Digitalizacja i automatyzacja procesów to już rzeczywistość. W AVOCADO Soft podkreślają, że wśród przykładów wielu wyzwań, z jakimi sektor będzie mierzyć się w bliższej i dalszej przyszłości jest konieczność zapewniania jak najlepszego Customer Experience w obliczu nowych modeli życia i pracy oraz nowych potrzeb konsumentów. Wśród branż mających wpływ na wprowadzanie nowych rozwiązań wymieniają e-commerce, w tym logistykę ostatniej mili (dostawa w jeden dzień lub tego samego dnia, automaty do odbioru zamówień, szybkie zwroty, śledzenie zamówień i zwrotów, transparentność ścieżek reklamacji), ale też branże uznawane za tradycyjne (żywność, kosmetyki), które zmieniają swoje podejście do produkcji i magazynowania, skupiając się przede wszystkim na innowacjach. – Wprowadzanie innowacji sprzyjać ma zdolności do optymalizacji procesów i operacji logistycznych, dostawom just-in-time, logistyce door-to-door, dalszej automatyzacji operacji magazynowych, ale również wspomaganiu nieefektywnej organizacji magazynu systemami IT/ AI – tłumaczą w AVOCADO Soft. Również inni dostawcy mają sporo do zaoferowania, także tym najbardziej wymagającym klientom. – Kładziemy ogromny nacisk na rozwój i rozwiązań w zakresie sterowania i funkcjonalności naszych produktów, zwiększamy przez to spektrum aplikacji nawet dla najbardziej wymagających klientów. O wszelkich nowościach informujemy na bieżąco wszystkich zainteresowanych za pośrednictwem naszej strony internetowej, jak i profilu LinkedIn Rulmeca Holding. Prowadzimy webinaria oraz szkolenia bezpośrednie u naszych klientów oraz w naszych oddziałach – mówi Agnieszka Selent, Kierownik Sprzedaży, Rulmeca Poland.
W tych branżach potrzebują ich najbardziej
Andrzej Bobiński, Prezes Zarządu, Logifact-Systems, na podstawie doświadczeń reprezentowanej firmy wskazuje branże: farmaceutyczną, odzieżową, meblarską i instalacyjną jako wyróżniające się w upowszechnianiu nowoczesnych rozwiązań. – Jeżeli chodzi o obszary, w których nacisk na innowacyjność jest znaczący, to należy tu wymienić obsługę kanału e-commerce w firmach o dużych przepływach materiałowych w tym zakresie – dodaje A. Bobiński.
AVOCADO Soft, jako producent oprogramowania magazynowego, ma wśród klientów wiele firm z branży e-commerce. – Z pierwszej ręki wiemy, że nawet jeśli branża nieco wyhamowała wraz z recesją, to wciąż rozwija się i zgłasza zapotrzebowanie na nowinki technologiczne. W odpowiedzi na oczekiwania klienta końcowego, przedsiębiorstwa muszą sprostać wyśrubowanym wymaganiom jak dostawa w jeden dzień (lub nawet tego samego dnia), transparentne ścieżki reklamacji i serwisu towarów, stały dostęp użytkowników do śledzenia statusów ich zamówień i zwrotów – to wszystko wymaga cyfryzacji tych obszarów i inwestycji w innowacyjne narzędzia obsługi klienta – tłumaczy Władysław Kuć, CEO, AVOCADO Soft. Obszary, w których firma wspomaga klientów z branży e-commerce, dotyczą szeroko pojętej optymalizacji procesów i operacji logistycznych, ze wskazaniem na: przyśpieszoną, ale bezbłędną kompletację zamówień, automatyzację czynności powtarzalnych (np. wydruki listów przewozowych), umieszczanie tzw. inteligentnych formularzy on-line z predefiniowanymi polami wyboru opcji dostawy door-to-door, zwrotów itp. To wymaga integracji kilku niezależnych systemów informatycznych, np. ERP czy WMS, z systemami operatorów logistycznych. – Bardzo ważne dla klientów jest wspomaganie nieefektywnej dotąd organizacji ich magazynów systemami IT/ AI, gdzie algorytmy podpowiadają lokalizację towaru, optymalną ścieżkę ich zbiórek i kompletacji zamówień – konkluduje W. Kuć.
