Co do zasady, stosowanie zestawów transportowych w formie pociągów Mizusumashi nie dyskredytuje całkowicie stosowania wózków widłowych. Są obszary, w których te drugie bywają niezastąpione. Z pewnością można jednak uznać, że jedne doskonale uzupełniają drugie. Zestawy transportowe stosowane są głównie w logistyce wewnętrznej i obsługują obszary pomiędzy magazynem a produkcją oraz pomiędzy kolejnymi procesami produkcyjnymi. Ich niewątpliwą zaletą jest możliwość taniego, wysokowydajnego i bezpiecznego transportu. Zakres zastosowania wózków widłowych zaczyna sprowadzać się obecnie do obsługi jedynie obszarów magazynowych, gdzie dobrze dobrane urządzenie nadal pozostaje niezastąpione, np. wysokie składowanie. Zestawy transportowe są natomiast najefektywniejszym rozwiązaniem w innych warunkach. – Należy zaznaczyć, że pociągi warto przede wszystkim stosować tam, gdzie zachowana jest powtarzalność procesów, gdzie layout fabryk pozwala na utworzenie pętli oraz gdzie da się ustalić takt dostaw. Wtedy możemy oczekiwać najlepszych rezultatów i faktycznych oszczędności – zauważa Wojciech Wąsik, Dyrektor firmy Wamech.

 

Główną zaletą rozwiązania w formie zestawu jest zdolność dostarczenia w jednym przebiegu znacznie większej ilości ładunku (w wózku widłowym zwykle to jedna paleta). Dodatkowo na wagonach pociągu można w bardziej elastyczny sposób konfigurować ilość i gabaryty przewożonych pojemników z komponentami dostarczanymi w określone miejsce. Wyobraźmy sobie, że w danym obszarze produkcyjnym istnieje kilka różnych stanowisk, a każde z nich używa różnych pojemników lub palet. – Wózek widłowy mógłby dowieźć jeden rodzaj w danym czasie natomiast pociąg logistyczny można tak zorganizować, aby podczas jednego przejazdu dostarczył różne pojemniki, np. typowe pojemniki KLT, kartony lub całe palety – przekonuje Mateusz Szymaniak, Key Account Manager w LKE Polska. – Przewaga jest miażdżąca w porównaniu z wózkami widłowymi, które musiałyby wykonać np. kilka kursów (częstokroć tzw. pustych kursów powrotnych), podczas gdy pociąg obsłuży daną ilość stanowisk podczas jednego przejazdu! – dodaje. Zatem na korzyść pociągów przemawia przede wszystkim: krótszy czas dostaw, dużo większa elastyczność, większe bezpieczeństwo i mniejsze prawdopodobieństwo wypadku oraz niższe koszty eksploatacji i pracownicze. Elastyczności tego rozwiązania dowodzi również fakt, że transportowane w zestawach ładunki są zawsze na kołach, co umożliwia w razie potrzeby ich manualne przemieszczanie np. w celu dostosowania zajmowanej pozycji wózka/wagonu do danej lokalizacji na linii produkcyjnej.

 

 

Omawiane rozwiązania mają to do siebie, że z natury rzeczy łatwo konfigurować najbardziej optymalne zestawy z dostępnych standardowo wózków. W praktyce producenci realizują zwykle zamówienia spełniając indywidualne wymagania klientów, co tym bardziej świadczy o elastyczności tego typu transportu.

 

Na przykład firma LKE dysponuje ponad dwudziestoletnim doświadczeniem w konstruowaniu i wdrażaniu produktów z dziedziny intralogistyki, dzięki czemu oferuje sprawdzone rozwiązania wspomagające przepływ materiałów. Zestawy transportowe LKE mogą być konfigurowane w zależności od potrzeb i wymagań klienta. – Nasze szerokie portfolio produktowe zapewnia gotowe rozwiązania, uznawane jako standard w wielu przypadkach, które wystarczają, aby obsłużyć typowy zakład produkcyjny. Jednak na tym nie koniec, ponieważ w sytuacji, kiedy wymagane jest zapewnienie specjalistycznego rozwiązania, firma LKE zaprojektuje prototypowe rozwiązanie skrojone na miarę potrzeb klienta – zapewnia Mateusz Szymaniak. Pociągi logistyczne składane z wózków transportowych LKE mogą być konfigurowane w sposób oczekiwany przez użytkownika. System sprzęgania stosowany w wózkach LKE zapewnia możliwość łączenia ze sobą wózków przeznaczonych do transportu różnych pojemników i palet w tym samym zestawie transportowym. Klient wiedząc, że wózki transportowe są „kompatybilne” ze sobą sam może tworzyć odpowiedni pociąg logistyczny.

