Wpływy i koszty
Elektroniczny system poboru opłat drogowych viaTOLL został uruchomiony 1 lipca 2011 r. Od początku swojego funkcjonowania okazał się wyjątkowo efektywnym narzędziem pozyskiwania funduszy na modernizację i budowę dróg, a także bardzo ważnym elementem polityki środowiskowej w transporcie drogowym. Od uruchomienia do końca czerwca 2018 roku, dzięki systemowi, zebrano już 10,05 mld zł na modernizację i budowę nowych dróg w Polsce.
–Rosnące wpływy z systemu są wynikiem kilku czynników. Jednym z podstawowych jest stale rozwijana sieć dróg płatnych – powiedział Marek Cywiński, Dyrektor Zarządzający firmy Kapsch Telematic Services, będącej operatorem systemu viaTOLL. – Kolejnym ważnym czynnikiem jest sytuacja makroekonomiczna, która wpływa na popyt na drogowe usługi transportowe, a tym samym na zwiększoną liczbę przejazdów – dodał Cywiński.
Nakłady inwestycyjne poniesione przez Budżet Państwa w 2011 r. na budowę i uruchomienie systemu na sieci podstawowej (1560 km) wyniosły 963,2 mln zł. Do końca czerwca 2018 r., na wszystkie rozszerzenia (do 3660 km) przeznaczono 299,4 mln zł, a koszty operacyjne, przez 7 lat działania, osiągnęły poziom 1,6 mld zł.
-Każda złotówka zebrana od przewoźników poruszających się po polskich drogach trafia bezpośrednio do Krajowego Funduszu Drogowego. W ten sposób kierowcy i przedsiębiorcy współuczestniczą w budowie infrastruktury, z której korzystają. Pieniądze, które Kapsch dostaje za obsługę systemu, też zostają w Polsce. Z nich opłacamy pensje, rachunki za prąd i przesył danych oraz faktury naszych podwykonawców m. in.: budujących bramownice – powiedział Marek Cywiński. Proszę zauważyć, że procentowy udział kosztów operacyjnych cały czas maleje wraz z włączaniem kolejnych odcinków do sieci dróg płatnych – dodał Cywiński.
System w liczbach
Obecnie w systemie viaTOLL zarejestrowanych jest ponad 1,175 tys. pojazdów oraz 754 tys. firm. Niezmiennie największy udział mają wśród nich przewoźnicy z Polski (61,6%), a wśród najliczniej reprezentowanych obcokrajowców są Niemcy (5,8%), Litwini (4,1%) i Ukraińcy (3%).
Pojazdy o emisji spalin w klasie EURO 4, 5 i 6 stanowią prawie 70% wszystkich zarejestrowanych w systemie viaTOLL, a 17,4% to ciężarówki z najbardziej rygorystyczną normą EURO 6. Najmniej ekologiczne pojazdy (EURO 0, 1 i 2) stanowią już niewiele ponad 15% wszystkich rejestracji w systemie.
Użytkownicy zarejestrowani z systemie viaTOLL w przeważającej większości (blisko 82%) rozliczają się za pomocą kont przedpłaconych (pre-pay). Mniej niż co piąty (17,3%) korzysta z kont z odroczoną płatnością (post-pay).
Manualny pobór opłat oraz usługa viaAUTO
Na odcinkach autostrady A2 (Konin – Stryków) oraz A4 (Bielany Wrocławskie – Sośnica) działa zarówno manualny, jak i elektroniczny pobór opłat dla pojazdów lekkich. Od uruchomienia systemu, na tych odcinkach, dzięki opłacie manualnej zebrano 1,26 mld zł.
W ramach usługi viaAUTO, od jej wprowadzenia, do KFD wpłynęło ok. 55 mln zł. Oprócz zwykłych użytkowników z usługi korzysta m.in. wielu mieszkańców aglomeracji gliwickiej zastępując tzw. bilet zerowy urządzeniem elektronicznym. 27 kwietnia 2018 r. został pobity rekord wszechczasów na gliwicko-wrocławskim odcinku autostrady A4. Po raz pierwszy w historii dobowy ruch na tym odcinku przekroczył barierę 105 000 pojazdów. 36% kierowców skorzystało z płatności elektronicznej w systemie viaTOLL, w tym aż 12,5% w ramach usługi viaAUTO, pozostałe 64% kierowców dokonało transakcji manualnej. Dzięki tak dużemu udziałowi transakcji elektronicznych, które pięciokrotnie skracają czas dokonywania opłaty, udało się uniknąć wielokilometrowych zatorów przez placami poboru opłat.