To, że branża e-commerce rozwija się bardzo szybko i potrzebuje nowoczesnych rozwiązań zwłaszcza w czasach, kiedy trudno o dobrych pracowników, jest zatem widoczne powszechnie. Dochodzi do tego duża rotacja pracowników, a nowoczesna technologia pomaga w uproszczeniu czy przyśpieszeniu procesów. – Rozwiązania Pick-to-Light pomagają ułatwić procesy kompletacji i umożliwiają skrócenie czasu szkoleń dla nowych pracowników. Technologia RFID skraca czas kontroli poprawności kompletacji czy czas przyjęcia lub wydania towarów. Coraz częściej w magazynach pojawiają się autonomiczne roboty – tłumaczył niedawno na naszych łamach Zbigniew Rojek, Starszy Specjalista ds. sprzedaży, KRESKI.
Fakt, że w Polsce jest jednak więcej branż inwestujących w innowacyjne rozwiązania magazynowe, które w każdym przypadku mogą mieć podobne funkcje: skrócenie czasu kompletacji towaru, integracja z pozostałymi maszynami systemu produkcji czy lepsza kontrola systemów magazynowych podkreśla Marcin Kozłowski, Prezes Zarządu, Baumalog. Nasz rozmówca zaznacza, że ciągle duże zapotrzebowanie na technologie wykazują komercyjne centra logistyczne, dla których odpowiednie zarządzanie wewnętrzną logistyką jest wręcz kluczowe. Nowoczesne regały automatyczne szeroko wprowadzane są również w branży e-commerce, która z racji ciągłego rozwoju potrzebuje rozwiązań usprawniających pracę operatora poprzez ułatwienie procesu kompletacji zamówień i oszczędność powierzchni magazynowej. – Przykładem takiego rozwiązania jest regał windowy Modula, który posiada szereg rozwiązań ułatwiających kompletację np. wskaźnik laserowy sygnalizujący dokładne umiejscowienie poszukiwanego materiału czy system Put-to-Light, który pozwala na jednoczesną realizację kilku zamówień – dodaje M. Kozłowski.
Jest się na kim wzorować
A. Bobiński (Logifact-Systems) nie ma wątpliwości, że największe polskie magazyny, te o dużych przepływach i obsługujące złożone procesy już obecnie są na bardzo przyzwoitym poziomie i na ogół nie odbiegają od swoich odpowiedników z Europy Zachodniej. – W średniej wielkości magazynach mamy większe zróżnicowanie, ale z naszych obserwacji wynika, że ich ogólny poziom uległ w ostatnich latach poprawie i też nie można w tym przypadku mówić o wieloletnim opóźnieniu w stosunku do Europy Zachodniej – dodaje nasz rozmówca. To ważne, bo jeszcze kilkanaście lat temu sytuacja nie wyglądała tak dobrze.
O tym, że szczególnie w ostatnich latach w Polsce przestrzeń magazynowa dynamicznie się rozwija zarówno pod względem powierzchni, jak i wysokich technologii stosowanych w nowopowstałych obiektach, przypominają praktycznie wszyscy uczestnicy tego rynku. M. Kozłowski (Baumalog) twierdzi nawet, że nowe magazyny niczym nie ustępują względem magazynów w krajach zachodnich. Firmy, które decydują się budować nowe przestrzenie magazynowe, chętnie stawiają na automatyzację i rozwiązania z zakresu Przemysłu 4.0. Innowacyjny magazyn może być zintegrowany z systemem ERP oraz samodzielnie kontrolować przepływ materiału oraz procesy intralogistyczne. – Wszystkie rozwiązania, które wiążą się z większą rolą oprogramowania i automatyzacji, stanowią przyszłość magazynowania i dlatego są chętnie stosowane przez inwestorów. Postęp technologiczny dokonuje się nie tylko w magazynach nowopowstających, wielu naszych klientów decyduje się na wprowadzenie automatycznych systemów składowania i produkcji w istniejących obiektach. Pokazuje to, że nawet częściowa automatyzacja również jest zasadna i chętnie wprowadzana – dodaje M. Kozłowski.
