Minimalizowanie przestojów, ograniczenie czasu, w którym maszyny pozostają bezproduktywne, to kwestie o pierwszorzędnym znaczeniu. A w przypadku posiadaczy wózków widłowych owe przestoje mogą wynikać właśnie z nieodpowiedniego „obchodzenia się” z bateriami trakcyjnymi. Ważne jest nie tylko to, by w drodze od gniazdka ładowania poprzez prostownik i baterię do wózka bezpowrotne straty energii były jak najniższe, ale też, by należycie eksploatując baterie wydłużyć ich żywotność. To, jak efektywne i trwałe będą baterie trakcyjne, zależy w dużym stopniu od ich użytkowników. Z eksploatacją baterii nierozerwalnie związane są też kwestie bezpieczeństwa. Stosowne normy definiują wymagania dotyczące aspektów związanych z instalacją, użytkowaniem, nadzorem, konserwacją i likwidacją. Potencjalnym zagrożeniem dla obsługujących stanowią: wybuch gazów emitowanych podczas ładowania baterii, porażenia prądem elektrycznym lub oparzenia łukiem elektrycznym, oparzenia środkami chemicznymi, zatrucia oparami emitowanymi podczas ładowania, urazy mechaniczne związane z przemieszczaniem baterii.
Zawsze czysto, zawsze sucho
Bardzo duże znaczenie dla baterii ma też to, gdzie parkujemy wózek. Im bardziej wilgotne, zanieczyszczone miejsce, tym większe ryzyko, że i bateria na tym ucierpi. Baterie zawsze powinny być utrzymywane w stanie czystym i suchym. Powinny być też czyszczone, należy to wykonywać w wydzielonym miejscu z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, a także ochrony środowiska. Czyszczenie baterii należy przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami technicznymi. Każda ciecz znajdująca się w skrzyni baterii musi zostać z niej usunięta. Uszkodzenia pokrycia skrzyni muszą zostać naprawione po wcześniejszym jej wyczyszczeniu i osuszeniu. Ma to na celu utrzymanie wartości izolacji na wymaganym normą poziomie, a także ochronę skrzyni przed korozją. Podobnym czynnościom konserwacyjnym podlega prostownik. Głównym zadaniem jest czyszczenie wnętrza z kurzu i innych zanieczyszczeń (częstotliwość tych zabiegów zależy od faktycznych potrzeb).
Po to, by bateria służyła efektywnie, a jej żywotność była jak najdłuższa, powinniśmy bezwzględnie pamiętać o koniecznych zabiegach przeglądowych i konserwacjach. Praktycznie z każdą baterią trakcyjną do użytkownika dostarczana jest instrukcja obsługi, przed użyciem baterii warto się z nią zapoznać. Zanim zamontujemy baterie, należy sprawdzić jej stan, zweryfikować czy nie posiada jakichś uszkodzeń mechanicznych, czy zachowana jest odpowiednia biegunowość w stosunku do urządzeń zasilanych.
– Przed włączeniem baterii do ruchu trzeba sprawdzić jej podstawowe parametry dotyczące poziomu i gęstości elektrolitu, jak również napięcia baterii i jej poszczególnych ogniw. Jeżeli wraz z baterią został dostarczony prostownik do jej ładowania, należy również sprawdzić w jego instrukcji obsługi, czy jest on prawidłowo dobrany do napięcia i pojemności baterii, która ma być za jego pomocą ładowana oraz czy zainstalowana wtyka odpowiada rodzajowi gniazda zainstalowanego na baterii i czy posiada odpowiednio podłączoną biegunowość – podkreśla Mariusz Szewczyk (BENNING Power Electronics).
NIE WOLNO ZAPOMINAĆ O CODZIENNYCH PRZEGLĄDACH BATERII TRAKCYJNYCH, DO KTÓRYCH – POZA ŁADOWANIEM BATERII – NALEŻY TEŻ KONTROLA ELEKTROLITU.
Nie wolno też zapominać o codziennych przeglądach, w ramach których poza – co oczywiste – ładowaniem baterii, należy też kontrola elektrolitu. Jeśli okazuje się, że jego poziom jest zbyt niski, należy dokonać uzupełnienia (wodą destylowaną, po naładowaniu baterii). Ważne z punktu widzenia obsługi baterii są przeglądy tygodniowe, w ramach których m.in. zaleca się sprawdzenie prawidłowości połączeń pomiędzy poszczególnymi ogniwami. Jeśli istnieje taka potrzeba, należy dokręcić śruby.
