Dzisiaj, w czasach ogromnej konkurencji i chęci dominowania na rynku, strategie przedsiębiorstw zakładają, że rozwiązaniem zapewniającym sukces może być możliwość wytwarzania różnorodnych produktów, szybkie ich przekształcanie, udoskonalanie, wdrożenie. Linie produkcyjne muszą więc być zdolne do szybkiego reagowania na zmiany.
Elastyczność systemu produkcyjnego wiąże się z większymi nakładami inwestycyjnymi, jednak ogranicza ryzyko nieprzydatności układu do przyszłych, zmodyfikowanych warunków produkcji – twierdzą specjaliści. Prawidłowa więc konfiguracja elastycznego systemu produkcyjnego jest zadaniem strategicznym, którego rozwiązaniem powinno być optymalne zestawienie komponentów, realizujących założone zadanie produkcyjne.
Sprawny przepływ produktów wewnątrz przedsiębiorstwa pozwala na zoptymalizowanie działań i zwiększenie efektywności. Rozwiązaniem w logistyce wewnętrznej są systemy rurkowe. Dopasowane konstrukcje umieszczone na kółkach usprawniają przepływ towarów i zapewniają lepszą organizację pracy.
Zero kosztów
Zdaniem Konrada Hartela z działu Obsługi Klientów Kluczowych leanmarket24.com, zgodnie z zasadami szczupłego zarządzania systemy rurkowe powinny zapewniać możliwość zachowania reguły Zero kosztów, co w przypadku reorganizacji produkcji dotyczy kosztów przestoju systemu produkcyjnego w rozumieniu linii montażu, gniazda czy pojedynczego stanowiska roboczego.
„Paktyczne przełożenie czynności reorganizacyjnych zależy jednak od decyzji osób zarządzających w poszczególnych zakładach. Często praktykowaną strategią jest dokonywanie zmian w czasie przerw śniadaniowych. Pracownicy produkcyjni opuszczają wtedy swoje miejsce pracy na 15–30 minut i jest to czas wystarczający, aby sprawny zespół monterów dokonał szybkiej zmiany. Wykonywaliśmy ostatnio, dla przykładu, doposażenie stanowisk w elementy antystatyczne zapobiegające wyładowaniom elektrycznym, co bez problemu udało się przeprowadzić bez jakiejkolwiek przerwy w funkcjonowaniu produkcji. W przypadku konieczności wykonania dodatkowych, bardziej skomplikowanych prac, typu przełożenie instalacji elektrycznych lub sprężonego powietrza, wówczas prace reorganizacyjne planuje się jednak częściej w przerwie weekendowej. Nie ma to bynajmniej związku z elastycznością samych systemów rurkowych” – mówi Konrad Hartel.
Łukasz Fedorowicz, Key Account Manager, Myzer Sp. z o.o., zwraca uwagę na fakt, że wadą projektów realizowanych w zakładach produkcyjnych jest niewątpliwie to, że kiedyś się kończą, tym samym wymuszając często reorganizację linii pod nowe zlecenia.
„Oczywiście powodów, dla których firmy wykonują „rebalancing”, jest więcej, natomiast cel zawsze jest jeden – uruchomić lub zmodyfikować linię, unikając przy tym zatrzymania produkcji. Dziś nie wystarczy dostarczyć klientowi materiał systemów rurowych i zostawić go z tym zadaniem samego. Klienci oczekują profesjonalnego i kompleksowego wsparcia, aby unikać kosztów związanych z postojem, dlatego też, dostrzegając nowe potrzeby klienta, stworzyliśmy dodatkową formę wsparcia w takich sytuacjach – „Myzer Best Practices Academy”. Fundament „MBPA”, jakim jest zbiór doświadczeń, umiejętności i opracowany „know how”, sprawia, że skutecznie pomagamy zarówno w reorganizacji, jak i uruchamianiu nowych zakładów produkcyjnych” – wyjaśnia Łukasz Fedorowicz.
W praktyce jednak zawsze ingeruje się w już istniejący system. „Z naszego doświadczenia w zdecydowanej większości modułowe systemy rurowe stosowane są do prostych usprawnień: stanowisk montażowych, regałów przepływowych czy supermarketów. Takie modyfikacje przeważnie nie wymagają zatrzymywania produkcji, a jedynie zamiany czy dostawienia nowego elementu lub chwilowego odsunięcia się pracownika od stanowiska. Zdarzają się jednak aplikacje, które dosłownie przecinają istniejącą linię na pół i wkładają w środek nowy element. Wtedy łamigłówka jest zdecydowanie ciekawsza i wymaga zestrojenia zmian z harmonogramem produkcji i całą logistyką wewnętrzną przedsiębiorstwa” – mówi Piotr Kranik, Manager Regionalny z firmy Trilogiq.
