W dzisiejszym biznesie logistycznym klienci doceniają przede wszystkim tych dostawców, którzy są w stanie zapewnić przejrzystość działań, np. możliwość bieżącego monitorowania statusu zamówień oraz szybką ich realizację. Większość procesów logistycznych w mniejszym lub większym stopniu wykorzystuje narzędzia technologiczne. W przypadku procesów magazynowych często wdrażane są rozwiązania robotyczne. Coraz częściej mówi się o Robotic Process Automation (RPA). Z tej technologii można skorzystać wówczas, gdy wykonywane przez konkretnych pracowników zadania są powtarzalne i posiadamy na ich temat szczegółowe informacje. W logistyce magazynowej można powierzyć technologii RPA szereg czynności, może dotyczyć analizy danych, np. rotacyjności produktów, nadwyżek produktów oraz rozliczaniem klientów w logistyce kontraktowej poprzez tworzenie wyspecyfikowanych raportów lub przenoszeniem informacji do innych systemów informatycznych. W intralogistyce roboty przejmują proste, powtarzalne czynności, które dotąd wykonywane były przez ludzi, tzn. kompletacja czy transport, które odbywają się według wcześniej zdefiniowanych procedur i schematów. W każdym przypadku organizacja opiera się na wiedzy, a wspomaganie codziennych obowiązków pracownika w przetwarzaniu informacji usprawnia pracę magazynu oraz minimalizuje ryzyko błędów wynikających z tzw. czynnika ludzkiego. Nie oznacza to, że tzw. kapitał ludzki traci w logistyce swe znaczenie. Wręcz przeciwnie.

Człowiek w TSL

Piotr Iwaniuk, Prezes Zarządu, SMART Cargo Solutions, podkreśla, że kapitał ludzki to wiedza, wykształcenie i umiejętności, co jest istotne w skutecznym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. W branży TSL, która wymaga specjalistycznej znajomości rynku, kapitał ludzki jest bardzo wartościowy, nie bez przyczyny, na portalach pracy widzimy ogłoszenia o naborze na stanowiska spedytora czy specjalisty ds. dystrybucji. – Ekspert w danej dziedzinie stanowi podstawę efektywnej działalności. Dlatego też cenię doświadczony i zaangażowany zespół SMART Cargo Solutions. Stawiam na profesjonalistów, dzięki którym firma z powodzeniem funkcjonuje od 8 lat na polskim oraz międzynarodowym rynku. Firma to ludzie, dzięki którym jesteśmy w stanie świadczyć wysokiej jakości usługi – dodaje P. Iwaniuk.

W ocenie Beaty Brzezickiej-Gryboś, Członka Zarządu i Dyrektora Sprzedaży, PKS Gdańsk-Oliwa, człowiek pozostaje kluczowy dla prawidłowej optymalizacji całego łańcucha dostaw. Branża TSL należy do dynamicznych i konkurencyjnych. – Pracownicy z doświadczeniem w planowaniu tras, organizacji transportów i zarządzaniu operacjami w obszarze logistyki magazynowej są niezbędni dla harmonijnego funkcjonowania firmy. Firmy, która stawia na wysoką jakość obsługi klienta, przyczyniając się do jego zadowolenia, a przez to do lojalności i powtarzalności zamówień – zaznacza nasza rozmówczyni.

Bycie o pół kroku przed innymi jest możliwe dzięki stworzeniu zespołowi odpowiednich warunków i szans na rozwój tak, by mógł on odkrywać i wdrażać nowe, twórcze inicjatywy. To właśnie podkreśla Anna Franke, Dyrektor ds. kapitału ludzkiego, GLS Poland, dodając, jak nieocenioną rolę w tym zakresie pełnią szefowie i menadżerowie działów. To w ich gestii leżą szkolenia, warsztaty, działania z obszaru mentoringu czy coachingu. – W GLS bardzo istotna jest regularna praca z informacją zwrotną oraz otwartością na jej przyjmowanie i dawanie. To dla nas podstawa, dzięki której możemy wyciągać konstruktywne wnioski na przyszłość. Liczy się również kultura organizacyjna oparta na wzajemnym szacunku i zaufaniu do pracowników, tak by zespół miał odwagę sam inicjować aktywności, które pozytywnie wpływają na całą firmę – konkluduje A. Franke.

Czy intelekt się ceni?