 

Szeroką gamę wózków proponuje również firma Wanzl. W ofercie niemieckiego producenta użytkownicy znajdą m.in. wózki dostosowane do przewozu pojemników paletowych bazujących na wymiarze europalety nazywane „transporterami paletowymi”. Dla mniejszych zestawów Wanzl oferuje wózki dostosowane do znormalizowanych skrzynek euro i zestawiane w małe pociągi logistyczne serii KT-U, wprowadzone na rynek w 2013 r. i zaprezentowane na targach LogiMAT w Stuttgarcie. Ciekawym rozwiązaniem mogą być też wózki z półkami zestawiane ze sobą w pociągi logistyczne i zbudowane na bazie wózków kompletacyjnych KT4.

 

Dowolną konfigurację zestawów proponuje też polski producent, firma Wamech z Krakowa. Dobór opcji zależy ściśle od rodzaju ładunku, jaki ma być transportowany oraz warunków panujących w danej hali produkcyjnej. – Rocznie projektujemy około 100 rozwiązań dla zakładów produkcyjnych usprawniających logistykę. W tym roku możemy pochwalić się dużym sukcesem, jaki odnieśliśmy na rynku międzynarodowym, prezentując na targach LogiMAT opatentowany system LINER, składający się z platform w wersjach V, C i E oraz zintegrowanych z systemem wózków transportowych. Pierwsze projekty systemu powstały dwa lata temu i od tego czasu dynamicznie go rozwijamy – mówi Wojciech Wąsik. Ostatnim odkryciem firmy jest platforma E-LINER, która umożliwia transport wózków na pojemniki od najmniejszych stosowanych w zakładach produkcyjnych do pojemników 1600 x 1200 mm i wysokości 1600 mm przy prędkości do 10 km/h. Platformy otrzymały aprobatę Firmy DEKRA po odbytych testach w zakładach produkcyjnych Firmy Daimler pod koniec zeszłego roku.

 

Ciągniki do zestawów transportowych można znaleźć w ofercie wielu dostawców wózków widłowych. Przykładem jest Emtor oferujący na polskim rynku wózki widłowe marki Yale. W gamie produktów Yale znajduje się uniwersalny model elektrycznego ciągnika do zestawów transportowych – model MO50T. Ciągnik ten można wyposażyć w różnorodne zaczepy, umożliwiające połączenie z wieloma rodzajami przyczep transportowych. Elastyczność we współpracy z klientem oznacza również, że dostarczane są zestawy transportowe, przygotowane dokładnie pod wymagania i potrzeby konkretnych odbiorców. Różnorodność towarów przewożonych zestawem transportowym wymaga także przyczep lub stelaży transportowych o różnym kształcie i funkcjonalności. Wówczas, poza standardowymi rozwiązaniami, nabywca otrzymuje możliwość wyboru opracowanego już rozwiązania niestandardowego lub opcję wykonania specjalnego, na podstawie nowego projektu.

 

 

Stosując zestawy transportowe, możemy również mówić o większym bezpieczeństwie dzięki wyeliminowaniu konieczności podnoszenia ładunku z podłoża w celu jego przemieszczenia. Ten aspekt to jedno, ale należy też zwracać uwagę na bezpieczną obsługę całego zestawu transportowego, na który składa się często kilka wagonów o różnych gabarytach, masie, różnym obciążeniu itd. Temat bezpieczeństwa transportu jest bardzo obszerny i dotyczy zarówno wpływu na otoczenie, jak i bezpieczeństwa samego towaru. Przy projektowaniu platform czy wózków należy uwzględnić wszystkie czynniki, jakie mogą mieć miejsce w czasie naturalnej pracy naszych produktów oraz te, które mogą się pojawić w przypadku niewłaściwego użycia produktu. – Systemy bezpieczeństwa dzielimy na wizualne i mechaniczne. Wizualne mają za zadanie ostrzegać operatora i otoczenie przed potencjalnym niebezpieczeństwem, mechaniczne zaś zabezpieczają przed jego wystąpieniem. Stosujemy zarówno jedne, jak i drugie, zawsze kierując się zasadą, że niezależnie od poziomu skomplikowania wózka czy platformy zabezpieczenia muszą być jak najprostsze i niezawodne – tłumaczy Wojciech Wąsik (Wamech).

 

 

Pamiętając o konieczności zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników, firma Wanzl dostarcza wraz z zamówionymi wózkami szczegółową instrukcję ich użytkowania z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa, z jasno określonymi parametrami użytkowymi, takimi jak: maksymalne obciążenie, maksymalna prędkość czy też maksymalna ilość wózków w zestawie. – Dodatkowo dyszle do łączenia wózków są wyposażone w elementy graficzne z kontrastującą kolorystyką dla zwrócenia uwagi osób znajdujących się w ich pobliżu. W wózkach wyeliminowano ostre krawędzie dla zmniejszenia skutków ewentualnych kolizji pracowników z będącymi w ruchu zestawami – mówi Marek Wojnecki, Product Manager w firmie Wanzl.

