Sektor logistyki boryka się z poważnym niedoborem pracowników zarówno fizycznych, jak i wykwalifikowanych – trudności z ich pozyskaniem ma aż 75% firm zajmujących się gospodarką magazynową na rozwiniętych rynkach[1]. W Europie brakuje 1,1 mln pracowników, z czego w Wielkiej Brytanii 180 tys., w Niemczech 170 tys., w Polsce 160 tys., we Francji 120 tys., o połowę mniej w Hiszpanii i we Włoszech. Tymczasem problemy z rekrutacją wyspecjalizowanych pracowników są jednym z głównych czynników blokujących dalszy rozwój i procesy innowacyjne w przedsiębiorstwach.
Najbardziej poszukiwane obecnie profile stanowisk to specjaliści ds. obsługa klienta, analitycy danych, inżynierowie ds. logistyki i eksperci w zakresie cyberbezpieczeństwa i automatyzacji.
Wizerunek barierą w rekrutacji kadr
Podstawowe przyczyny niedoboru wykwalifikowanych kadr obejmują brak odpowiednich szkoleń oraz wysokie koszty zatrudnienia specjalistów, czego powodem jest rozdźwięk między zapotrzebowaniem a liczbą dostępnych profesjonalistów. Istotną przyczyną takiego stanu rzeczy jest również wizerunek branży i fałszywe przekonanie, że zajęcie w niej mogą znaleźć wyłącznie pracownicy fizyczni lub niewykwalifikowani – z badań wynika, że tylko 26% aktywnych zawodowo wskazuje ten sektor wśród najatrakcyjniejszych miejsc pracy. Kontrastuje to z bardzo wysoką oceną branży przez jej pracowników: zadowolonych jest średnio 87% z nich. To wręcz wyższy odsetek niż w innych branżach (85%).
– Branża logistyczna jest rozwijającym się, kluczowym sektorem dla polskiej gospodarki, odpowiadającym za 9,3 krajowego PKB. Dlatego też bardzo duży niedobór pracowników w tym sektorze jest problemem, który wymaga pilnego rozwiązania - według naszego raportu, zapotrzebowanie na pracowników w tej branży w Polsce jest większe niż w Hiszpanii i Włoszech razem wziętych. W tej sytuacji negatywne postrzeganie sektora - często niepoparte faktami - z pewnością nie pomaga. Sposób zarządzania napływem pracowników z zagranicy, który rekompensuje lokalne braki kadrowe oraz odpowiednia strategia podnoszenia kwalifikacji powinny być z pewnością receptami na poprawę i przyciągnięcie tak potrzebnych kandydatów – komentuje Marcos Segador Arrebola, Dyrektor Zarządzający Gi Group Holding w Polsce.
Inwestycje w kapitał ludzki, zielone rozwiązania i zrównoważony rozwój
Firmy z branży logistycznej wdrażają strategie, których celem jest przezwyciężenie deficytu kadr i przyciągnięcie kandydatów. Działania te obejmują zachęty finansowe, szkolenia, programy wellbeingowe, rozwiązania podnoszące ergonomię miejsca pracy czy programy socjalne. Przedsiębiorstwa stały się również bardziej wrażliwe na poprawę dobrostanu pracowników poprzez wprowadzanie innowacyjnych narzędzi ułatwiających wykonywanie uciążliwych zadań.
Coraz więcej firm branży pracuje nad rozwiązaniami z zakresu „zielonej logistyki”, aby zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko, związany z działalnością magazynową i transportową. Stosują panele fotowoltaiczne i oświetlenia LED, wdrażają budownictwo ekologiczne, inwestują w samochody ciężarowe z napędem elektrycznym, LNG lub wodorowym. Optymalizują też procesy wykorzystania floty, zachęcają klientów do wyboru określonych przedziałów czasowych dostaw, aby efektywnie zaplanować trasy.
Rosnący rynek logistyki
Globalna wartość rynku logistycznego rośnie z roku na rok. Z estymacji wynika, że do 2024 roku[2] osiągnie ona poziom 9,9 bln USD. Na koniec 2022 roku wyniosła 9 mld USD, w 2021 roku było to 8,6 bln. USD, a rok wcześniej 8,2 bln USD. Dynamiczny trend wzrostowy kształtują przede wszystkim dwa czynniki: rosnący wolumen przewozów towarowych oraz intensywny rozwój e-commerce.
Analiza PKB oraz odsetka osób zatrudnionych w logistyce w poszczególnych krajach potwierdza, że sektor odgrywa ważną rolę w gospodarce. W Polsce to 9,3 proc. PKB – więcej, niż we Włoszech i Wielkiej Brytanii (7,7%) czy Niemczech (7,3%). Wyższy udział logistyki w PKB odnotowują natomiast Chiny (13,7%) i Brazylia (10,8%).
Sektor logistyki odgrywa znaczącą rolę również pod względem liczby zatrudnionych: w rozwiniętych gospodarkach jest to około 5-10% wszystkich pracujących[3]. Z raportu „Logistyka – Globalne Trendy HR” Gi Group Holding wynika, że liczba pracowników w sektorze logistycznym wynosi w Chinach 17,8 mln, w Brazylii 4,8 mln osób. W Europie przodują Niemcy – tu w logistyce pracuje 1,8 mln osób, w Wielkiej Brytanii (1,6 mln), we Włoszech (1,4 mln) i w Polsce (1,1 mln).
[1] Źródło: CLO na podstawie Instawork
[2] Źródło: Contract Logistics Observatory, na podstawie Armstrong & Associates; IMF; Indonesia Investments; Worldwide; i innych źródeł
[3] Źródło: CLO na podstawie Armstrong & Associates i AT Kearney; ILO