O tym, że pomiędzy dużymi firmami polskimi i zagranicznymi nie widać większych różnic, mówi też Witold Parzonka, Project Manager, LUCA Logistic Solutions. – Niektóre stosują jeszcze tzw. „zarzucanie problemu ludźmi”, tzn. zamiast inwestycji w nowoczesny system, delegują do realizacji dodatkowych pracowników. Ale to coraz rzadsze zjawisko. Natomiast w mniejszych przedsiębiorstwach różnice występują, głównie ze względów na krótszą perspektywę i nacisk na szybki zysk – dodaje przedstawiciel LUCA.
Zdaniem Janusza Signetzkiego, V-ce Prezesa W.P.I.P. (wypowiedź dla MiD) jest jednak coś, co wyraźnie różni rynek polski od rynku zachodniego. To stosunkowo mała liczba nowo powstających automatycznych magazynów samonośnych, o wysokości zabudowy ok. 45 m, w których regały tworzą integralną część systemu konstrukcyjnego budynku. – W Polsce coraz częściej obserwujemy wykorzystanie innowacyjnych systemów informatycznych, wspierających realizację wszystkich procesów logistycznych w magazynie, jednak nie jest to jeszcze ta skala zjawiska, z którą mamy do czynienia w Europie Zachodniej – podkreślał J. Signetzki.
Przyszłość należy do nich
Andrzej Michalski, Ekspert automatyki systemów, KARDEX, sygnalizuje, że w logistyce magazynowej coraz chętniej są stosowane nowoczesne, wydajne rozwiązania technologiczne, takie jak np. wózki AGV czy systemy składowania w pojemnikach typu shuttle (np. Rocket Solution). Dostrzega, że są to w tym momencie dwa najsilniejsze trendy rozwoju branży. – Pojazdy AGV umożliwiają efektywny transport ładunków z możliwością elastycznego konfigurowania ścieżek. Sprawdzają się szczególnie w przypadku stosunkowo niewielkich przepływów towarowych, pozostawiając posadzkę magazynu wolną od urządzeń taki jak przenośniki. Oczywiście w sytuacji dużych przepływów na ściśle zdefiniowanych ścieżkach, systemy przenośnikowe są nadal opcją optymalną. Systemy składowania typu shuttle charakteryzują się z kolei bardzo wysokimi pojemnościami i wydajnościami, zapewniając zarazem bardzo elastyczne możliwości rozbudowy – tłumaczy A. Michalski.
Sporo się w ostatnich latach wydarzyło w zakresie zarządzania procesami magazynowymi. – Obecnie „dojrzałe” systemy WMS swoimi standardowymi rozwiązaniami pokrywają bardzo szerokie spektrum procesów magazynowych, dlatego rozwój jaki dotąd dokonywał się na tym polu w ostatnich latach siłą rzeczy będzie ulegał osłabieniu – tłumaczy A. Bobiński (Logifact-Systems). Jego zdaniem w przyszłości nacisk położony zostanie na automatyzację pracy z systemem WMS oraz na jego integrację z automatyką magazynową. Ze strony użytkowników systemu rośnie oczekiwanie, że część z czynności jakie muszą dzisiaj wykonywać manualnie, aby prawidłowo zarządzać magazynem, zostanie w różny sposób zautomatyzowanych. Zdaniem naszego rozmówcy pomocna w tym powinna być coraz większa „inteligencja” systemu WMS w podejmowaniu przynajmniej tej części decyzji, które dobrze nadają się do algorytmizacji, a w dalszej przyszłości do zastosowania modeli opartych o technologię AI. – Z automatyzacją pracy związany jest również rozwój różnego rodzaju dashboardów, które w czasie rzeczywistym w syntetyczny sposób prezentują potrzebne do zarządzania procesami magazynowymi dane i tym samym pozwalają szybko podejmować możliwie optymalne decyzje bez konieczności wieloetapowego analizowania licznych danych źródłowych – zaznacza A. Bobiński spodziewając się jednocześnie, że drugim kierunkiem rozwoju systemów WMS jest szybko postępująca integracja z systemami automatyki magazynowej i nie chodzi tu tylko o budowanie interfejsów wymiany danych pomiędzy systemami ERP a MFC (sterowania urządzeniami automatyki), ale o zarządzanie przez WMS całością przepływów i operacji magazynowych także tych realizowanych przez urządzenia automatyki.
