ważne jest, że opony pneumatyczne mają bardzo dobre właściwości termiczne (kumulowanie i oddawanie ciepła z konstrukcji opony). Dodatkowo opony pneumatyczne mogą być dętkowe, bądź bezdętkowe, co wpływa na zwiększoną wytrzymałość na przebicia, bądź jego skutki, a mianowicie wolniejszy ubytek ciśnienia w oponie. – W przypadku opon diagonalnych wersje HD (Heavy Duty), często posiadają zwiększoną nośność w stosunku do swoich odpowiedników w wersji superelastycznej, co daje znacznie większe możliwości wykorzystania ich w różnych aplikacjach. Przy tym posiadają znacznie grubsze ściany boczne, co zwiększa ich odporność na przebicia, czy rozcięcia. Dzięki czynnikowi, jakim jest powietrze wewnątrz, opony pneumatyczne cechują się lepszymi zdolnościami tłumienia drgań od zwykłych opon pełnych, a to preferuje je do użytku na powierzchniach otwartych. Opony pneumatyczne cechuje również to, że występują w znacznie szerszej gamie bieżników (różnej wysokości, mniej lub bardziej zabudowanych), dzięki którym osiągają dodatkowe atuty w zakresie wytrzymałości na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne, opory toczenia i pozwalających wykorzystanie ich w bardzo różnych aplikacjach, na różnych typach podłoża, głównie w wózkach widłowych, ale również w wolnobieżnych przyczepach transportowych, urządzeniach transportu naziemnego, wózkach transportowych oraz innych urządzeniach transportu wewnętrznego i urządzeniach przemysłowych –mówi K. Polesiak.
Gdzie spisują się najlepiej?
Powierzchnie magazynowe mają z reguły gładkie, dobrze utrzymane nawierzchnie, natomiast nawierzchnia na placach odkrytych nierzadko jest nierówna, bywa nawet że nieutwardzona. Dlatego głównym kryterium, jakie się stosuje przy doborze opon dla terenu, jest zdolność opony do amortyzacji wstrząsów i wygłuszania drgań. – Nie od dziś wiadomo, że najlepsze właściwości amortyzujące posiadają opony pneumatyczne i dlatego większość opon pracujących w terenie to właśnie takie opony. Ich zdolność amortyzacji jest często zwiększana przez operatorów poprzez zaniżenie ciśnienia roboczego opony, dzięki czemu uzyskują one większe ugięcie. Jednak jest to praktyka niezalecana przez producentów, gdyż jest często źródłem reklamacji. Opony jeżdżące na zaniżonym ciśnieniu mają niższą nośność, a co za tym – idzie łatwiej je przeciążyć – usłyszeliśmy w Trelleborg Polska.
Rynkowa elita
Grupa Camso ma trzy linie produktowe opon pneumatycznych: budżetową – Ecomatic ED, standardową – Solideal ED Plus oraz premium – Hauler LT z opcją specjalną Hauler HD Portmaster (dedykowana do aplikacji portowych). Jako jedyny producent na polskim rynku, Camso oferuje również opony pneumatyczne niebrudzące (NM Grey – szare), co pozwala na stosowanie tego typu opon w miejscach wymagających zachowania szczególnej czystości. Flagowym produktem w gamie jest Hauler LT. Opona charakteryzuje się szczególnie wysoką wytrzymałością na ścieranie, a wzór bieżnika zaprojektowano z myślą o jak największym jego styku z nawierzchnią. Dzięki temu wydłuża się zarówno żywotność opony jak również poprawia się jej przyczepność. Małe odstępy pomiędzy łopatkami bieżnika zabezpieczają ją dodatkowo przed uszkodzeniami przez ostre elementy, mogące powodować przebicia. Ważną cechą są trzykrotnie grubsze ściany boczne opony Hauler LT, co daje stabilność zbliżoną do opon superelastycznych. Chroni oponę również przed przecięciami, uderzeniami i przebiciami. Dzięki zaawansowanej mieszance gumowej opony mogą pracować w ciężkich warunkach na powierzchniach o dużej chropowatości typu beton, czy kostka brukowa. Opony Hauler LT dostępne są dla felg o rozmiarach od 8” do 25”.
Trelleborg, dla aplikacji, w których cykl roboczy i pokonywane odcinki są dłuższe niż standardowe, rekomenduje oponę TR-900. Konstrukcja radialna pozwala na użytkowanie jej przy wyższych prędkościach w porównaniu do opon diagonalnych, ponadto występuje mniejsze nagromadzenie ciepła i dzięki temu wydłuża się żywotność. Dla aplikacji, gdzie liczy się stabilność i wykonuje się dużo manewrów na niewielkiej przestrzeni przygotowano oponę diagonalną T-900 (wzmocnione ściany boczne, płaski bieżnik i gumowa mieszanka premium). – Tam, gdzie potrzebujemy dużej stabilności oraz wytrzymałości na uderzenia boczne doskonale sprawdza się opona T-900. Jej głęboki i wysoki bieżnik zapewnia wózkowi dobrą trakcję i wysokie przebiegi, a wzmocnione ściany boczne gwarantują wysoką bezawaryjność. W przypadku aplikacji, gdzie wymagana jest wysoka prędkość i wózek pokonuje duże dystanse, niezastąpiona jest opona TR-900, jej radialna konstrukcja zapobiega przegrzewaniu się opony, odporność na agresywną nawierzchnię oraz wysokie przebiegi – usłyszeliśmy w Trelleborg Industries. Jest też T-800, standardowa opona przeznaczona do zastosowań niewiążących się z ciągłą eksploatacją lub związanych z przenoszeniem mniejszych obciążeń. Wzmocnione ścianki boczne mają zapewniać dodatkową odporność na uderzenia boczne, a relatywnie szeroki bieżnik zwiększoną stabilność i przyczepność.
Continental ma w ofercie m.in. opony przemysłowe ContiRT20. Ta pneumatyczna opona radialna jest następczynią modeli IC80, ConRad i ConRad HT. Przeznaczono ją do pojazdów przewożących ekstremalnie ciężkie ładunki z prędkością do 40 km/h. Opona ma charakter uniwersalny, można ją stosować do wózków widłowych, bocznych wózków widłowych, ale też innych pojazdów przemysłowych. Producent zapewnia, że przy zbliżonej do ConRad HT i ConRad głębokości bieżnika i podobnych wymiarach, ma nawet o 30 proc. dłuższą żywotność. Właściwości trakcyjne opony ContiRT20 Performance to m.in. zasługa wzoru bieżnika.
Wśród najpopularniejszych opon marki Marangoni jest wersja 7.00x15 16PR. Ma rozmiar 700 x 15, nośność przekracza 2,7 t. Przekrój ma 200 mm szerokości, średnica zewnętrzna opony to 750 mm. Producent podkreśla, że głęboka rzeźba bieżnika, pogrubione ścianki i duża ilość przekładek płóciennych skutecznie zmniejszają ryzyko przebicia. Materiał, jak również technologia wykonania opony sprawia, że opona ma zastosowanie w wózkach z dużym obciążeniem.
Firma Mitas ma natomiast w swej gamie m.in. opony FL-08. W stosunku do poprzednika (FL-01) zmieniono m.in. wzór bieżnika, na gwarantujący wydłużoną żywotność opon oraz większą stabilność maszyn. FL-08 jest odpowiednią oponą dla najbardziej wymagających warunków użytkowania. Oferowana jest w 25 rozmiarach.
Adam Brzozowski
