Jednym z najbardziej jaskrawych przykładów fiskalnych niedorzeczności jest pączek w trzech postaciach podatkowych. Obecnie w zależności od terminu przydatności, ilości cukru i innych zmiennych zwykły pączek może być opodatkowany na poziomie odpowiednio 5%, 8% i 23%.
Wraz z uchwaleniem ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1751), Ustawodawca wprowadzi między innymi:
- nową matrycę stawek VAT, która zostanie uruchomiona 1 kwietnia 2020 r. i będzie kierować się zasadami jednej stawki dla całych (w miarę możliwości) działów CN oraz generalnego obniżania stawek podatku przy jednoczesnym podnoszeniu stawek dla punktowo wybranych towarów. Dla przykładu, stawki dla takich produktów jak owoce tropikalne, cytrusy, pieczywo, zupy, żywność dietetyczna, niektóre przyprawy, książki, produkty dla niemowląt, artykuły higieniczne ulegną obniżeniu. Podwyżki VAT będą natomiast dotyczyć niektórych przypraw nieprzetworzonych, soków z owoców i warzyw czy homarów i ośmiornic.
- nowy instrument o walorze ochronnym Wiążącą Informację Stawkową (WIS). Zasady dotyczące funkcjonowania WIS regulują nowe przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (art. 42a – 42i). Wnioski o wydanie WIS można składać od 1 listopada 2019 r., choć decyzje WIS będą wiążące dopiero od 1 kwietnia 2020 r.
Okres przejściowy
W okresie przejściowym, tj. od 1 listopada 2019 r. do 31 marca 2020 r. nie będą wydawane WIS dotyczące klasyfikowania towarów albo usług według obecnie obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), a decyzje WIS dla towarów klasyfikowanych w Nomenklaturze CN będą wiążące dopiero od 1 kwietnia 2020 r. Wyjątkiem od tej zasady są wydawnictwa książkowe (książki, broszury, nuty i mapy) oraz wydawnictwa prasowe (gazety, dzienniki i czasopisma) dystrybuowane na nośnikach fizycznych i w formie elektronicznej. Decyzje dotyczące tych towarów będą wiążące od dnia ich doręczenia. W przypadku wątpliwości dotyczących stosowania prawa podatkowego odnośnie pozostałych towarów w okresie przejściowym można wystąpić o interpretację indywidualną prawa podatkowego.
Wiążąca informacja stawkowa
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie nowego instrumentu, jakim jest WIS, z perspektywy klasyfikacji taryfowej towarów i celowo pominięty został aspekt usług i świadczeń złożonych.
Wiążąca informacja stawkowa to instrument wprowadzony od dnia 1 listopada 2019 r. służący do ustalenia stawki podatku od towarów i usług dla dostawy towarów, importu towarów oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Pewnym novum na gruncie VAT jest przeniesienie odpowiedzialności za klasyfikację na organ administracji. Nie będzie się on już opierać na klasyfikacji wskazanej przez podatnika, jak to miało miejsce do tej pory na przykład w sytuacji wydawania interpretacji indywidualnych.
Wnioskodawca może podać w Polu 55 formularza proponowany kod wg Nomenklatury Scalonej CN (lub proponowany symbol PKOB/PKWiU), ale nie jest to obowiązkowe. Przypisany w decyzji kod CN będzie podstawą dla ustalenia innych praw i obowiązków podatnika takich jak obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności czy prawa do korzystania ze zwolnienia podatkowego.
Na Wiążącą informację stawkową składają się trzy (3) elementy, tj.:
- klasyfikacja towaru (kody wg Nomenklatury Scalonej, symbole PKOB, symbole PKWiU) niezbędna do określenia stawki VAT i stosowania innych powiązanych z nią przepisów prawa,
- właściwa stawka podatku VAT.
W praktyce oznacza to, że kluczowym elementem wniosku jest właściwy opis towaru zawierający wszelkie informacje, które umożliwiają jego identyfikację i klasyfikację według Nomenklatury Scalonej CN. Są to szczegółowe dane na temat budowy, składu, pełnionej funkcji, a czasami także opis samego procesu produkcyjnego taryfikowanego towaru. Dodatkowo organ może oczekiwać załączenia do wniosku fotografii, schematów i planów. Z punktu widzenia klasyfikacji taryfowej wg Nomenklatury CN wpływ na ostateczny wybór kodu może mieć także sposób przedstawienia towaru czy sposób jego pakowania. Po usunięciu danych wrażliwych, informacje podane we wniosku będą publikowane w dedykowanej bazie WIS. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku wniosków o WIT, istnieje jednak możliwość zastrzeżenia części informacji jako informacje poufne. Będą to zazwyczaj dane istotne dla ustalenia właściwej klasyfikacji, których przedsiębiorca może nie chcieć podawać do publicznej wiadomości. W dedykowanym polu formularza można zatem umieścić dane dotyczące wykorzystywanego patentu, znaków towarowych lub innych praw własności intelektualnej lub przemysłowej oraz alternatywne dane stanowiące tajemnicę handlową.
Wniosek o WIS może złożyć:
1) podatnik posiadający numer identyfikacji podatkowej;
2) podmiot inny niż wymieniony w pkt 1, dokonujący lub zamierzający dokonać czynności, o których mowa w art. 42a ustawy;
3) zamawiający w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym.