Co najmniej raz w miesiącu, pod koniec procesu ładowania, należy zarejestrować stan wszystkich ogniw, a po zakończeniu ładowania pomiarowi poddać należy temperaturę i gęstość elektrolitu. Ważnymi informacjami dla użytkownika będą też te, wynikające z pomiaru: napięcia całkowitego baterii i napięcia poszczególnych ogniw (czasem konieczne okazuje się zmierzenie gęstości właściwej elektrolitu w poszczególnych ogniwach). Zgodnie ze stosownymi normami, co najmniej raz w ciągu roku należy zmierzyć wartość izolacji baterii, a także wózka. Pomiaru dokonuje osoba do tego upoważniona. Jeśli elementem wyposażenia danej baterii jest system mieszania elektrolitu powietrzem, trzeba też co najmniej raz w roku przeprowadzić kontrolę wężyków systemu oraz skontrolować stan filtra powietrza w prostowniku.
Ładowanie i wymiana
Nie bez znaczenia dla stanu i żywotności baterii jest to, gdzie i jak ładowane są baterie. Realizacją zadań związanych z projektowaniem instalacji zasilania prostowników zajmują się wyspecjalizowane firmy. Stanowiska dla prostowników wolno stojących tworzą integralną część systemów przechowywania baterii. Instalacja umożliwia łatwe podłączenie wtyczki prostownika do obsługiwanej baterii, co zapewnia łatwy dostęp dla operatorów i zapobiega uszkodzeniom kabli bądź wtyczek. Ładownia musi być wyposażona w systemy kontrolujące i monitorujące baterie. Chodzi m.in. o eliminację negatywnego wpływu na siebie rozdziału temperatur i elektrolitu w czasie pełnego bądź częściowego ładowania, minimalizację fazy ładowania, wydłużenie żywotności przy wysokich obciążeniach. Interesującym rozwiązaniem jest też system napełniania wody pozwalający na łatwe uzupełnienie wody we wszystkich ogniwach z jednego punktu centralnego, automatyczne odcięcie dopływu przy optymalnym poziomie napełnienia, ograniczone ubywanie wody z ogniwa.
Spore korzyści dla ekonomicznej eksploatacji maszyn ma zastosowanie optymalnej techniki ładowania. W przypadku zastosowań, w których oprócz ograniczenia zapotrzebowania energii, istotna jest w miarę możliwości długa żywotność akumulatora, redukcja kosztów związanych z jego konserwacją oraz duża elastyczność, zaleca się technologię HF.
– W zależności od stosowanego prostownika, jego mocy i parametrów uzyskujemy konkretne wartości czasu ładowania, ale również możemy poprzez jego dobór wpłynąć na mniejsze zużycie wody, mniejsze rozgrzewanie baterii czy wreszcie na mniejsze nawet o 20 proc. koszty ładowania, jeżeli wykorzystamy urządzenie HF (High Frequency) o odpowiednio wysokiej sprawności – podkreśla M. Szewczyk (BENNING Power Electronics).
SPORE KORZYŚCI DLA EKONOMICZNEJ EKSPLOATACJI MASZYN MA ZASTOSOWANIE OPTYMALNEJ TECHNIKI ŁADOWANIA. W PRZYPADKU ZASTOSOWAŃ, W KTÓRYCH OPRÓCZ OGRANICZENIA ZAPOTRZEBOWANIA ENERGII, ISTOTNA JEST DŁUGA ŻYWOTNOŚĆ AKUMULATORA, REDUKCJA KOSZTÓW ZWIĄZANYCH Z JEGO KONSERWACJĄ ORAZ DUŻA ELASTYCZNOŚĆ, ZALECA SIĘ TECHNOLOGIĘ ŁADOWANIA HF.
Posiadacze wózków mają też coraz szerszy dostęp do wysokiej jakości urządzeń wymiany baterii. Dobór odpowiedniego rozwiązania przyspiesza proces wymiany, wyklucza możliwość ewentualnego uszkodzenia baterii. Od doboru odpowiedniego rozwiązania zależy też nie tylko płynność pracy i skrócenie czasu przestojów, ale także bezpieczeństwo. Wszystko przekłada się na koszty bieżącej działalności. Specjaliści zwracają uwagę na fakt, żezakup systemu wymiany baterii jest inwestycją, tego typu rozwiązania kupujemy raz na wiele lat. Jest to pierwszy istotny czynnik, który przekonuje o wadze właściwego doboru rozwiązań technicznych dla wózków widłowych. Kolejnym jest redukcja czasu niezbędnego na wymianę baterii, im lepiej dopasowany system wymiany do potrzeb konkretnego użytkownika, tym większa oszczędność nakładów pracy. Przy zakupie systemu wymiany baterii należy również wziąć pod uwagę to, jak dużą flotą wózków dysponujemy oraz to, jakie wózki planujemy kupić w przyszłości. Sprzedawcy podkreślają, że klienta najczęściej interesuje to, by taka wymiana przechodziła szybko i sprawnie i aby ładująca się bateria zajmowała jak najmniej miejsca.