Opłaty drogowe pobierane są zwykle na autostradach, drogach krajowych i szybkiego ruchu oraz odcinkach wiodących przez tunele, wiadukty czy przełęcze. W niektórych krajach z obowiązkiem opłacenia myta muszą też liczyć się kierowcy wjeżdżający na obszary miejskie. W większości przypadków dotyczy on taboru ciężkiego (aut ciężarowych i większych dostawczych oraz autobusów), a zwolnione są z niego pojazdy o DMC nieprzekraczającej 3,5 tony.
Jeśli chodzi o kwestie poboru opłaty drogowej, sytuacja na Starym Kontynencie nie jest jednorodna. Poszczególne kraje różnią się sposobem naliczania myta oraz dokonania płatności. Brak ujednolicenia przepisów dla menedżerów flot oznacza nieraz spore problemy przy planowaniu tras przewozów. Ich – przynajmniej częściowym – rozwiązaniem mogą być karty paliwowe Eurowag, dzięki którym możliwe będzie łatwe rozliczenie firmy za przejazdy płatnymi odcinkami w większości europejskich państw.
Myto w Polsce. Na których odcinkach jest naliczane?
W Polsce na drogach publicznych opłatą drogową objęte są wszystkie pojazdy DMC powyżej 3,5 tony. Sieć dróg płatnych obejmuje około 3677 kilometrów, a kolejnych 468 kilometrów objętych jest koncesją. Mowa tu o odcinkach autostrad A1, A2 oraz A4. Myto w Polsce pobiera się metodą mikrofalową (DSRC) i nie jest objęty podatkiem VAT.
Rozliczanie z opłaty drogowej uzależnione jest od rodzaju pojazdu oraz ilości emitowanych przez dany pojazd spalin. Ten czynnik decyduje o zaliczeniu go do jednej z czterech taryf według europejskiej normy. Stawki wynoszą od 0,16 do 0,53 złotego za każdy przejechany kilometr.
Myto w Europie. Na jakich zasadach się je pobiera?
Większość krajów w Europie pobiera myto, korzystając z systemu elektronicznego. Tak jest między innymi w Czechach, Niemczech, Polsce, Austrii, we Włoszech, na Słowacji, we Francji, w Hiszpanii i Portugalii. System działa dzięki niewielkiemu urządzeniu montowanemu na przedniej szybie pojazdu, które łączy się z elementami infrastrukturalnymi przy drodze. Po wjechaniu na kolejny odcinek, informacja o tym przekazywana jest do bazy, a właściciel samochodu – obciążany opłatą. Niektóre kraje korzystają ze wspólnego zaplecza technicznego, dzięki czemu jedno urządzenie działa w różnych miejscach.
W innych państwach uregulowanie opłaty odbywa się poprzez wykupienie winiety lub płatność na bramce przed objętym nim odcinkiem drogi. Z tym rozwiązaniem do czynienia mamy między innymi na Węgrzech, w Bułgarii, Grecji, na Słowenii, Litwie, w Szwajcarii, Rumunii i Wielkiej Brytanii. Winieta może mieć postać wydruku (na Węgrzech) lub naklejki (w Wielkiej Brytanii).
Eurowinieta. Gdzie działa ujednolicony system?
W Europie od dawna trwają starania mające na celu stworzenie ujednoliconego systemu rozliczania opłaty drogowej. Powstał on pod koniec lat 90 i w Polsce jest znany jako Eurowinieta. Do tej pory do programu przystąpiło jedynie 6 państw. Są to Dania, Luksemburg, Holandia, Szwecja, Niemcy i Belgia. Dwa ostatnie kraje wycofały się kolejno w 2003 i 2016 po wprowadzeniu własnej opłaty drogowej.