Wnioski o WIS można składać od 1 listopada 2019 r. do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w Bielsku Białej. Należy jednak pamiętać, że Wnioskodawca nie może złożyć wniosku, jeżeli w stosunku do przedmiotowego towaru toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa lub kontrola celno-skarbowa. Opłata za złożenie wniosku stanowi dochód budżetu państwa i wynosi 40 złotych, ale może ona być odpowiednio powiększona o koszt pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych oraz koszty przeprowadzenia badań i analiz, które organ uzna za niezbędne do ustalenia kodu taryfy celnej. Opłaty poniesione przez Wnioskodawcę podlegają zwrotowi w całości lub w części w przypadku wycofania wniosku lub uiszczenia opłaty wyższej niż należna. Termin wydania decyzji w sprawie WIS wynosi maksymalnie 3 miesiące, ale może on ulec wydłużeniu w przypadku konieczności uzupełnienia wniosku przez Wnioskodawcę lub gdy konieczne jest przeprowadzenie wspomnianych badań i analiz.
Podczas, gdy z ochrony jaką daje Wiążąca informacja taryfowa, Wiążąca informacja akcyzowa i interpretacja indywidualna może skorzystać wyłącznie posiadacz takiej decyzji, z ochrony z tytułu WIS może skorzystać każdy, kto dokonuje obrotu towarem, który odpowiada istotnym charakterystykom towaru opisanego w decyzji WIS. Przykładowo, importer szamponu może powołać się na decyzję WIS wydaną innej osobie dla tego samego lub innego szamponu sklasyfikowanego w pozycji 3305.10.0000. W przypadku innych towarów sytuacja może okazać nieco bardziej skomplikowana.
Ustawodawca nie wskazał jednoznacznie terminu obowiązywania WIS. Niemniej jednak decyzja ta wygasa z mocy prawa, w przypadku gdy zmianie ulegną odpowiednie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Może ona być także uchylona lub zmieniona przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości. Między innymi, gdy decyzja opierała się na fałszywych informacjach czy też na decyzji innego organu, która w międzyczasie została uchylona, lub w przypadku ujawnienia nowych okoliczności faktycznych (patrz art. 240 Ordynacji Podatkowej). Wnioskodawca jest zatem zobowiązany do przedstawienia kompletnych i pełnych danych o towarze oraz sposobie jego przedstawienia, które obejmują informacje istotne z punktu widzenia klasyfikacji, w innym przypadku decyzja nie będzie wiążąca. Ponadto, Dyrektor KIS może zmienić decyzję w przypadku, gdy nastąpi zmiana przepisów prawa, takich jak Nomenklatura CN czy noty wyjaśniające do Wspólnej Taryfy Celnej lub w przypadku ogłoszenia decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych bądź zmiany not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczenia i Kodowania Towarów.
Nomenklatura Scalona
Wspomniana wcześniej Nomenklatura Scalona (Combined Nomenclature, CN) to usystematyzowana klasyfikacja towarów stworzona na potrzeby celne, która porządkuje wszystkie towary znajdujące się w obrocie. CN jest stosowana w Unii Europejskiej na poziomie 8-cyfrowym i stanowi rozszerzenie Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów (HS), który jest wspólny dla większości krajów na całym świecie. Wykorzystywanie klasyfikacji taryfowej towarów na potrzeby prawa podatkowego i odejście od niewiążących klasyfikacji wydawanych przez GUS w celach statystycznych jest krokiem w kierunku większego zbliżenia systemu celnego i podatkowego, a także utrwalenia zasady pewności prawa.
WIS a klasyfikacja taryfowa
W ramach działu Doradztwa celnego Rusak Business Services funkcjonuje dedykowany zespół ekspertów Trade Compliance zajmujący się klasyfikacją taryfową towarów. Nasze kobiece grono specjalistów posiada bogate doświadczenie w zakresie klasyfikacji taryfowej towarów i weryfikacji klasyfikacji stosowanej przez klienta. Dział Doradztwa celnego przygotowuje także kompleksowe analizy klasyfikacyjne pod kątem przygotowania zgłoszeń celnych oraz wnioskowania o WIT, a także wspiera kontrahentów w postępowaniu administracyjnym związanym ze składaniem wniosków. Rekomendujemy naszym klientom skorzystanie z usługi pełnej analizy klasyfikacyjnej. Standardowo oferowana usługa obejmuje analizę taryfy celnej z uwzględnieniem Ogólnych Reguł Interpretacji ze wskazaniem alternatywnie rozpatrywanych pozycji i podpozycji taryfy celnej, analizę opublikowanych Decyzji Komitetu Systemu Zharmonizowanego, analizę bazy eBTI, a w wymagających tego typu działań sytuacjach, analizę otoczenia prawnego i decyzji sądów w podobnych sprawach. Przeprowadzenie kompleksowej analizy umożliwia Klientowi poznanie ryzyk uzyskania decyzji innej niż oczekiwana i przygotowanie argumentacji na wypadek konieczności odwołania się od decyzji organu. Analizy i opinie klasyfikacyjne opracowane przez zespół Doradztwa celnego Rusak Business Services są formułowane na podstawie prawdziwych, poprawnych i kompletnych informacji przekazywanych przez Klienta.
Agnieszka Samulak
Classification Analyst w Rusak Business Services