W. Kuć (AVOCADO Soft) spodziewa się w najbliższych latach dalszego wzrostu znaczenia big data, czyli zbierania i wykorzystywania informacji do opracowania algorytmów optymalizujących procesy magazynowe w oparciu o dane, pozwalające reagować na bieżące problemy, zastoje, wąskie gardła. – Kolejno można wskazać ciągłe podnoszenie poziomu automatyzacji procesów i robotyzacji magazynów, dzięki rozwojowi technologii, chociażby w zakresie wykorzystania automatycznych regałów magazynowych: wind i rotatorów, technologii Pick-by-Voice, Pick-by-light itd. – dodaje W. Kuć, zaznaczając przy tym, że przyszłość mają dalsze inwestycje w systemy IT, które wspomagają koordynację działań w magazynie: zarządzanie zapasami, harmonogramy dostaw (np. just-in-time), zarządzanie przepływem informacji i koordynacją operacji logistycznych dla magazynów przedsiębiorstw działających w wielu kanałach on-line i tradycyjnych.
Magazynowa inteligencja
W wielu magazynach, technologie oparte na AI (Artificial Intelligence) oraz IIoT (Industry Internet of Things) to już nie tylko „melodia przyszłości”, ale rzeczywistość. M. Kozłowski (Baumalog) jako przykład podaje branżę metalową, w której coraz więcej producentów zajmujących się obróbką metalu zauważa potrzebę integracji maszyn w celu zwiększenia wydajności operacyjnej. – Automatyzacja wycinarek laserowych pod kątem dostarczania do nich materiału, wykorzystanie oprogramowania, które integruje wszystkie elementy linii produkcyjnej w ramach jednej sieci i koordynuje ich pracę czy rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji, stają się rzeczywistością w wielu firmach. Warto pamiętać, że wprowadzanie nowych technologii jest procesem, który jest długotrwały i wielu przypadkach trwa wiele lat, jednak postęp technologiczny będzie prowadził do dalszej popularyzacji inteligentnych rozwiązań magazynowych – dodaje szef Baumalogu.
Nieco mniej optymistycznie brzmią słowa przedstawiciela Logifact-Systems. A. Bobiński jest zdania, że pomimo prób, jakie pojawiają się na rynku, na bardziej powszechne stosowanie technologii AI oraz IIoT w magazynach musimy jeszcze poczekać. Wśród przyczyn braku szerszego zastosowania tych technologii do zarządzania procesami magazynowymi wymienia znaczne koszty opracowania, wdrożenia i na ogół skomplikowany proces doskonalenia modeli AI, w ciągle jeszcze ich stosunkowo wąskiej specjalizacji i pewnej sztywności funkcjonalnej (trudno o uniwersalny model AI dobrze funkcjonujący dla wielu klientów), ale także w konieczności posiadania dużych zbiorów, dobrej jakości, danych historycznych, bo dopiero wtedy możemy mówić o skutecznym rozpoznawaniu wzorców. – Powyższe ograniczenia, wraz z szybko postępującym rozwojem nowych technologii, z pewnością stracą na znaczeniu i otworzą drogę do ich szerszego zastosowania. Natomiast w najbliższym czasie na pewno dynamicznie będą się rozwiały te technologie, które są powiązane z automatyzacją i robotyzacją procesów magazynowych – twierdzi A. Bobiński.