Wiedza i doświadczenie
W projektowaniu linii produkcyjnej jedną z ważniejszych kwestii pozostaje zapewnienie ciągłości dostaw właściwych komponentów niezbędnych do montażu we właściwej ilości, we właściwym czasie i na właściwe miejsce. „Doświadczenie uczy nas, że nawet konstrukcję linii montażu składającej się z piętnastu stanowisk połączonych rolkowym przenośnikiem grawitacyjnym można złożyć poza planowanym obszarem przyszłej produkcji. Prace związane z ustawieniem, montażem finalnym i uruchomieniem nowego systemu produkcyjnego możliwe są do przeprowadzenia w ciągu jednego dnia, wliczając w to nawet podłączenie mediów oraz instalację drobnych urządzeń elektronicznych typu komputery, drukarki, skanery, czujniki, urządzenia i narzędzia pneumatyczne” – mówi Konrad Hartel.
Szybkość reagowania przedsiębiorstwa – szczególnie na zmieniające się otoczenie – jest bardzo ważna. Zdaniem Łukasza Fedorowicza, zmiany organizacyjne są nieodłącznie związane z działalnością każdego przedsiębiorstwa. Jednakże, aby nie doprowadzić do sytuacji dwukrotnego potknięcia się o ten sam kamień, ważna jest organizacja pracy, którą planujemy wykonać.
„Mówiąc o systemach rurowych, planowanie organizacji pracy spoczywa na nas jako dostawcy rozwiązań z systemów rurowych. Dbamy o wszystkie szczegóły takiego projektu, poczynając od zbadania potrzeb klienta, przez realizację, po obsługę posprzedażową. Klient odczuwa komfort, ponieważ jest na bieżąco informowany o tym, w którym punkcie naszego harmonogramu zadań się znajdujemy. Nie mniej jednak, w ostatnim czasie odnotowaliśmy nowy trend w zakładach produkcyjnych, a mianowicie chęć tworzenia własnych zespołów ludzi pracujących na co dzień z systemem rurowym. Pozwala to skrócić czas reakcji i obniżyć koszty, w szczególności przy prostych modyfikacjach linii, regałów czy wózków. W tym celu prowadzimy szkolenia „Buduj bezpiecznie z Myzer”. Taka forma wsparcia naszych klientów cieszy się dużym uznaniem, a my mamy możliwość częstszego spotykania się z naszymi partnerami biznesowymi” – dodaje Łukasz Fedorowicz.
źródło: item
Piotr Bogucki, Project Manager, Lean Technology Poland Sp. z o.o. Sp. K., podkreśla, że kluczowymi czynnikami w procesie przeorganizowania linii produkcyjnej zbudowanej z konstrukcji systemów rurkowych są wiedza i doświadczenie pracowników oraz odpowiednie przygotowanie się do zmiany (w tym przygotowanie wszystkich niezbędnych elementów systemu). „Podobnie jak w życiu, ważne jest doświadczenie. Choć budowa na modułowych rozwiązaniach rurek aluminiowych od item jest dziecinnie prosta, to jeżeli chcemy zwiększyć wydajność i szybko uporać się z zadaniem, doświadczenie będzie stanowiło ważny czynnik. Firma item wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom, dając do dyspozycji możliwość wzięcia udziału w bezpłatnych szkoleniach. Nie bez znaczenia jest również kompetentne doradztwo naszych inżynierów sprzedaży, którzy wspomagają projekt na każdym etapie. Przemyślane rozwiązanie, nawet nie w postaci projektu, a pewnej idei, dzięki rurkom aluminiowym od item daje się niezwykle szybko urzeczywistnić, dopasowując się do zmieniającej się koncepcji” – uzupełnia Grzegorz Jazowski z firmy item.
Zdaniem Piotra Kranika, współpraca, wymiana myśli i doświadczeń dają najwięcej korzyści. „Nie będziemy w stanie poznać linii tak dobrze, jak ludzie, którzy nią zarządzają i obsługują od lat. Z drugiej strony, jesteśmy też w stanie wnieść „świeże spojrzenie” i zadać kilka pytań, które podsuną nowe pomysły inwestorowi” – wyjaśnia Piotr Kranik.