Kapitał ludzki coraz częściej postrzegany jest jako znaczący element przewagi konkurencyjnej. P. Iwaniuk (SMART Cargo Solutions) zaznacza, że kapitał intelektualny jest składową kapitału ludzkiego i idą w parze z sukcesem przedsiębiorstwa. – Specjaliści w firmie to know-how branży, stanowiące podstawę działalności. To wiedza, doświadczenie, którego nie zastąpią systemy informatyczne czy roboty. Oczywiście są one olbrzymim wsparciem w realizacji zleceń, natomiast czynnik ludzki ciągle stanowi dużą wartość dla organizacji. Chciałbym wspomnieć również o młodych, ambitnych ludziach, stawiających pierwsze kroki na rynku pracy. Są oni niezwykle wartościowymi pracownikami, którzy dzięki współpracy z doświadczonymi kolegami mogą się stać lojalnymi specjalistami w organizacji – dodaje P. Iwaniuk, podkreślając przy tym, że zgrany zespół profesjonalistów, będących w stanie świadczyć usługi na najwyższym poziome, budzi zaufanie wśród klientów, jak i jest fundamentem w kształtowaniu pozytywnego wizerunku firmy. To wszystko jest składową budowania skutecznej przewagi konkurencyjnej.

Co do tego, że globalizacja, postęp technologiczny, jak również takie czynniki jak infrastruktura i wyposażenie, są coraz bardziej dostępne i łatwe do odtworzenia, nie ma wątpliwości B. Brzezicka-Gryboś (PKS Gdańsk-Oliwa). Z ludzkim intelektem jest inaczej. – Umiejętności, wiedza, innowacyjność i zdolności pracowników PKS Gdańsk-Oliwa stały się wartością dodaną przekładającą się bezpośrednio na przewagę konkurencyjną firmy – zapewnia nasza rozmówczyni.

Kreowanie przewagi

Przewaga konkurencyjna jest kluczem do sukcesu. Zdaniem Patryka Pająka, CEO, P2P2, jednym z obszarów przewag konkurencyjnych jest wiedza o procesie, jego przebiegu i wydajności. Zgodnie z założeniami Lean Managementu, każde działanie w ramach procesu powinno dodawać wartości wymaganej i oczekiwanej przez klienta. – Istotnym jest eliminacja marnotrawstw, stworzenie organizacji uczącej się dzięki ciągłej ocenie i poprawie, kontrolowanie procesów tak, by żaden problem nie pozostał w ukryciu. Kluczowe jest też wyrównanie obciążenia pracą i upełnomocnianie pracowników. Zastosowanie tych wytycznych jest możliwe dzięki wdrożeniu odpowiednich narzędzi. System mierzenia czasu trwania czynności i wydajności pracowników dostarcza wiedzy o procesach. Może wskazać konieczność dokonania przesunięć pracowników pomiędzy zespołami lub wysłania pracowników na dodatkowe szkolenia. Daje możliwość przyjrzenia się pracy pracowników o wysokiej wydajności, tak by dobre praktyki zastosować szeroko w zespole, dostarczając danych do analizy przyczyn i poprawy wyników wśród pracowników uzyskujących niższą wydajność – dodaje Patryk Pająk. Nasz rozmówca jest zdania, że niskie bezrobocie w Polsce, będące sygnałem dobrego stanu gospodarki, dla branży TSL rodzi jednak pewne wyzwania. Wiąże się np. ze zmniejszoną dostępnością pracowników magazynowych. Dlatego tak ważne staje się efektywne zarządzanie pracą zespołu, tak by minimalizować bezproduktywne czynności jałowe w ramach procesów. – Z naszego doświadczenia wynika, że czynności jałowe stanowią nawet do 30% łącznego czasu pracy. Znaczącym elementem budowania przewagi konkurencyjnej staje się więc korzystanie z narzędzia, które dostarczy osobom zarządzającym wiedzy na temat tego, w których elementach procesu generowane są czynności jałowe. Wiedza daje możliwość korekty, a w efekcie optymalizacji – podsumowuje P. Pająk.

O tym, że wysoka jakość obsługi klienta i świadczonych usług jest możliwa tylko dzięki zgranemu zespołowi specjalistów, jest przekonany również P. Iwaniuk (SMART Cargo Solutions). Ważne jest kształtowanie pozytywnych relacji wewnątrz przedsiębiorstwa, co przekłada się na pozytywny wizerunek firmy, a w dalszej kolejności na wynik oraz przewagę konkurencyjną. – Profesjonalizm we współpracy, w obsłudze klienta, indywidualne podejście są kluczem do sukcesu firmy. Zadowolony pracownik, to zadowolony klient, a to wszystko wpływa na kreację przewagi konkurencyjnej, która pozwala na dalszy rozwój firmy, jak i tworzenie kolejnych miejsc pracy – dodaje nasz rozmówca.

W to, że kapitał ludzki odgrywa kluczową rolę w umiejętnościach adaptacyjnych, nie wątpi m.in. B. Brzezicka-Gryboś (PKS Gdańsk-Oliwa), która dodaje, że pracownicy z szerokim zakresem kompetencji, umiejętnościami interpersonalnymi i zdolnością do uczenia się mogą pomóc przedsiębiorstwu w dostosowywaniu się do nowych wymagań i wyzwań. Mają również wpływ na budowanie silnych relacji z klientami i partnerami biznesowymi oraz przekładają się na doskonałość operacyjną, budowanie wizerunku unikalnej marki, co pozwala na silną pozycję na rynku i zwiększanie w nim udziału.