Jednym z najważniejszych powodów wdrażania rozwiązań cyfrowych w magazynach jest chęć skrócenia cyklu wydań. Zaawansowane systemy gwarantują możliwie najkrótszy czas kompletacji i przygotowania towaru do wysyłki. A to dziś podstawa konkurencyjności firmy. – Sercem magazynu staje się system informatyczny – im bardziej zaawansowany, tym lepszą i szybszą obsługę zleceń jest w stanie zapewnić. Takie rozwiązania bazujące na sztucznej inteligencji potrafią przewidywać decyzje zakupowe na bazie aktualnych i historycznych danych i zanim klient dokona zakupu przygotowywać towar do wysyłki. Dzięki temu jest on dostarczany do zamawiającego często już na następny dzień – wyjaśniał niedawno na łamach MiD Adrian Górski, Kierownik Sekcji Intralogistyki, AIUT.
Marek Kuropieska, Prezes Zarządu, Aspekt, przywołuje wyniki badań, z których wynika, że ponad połowa firm jest w trakcie wdrażania rozwiązań w obszarze transformacji cyfrowej. Świadomość tego procesu ciągle rośnie i uparuje się w nim w głównej mierze wzrostu wydajności, sprostania rosnącym oczekiwaniom klientów końcowych czy możliwości wyprzedzenia konkurencji. – Trzeba pamiętać, że transformacja cyfrowa to nie tylko jednorazowe działania, które kończą się na zakupie sprzętu czy nowoczesnych rozwiązań. Zmiany muszą dotknąć każdej sfery działalności przedsiębiorstwa i stworzyć cyfrowy organizm, który holistycznie i systematycznie podnosi efektywność wszystkich procesów w firmie. Cyfryzacja np. poprzez wdrożenie sztucznej inteligencji (AI), machine learningu czy systemów automatyki magazynowej powinna stanowić jedną z komórek tego organizmu, który musi być stale suplementowany aktualizacjami czy pojawiającymi się nowymi rozwiązaniami – tłumaczy M. Kuropieska, który wśród kluczowych przeszkód blokujących cyfryzację w przedsiębiorstwach zalicza brak wystarczającej wiedzy menadżerów na temat korzyści, jakie może przynieść w ich firmach. Nie wiedzą, na jakie obszary działalności może wpływać i gdzie szukać informacji na ten temat. – I tutaj wielka rola takich firm technologicznych, jak Aspekt. Przedsiębiorstwa do dyspozycji mają całą gamę rozwiązań ze świata IoT. Od inteligentnych systemów zarządzania magazynem jak nasz autorski WMS Rewista, po urządzenia automatyzujące procesy intralogistyczne. WMS Rewista wspiera cały proces magazynowy od dostaw, przez wysyłkę aż po inwentaryzację. Jest zintegrowany z bazami danych, systemami zewnętrznymi oraz firmami kurierskimi. Ponadto współpracuje z wszystkimi typami urządzeń. Do nich możemy zaliczyć tablety, skanery, urządzenia wearables od Zebra Technologies, ProGlove czy Honeywell, które szturmują polski rynek oraz nasze autorskie rozwiązania, takie jak automatyczne bramki skanujące Rewista Gate Control (oparte o technologię RFID, laserową) czy szafy do zarządzania sprzętem – Terminalomaty – dodaje M. Kuropieska.
Już są albo będą
Logifact-Systems w tym roku chce wprowadzić na rynek nowy system TMS do organizacji i zarządzania transportów i tras oraz monitorowania kosztów dystrybucji. – System ten będzie oczywiście zintegrowany z naszym system WMS, ale może też działać jako samodzielne rozwiązanie – zapewnia A. Bobiński.