 

Poszczególni producenci stale starają się doskonalić swoje produkty, aby również w tym obszarze zwrócić uwagę potencjalnych użytkowników. Podstawowym elementem w kwestii bezpieczeństwa, który poniekąd wyróżnia firmę LKE na rynku, jest stosowanie opatentowanego zestawu sprzęgania wózków. – Po pierwsze, sprzęgło i dyszel LKE zapewniają ergonomiczne użytkowanie, ale przede wszystkim zapewniają pewne połączenie podczas pracy. Nie ma możliwości, aby wózki samoczynnie uległy rozłączeniu. Konstrukcja wymusza mechaniczne zadziałanie operatora. Podczas łączenia lub rozłączenia wózków ze sobą musi on nacisnąć stopą na dyszel – wyjaśnia Mateusz Szymaniak. To zapewnia świadome i bezpieczne połączenie wózków. Ponadto w platformach transportowych LKE stosuje osłony przeciwnajazdowe na wszystkich kołach, dzięki czemu w sytuacji zetknięcia koła wózka ze stopą nie ulegnie ona zranieniu. – Generalnie ideą przy konstruowaniu wózków transportowych LKE jest, aby były one ja najbardziej bezpieczne, ergonomiczne oraz intuicyjne. Bezpieczny transport można zapewnić również dzięki stosowaniu odpowiedniej prędkości jazdy, czyli maks. 6 km/h oraz odpowiedniej wagi zestawu, czyli maks. 3000 kg. Ważne jest również świadome podejście do tematów bezpieczeństwa po stronie klienta, dlatego też, jako godny zaufania partner, oferujemy pakiet rozwiązań serwisowych, dzięki którym nasz klient może otrzymać support w postaci fleet maintenance, czyli usługi przeglądu lub naprawy wózka – dodaje Mateusz Szymaniak.

 

Bezpieczeństwo w transporcie wewnętrznym to jedna z wartości, którą kieruje się Yale, jako globalny dostawca urządzeń transportu bliskiego. Każdy model wózka przed wprowadzeniem na rynek przechodzi wielomiesięczny proces badań i testów, zarówno w kwestii bezpieczeństwa operatora, jak również otoczenia, w którym pracuje. Podstawowym wyposażeniem wózków są np. systemy detekcji operatora, które blokują funkcje wózka, gdy operator nie znajduje się na fotelu lub przyjął nieprawidłową pozycję pracy. Wewnętrzny monitoring kluczowych podzespołów urządzenia pozwala na wczesne wykrycie usterki czy unieruchomienie wózka w przypadku awarii podzespołu istotnie wpływającego na bezpieczeństwo pracy (np. hamulec). W wielu modelach elementem wyposażenia standardowego jest system automatycznego zmniejszania prędkości na zakrętach (w szczególności w wózkach magazynowych).

 

 

* * *

 

 

– To prawda, że wózki widłowe i pociągi logistyczne współzawodniczą ze sobą w obszarach produkcyjno-magazynowych, nie mniej jednak w przypadku transportu poziomego pociągi Mizusumashi pozwalają na uzyskanie większych korzyści, a w większości przypadków stają się bezkonkurencyjne. Obecnie obsługa produkcji polega na odchudzaniu, czyli zapewnieniu dostaw komponentów w odpowiednim czasie i odpowiedniej ilości na stanowisko robocze lub magazyn podręczny. Takie elastyczne dostawy mogą być realizowane za pośrednictwem pociągów logistycznych, czyli zestawów wózków transportowych zapewniających transport różnego rodzaju jednostek ładunkowych.

 

 

 

– Zastosowanie przy produkcji zestawów transportowych, zamiast tradycyjnych wózków widłowych, ma przede wszystkim uzasadnienie ekonomiczne. Zestaw transportowy może składać się nawet z kilku wagonów, na których znajdują się komponenty do zaopatrzenia części czy całej linii produkcyjnej lub do odbioru komponentów wytwarzanych na linii produkcyjnej. Kierowca wykonując jeden cykl transportowy jest w stanie osiągnąć taki sam wynik w procesie logistycznym, na jaki operator wózka widłowego musiałby poświęcić kilka etapów. Podobny efekt moglibyśmy osiągnąć przy pomocy większej ilości wózków. Na uwagę zasługuje fakt, że w większości przypadków zestawy transportowe składają się z wagoników dokładnie dopasowanych do charakteru produkcji przedsiębiorstwa – mogą posiadać różnego rodzaju konstrukcję i funkcjonalność, zapewniającą bezpieczeństwo ładunku dostarczanego lub odbieranego z produkcji. Przewaga zestawów transportowych tkwi również w ich uniwersalności – jeden ciągnik może obsługiwać różne zestawy transportowe na poszczególnych obszarach produkcji, a inteligentne zarządzanie trasami przejazdu i wykorzystanie jednostki ciągnącej, kumulują korzyści takiego rozwiązania w firmie produkcyjnej.