Co do tego, że kreowanie przewagi konkurencyjnej to ciągły proces nie ma wątpliwości A. Franke (GLS Poland). Istotnym elementem jest tu przede wszystkim zdefiniowanie średnio- i długoterminowych celów, a także odpowiedź na pytanie, z jakimi ludźmi, o jakich zasobach, kompetencjach oraz wiedzy chcemy i jesteśmy w stanie te cele zrealizować. Konieczne jest zaplanowanie konkretnych działań mających na celu utrzymanie i rozwój wiedzy oraz kompetencji. – Cały ten proces związany z przewagą konkurencyjną i kapitałem ludzkim jest jak samonapędzające się koło – jeśli mamy dobrą pozycję rynkową i efektywność biznesową, to generujemy dobre wyniki finansowe, a dzięki temu możemy więcej inwestować w naszych pracowników. Ta inwestycja zawsze się opłaca i w GLS wiemy o tym najlepiej – dodaje A. Franke.

Jak to zmierzyć?

P. Iwaniuk (SMART Cargo Solutions) przypomina, że na rynku jest wiele narzędzi i wskaźników dostępnych do pomiaru kapitału ludzkiego, jedne są bardziej, inne mniej skomplikowane. – Moim zdaniem analiza wyniku finansowego przedsiębiorstwa na koniec roku pokazuje, czy praca zespołu przynosi zamierzony efekt. Wynik zgodny z założeniami i oczekiwaniami jest pochodną skutecznej i efektywnej pracy zespołu – mówi P. Iwaniuk.

GLS do oceny efektywności pracowników stosuje klasyczne metody, takie jak: analiza kosztów wynagrodzeń, godzin szkoleniowych, absencji czy rotacji pracowników, ale też dodatkowo mierzy poziom zaangażowania w corocznej ankiecie Great Place to Work, w której zespół ocenia, jakim firma jest miejscem pracy, co w niej ceni i gdzie oczekuje zmiany. – Dzięki temu, że wszyscy pracujemy z wynikami tej ankiety, w tym roku po raz kolejny zdobyliśmy Certyfikat GPTW. To wyróżnienie pokazuje, że nasza troska o pracowników jest przez nich dostrzegana i doceniania – tłumaczy A. Franke.

Również w PKS Gdańsk-Oliwa wypracowano narzędzia oraz metody umożliwiające dokonywanie oceny. B. Brzezicka-Gryboś (PKS Gdańsk-Oliwa) przypomina, że systematycznie prowadzona jest analiza kompetencji pracowników, która pozwala na identyfikację poszczególnych umiejętności – te porównywane są z aktualnymi zdolnościami. Działania poszczególnych zespołów w spółce są analizowane pod kątem wydajności, efektywności i osiąganych rezultatów z wykorzystaniem takich mierników, jak: wskaźniki realizacji celów, poziom satysfakcji klienta, jakość pracy i skuteczność operacyjna. – Równocześnie oceniamy predyspozycje do uczenia się i adaptowania do zmian na podstawie uczestnictwa w kursach, szkoleniach, gotowości do zdobywanie nowych umiejętności, a także zdolności do rozwiązywania problemów i innowacyjności. W spółkach zależnych i markach handlowych PKS Gdańsk-Oliwa SA prowadzone są anonimowe badania satysfakcji z wykonywanej pracy wraz z oceną poziomu zaangażowania w obowiązki. Podobnie jak analiza wskaźników retencji naszych pracowników m.in. rotacji, średniego czasu pracy w firmie, absencji czy lojalności. Na początku lipca obchodzimy szóstą rocznicę wprowadzenia Turkusu jako modelu zarządzania – mówi B. Brzezicka-Gryboś, zaznaczając przy tym, że hierarchię władzy zastąpiono samoorganizacją i samozarządzaniem opartymi na partnerstwie, zaufaniu, odpowiedzialności i współpracy.

P. Pająk (P2P2) podkreśla, że pracownicy nie są zasobem, lecz podmiotem w procesie pracy. Są właścicielem i dysponentem zasobów, takich jak wiedza czy umiejętności, firma zaś powinna dysponować narzędziami, które na podstawie wymiernych danych pozwolą na właściwą ocenę i wynagrodzenie świadczonej pracy. – System wdrażany przez naszą firmę daje pełny wgląd w czas pracy pracownika. Nie tylko dostarcza informacji o czasie pracy, lecz również danych na temat wydajności w wykonywanych w ciągu dnia czynnościach. Wymierne, obiektywne dane na temat pracy należy traktować jako wypełnienie reguł społecznych również w odniesieniu do zaspokojenia potrzeb samych pracowników. Dają bowiem poczucie sprawiedliwości i sprawstwa, pewność, że właściwie wykonana praca zostanie obiektywnie zmierzona i dostarczy przełożonym wymiernych danych w procesie oceny czy premiowania – dodaje P. Pająk.

Michał Jurczak