Anna Kasprzak-Rdest, Marketing & Sales Manager, AVOCADO Soft, podkreśla, że z myślą o klientach z branży e-commerce opracowano wspomagających produkt WMS AVOCADO Packing, który poszerzono o moduł RMA i D2D. To narzędzia wspomagające obsługę procesu reklamacji, serwisu i zwrotów towarów zarówno przedsiębiorstwom, jak i ich klientom. – Konsument (klient końcowy) dostaje możliwość zgłoszenia, np. reklamacji, bezpośrednio na stronie producenta lub dystrybutora, wybiera dokumenty, które chce dołączyć do zgłoszenia, wybiera opcję odbioru towaru przez kuriera itp., a informacja o tym jest już awizowana w systemie ERP/WMS, na którym działa przedsiębiorstwo. Dzięki integracji tych narzędzi tworzone są w systemach powiązania dokumentów z danym zgłoszeniem i kiedy zwrot/reklamacja dociera do magazynu, doskonale wiadomo, co to za przesyłka. Logistyka zwrotów dokonywanych w różnych kanałach sprzedaży w obrębie tego samego przedsiębiorstwa i magazynu, nawet jeśli tych magazynów jest kilka w odrębnych lokalizacjach, to olbrzymie wyzwanie. Koordynacja tych działań wymaga zręczności systemów informatycznych, nad czym stale pracujemy dla naszych klientów – tłumaczy A. Kasprzak-Rdest, zaznaczając przy tym, że dodatkowo, branża e-commerce została postawiona w tym roku przed wyzwaniem w postaci Dyrektywy Omnibus (towarowej oraz cyfrowej), która wprowadza wymóg przygotowania jak najbardziej rozwiniętego środowiska proklienckiego. Odpowiedź stanowi rozwiązanie zwrotki.com, które sprawia, że konsument ma dostęp do wielu sklepów i wszystkich zamówień w jednym miejscu, wraz z dostępem do dokumentów sprzedażowych (faktur, paragonów) oraz możliwością śledzenia procesu zwrotu i reklamacji, na każdym etapie przez 24 h/dobę.
W. Parzonka przypomina, że LUCA Logistic Solutions oferuje i wdraża coraz więcej systemów wykorzystujących eLocation – lokalizację obiektów (wózków, palet pojemników, kontenerów, ludzi), systemów kontroli jakości oraz systemów eKanban z przeróżnymi triggerami dostosowanymi do konkretnego procesu u klienta. Proces uzupełnienia podzespołów na stanowisku pracy albo produktów w lokacji wyzwalany jest natychmiast po zaistnieniu potrzeby, skracając czas dostawy i umożliwiając inwentaryzację on-line.
A. Michalski (KARDEX) jako kolejny ciekawy przykład nowoczesnego rozwiązania magazynowo-kompletacyjnego wymienia urządzenie Kardex VBM (Vertical Buffer Module), umożliwiające magazynowanie szybko rosnącego asortymentu produktów w warunkach ograniczonej powierzchni magazynowej. Jest to skalowalne rozwiązanie, które pozwala na elastyczne przechowywanie, kompletowanie i buforowanie drobnych części w pojemnikach. – Wprowadzona niedawno na rynek wersja o długości do 20 m zapewnia ogromne korzyści, pozwalając zmaksymalizować wykorzystanie przestrzeni niewielkim kosztem. Jednak innowacje w świecie logistyki magazynowej to nie tylko nowe technologie i urządzenia. Znane powszechnie technologie, takie jak np. Kardex VLM (Vertical Lift Module), można wyposażyć w wiele cennych nowoczesnych opcji. jak wskaźnik LED położenia produktu na półce, system LED-Navigator, ekstraktor wysuwający półkę do obsługi za pomocą wózka widłowego czy funkcja podwójnej półki w oknie dostępowym – dodaje A. Michalski.
Bardzo konkretne działania magazynowe, które ulegną w najbliższych latach dużym zmianom, wymieniał niedawno w wywiadzie dla naszego czasopisma Jerzy Danisz, WMS Competence Center Manager, PSI Polska. Chodzi o automatyzację pobrań sztukowych poprzez zastosowanie robotów kompletujących, zautomatyzowanie procesu sortowania sztukowego poprzez zastosowanie tzw. sorterów kieszeniowych, dalszy wzrost wykorzystania AGV, jak również stosowanie sztucznej inteligencji jako wsparcia zarządzania procesami logistycznymi. – Jeśli spojrzymy na AGV jako na całą gamę rozwiązań autonomicznych, czyli także na roboty kompletacyjne czy platformy, np. Amazon Proteus, to faktycznie rozwiązania te docelowo rozwiążą wiele z obecnych bolączek współczesnych magazynów – komentował przedstawiciel PSI Polska.
Michał Jurczak
Ten i inne artykuły znajdziecie w czasopiśmie Magazynowanie i Dystrybucja – dostępnym w naszym sklepie