Nieograniczone możliwości
W zakresie Lean Production firma item proponuje system modułowy rurek D30. Rurki wykonane są z aluminium, co wyraźnie zmniejsza wagę powstałej konstrukcji. „Rurki dają nieograniczone możliwości połączeń za pomocą również aluminiowych łączników, zapewniając trwałe połączenie i uniknięcie, jak to ma miejsce w przypadku rozwiązań stalowych, luzowania połączeń. Do złożenia konstrukcji wymagane jest tylko jedno narzędzie – śrubokręt imbusowy, a większość konstrukcji możliwa jest do złożenia przez jedną osobę. Dużą zaletą w przebudowach jest nieograniczona możliwość przesuwania rurek w powstałych węzłach, bez konieczności zmiany łącznika. Powstałe konstrukcje są lekkie, stabilne i odprowadzają ładunki elektrostatyczne – ESD, co jest niezwykle ważne w transporcie wrażliwych na wyładowania elementów. Nie bez znaczenia jest również kompatybilność systemu z dobrze znanym systemem profili aluminiowych item. Ponadto rurki zostały nagrodzone nagrodą Good Design Award w 2013 roku. Rozwiązania LPS dają możliwość tworzenia konstrukcji z zakresu low cost automation. Transport dóbr produkcyjnych wykorzystuje jedynie siłę grawitacji. To niezwykłe rozwiązania, które zmieniają bieg kuwet, ich ułożenie, wysokość na regale itp. bez użycia pneumatyki, automatyki, a zatem również ograniczając koszty w paru prostych elementach, które każdy może złożyć samodzielnie” – tłumaczy Grzegorz Jazowski.
Piotr Bogucki zwraca uwagę, że reprezentowana przez niego spółka Lean Technology Poland oferuje wiele rozwiązań usprawniających transport wewnętrzny w tym wózki samojezdne AGV, ramy milk-run, systemy wspierające kompletację oraz system do lokalizacji obiektów (wykresy spaghetti, mapy ciepła itd.), dzięki którym można usprawnić procesy w szerokim zakresie. „Jeśli chodzi o systemy modułowe, to posiadamy w ofercie elementy, które są praktycznie kompatybilne ze wszystkimi systemami dostępnymi na rynku (28,0; 28,3; 28,6 mm)” – dodaje Piotr Bogucki.
Z kolei spółka Myzer, oprócz katalogu oferującego kilka tysięcy kół i zestawów kołowych, stworzyła dwa nowe katalogi – „Systemy rurowe” oraz „Intralogistyka”, wraz ze standardowymi rozwiązaniami produktowymi prezentują także kilkadziesiąt ciekawych rozwiązań poprawiających ergonomię pracy lub jej wydajność. „Skarbnicą pomysłów dla nas są klienci, zgodnie ze starym powiedzeniem „potrzeba matką wynalazków”. Uwagę skupiamy na generowaniu dodatkowych wartości naszych rozwiązań, czego przykładem może być projekt wózka półkowego z funkcją ich wygodnego składania. W efekcie klient otrzymał uniwersalny wózek dedykowany do kilku bardzo różnych opakowań” – podkreśla Łukasz Fedorowicz.
Piotr Kranik wskazuje na rozwiązania Trilogiq, sprawdzone od wielu lat. „Nasze produkty to rozwiązania sprawdzone od wielu lat. Wprowadziliśmy już kilka linii produktowych, które zostały dokładnie przetestowane i są ze sobą kompatybilne. Zdecydowaną zaletą konstrukcji kompozytowych w połączeniu z aluminium, czyli naszego systemu Graphit, jest możliwość zmniejszenia wagi konstrukcji przy jednoczesnej kompatybilności z naszym tradycyjnym systemem LeanTek. Daje to zupełnie nowe pola do manewru, a jednocześnie nie trzeba wprowadzać i uczyć się kolejnych standardów na produkcji. Przy okazji też świetnie wygląda i cieszy oko, a jak wiemy, tzw. visual management jest jednym z istotnych aspektów dla top managementu” – przedstawia Piotr Kranik.
System Graphit nadaje się do zastosowania w wielu sektorach, w tym między innymi w służbie zdrowia, placówkach dystrybucyjnych i handlowych, w turystyce, przetwórstwie żywności, przemyśle, branży zaawansowanych artykułów konsumpcyjnych i branży nowych technologii.
System LeanTek utożsamiany jest z filozofią Lean Manufacturing, czyli odchudzonej produkcji, i wraz z nią wkracza na obszary pozaprodukcyjne. System stosowany jest m.in. w motoryzacji, w branży AGD oraz w elektronice. Korzystają z niego tak znane firmy, jak np.: Toyota, BMW, Audi, GM, Fiat, Renault, Delphi, Bosch, Sony, Hewlett-Packard, Siemens czy Airbus. Pozwala tworzyć nieograniczoną liczbę konstrukcji, w tym cztery główne produkty: regały przepływowe, wózki, stanowiska pracy i supermarkety, czyli duże regały: modułowe regały przepływowe LeanTek umożliwiają lepsze wykorzystanie przestrzeni magazynowej. Przekazywanie materiałów jest łatwiejsze, a stanowisko pracy staje się bardziej przyjazne i dostosowane do potrzeb użytkownika. Zbudowany z rurek i złączek samojezdny wózek silnikowy Move może bez operatora transportować towar ważący nawet 400 kg. Torem jazdy jest przyklejona do podłogi taśma magnetyczna. W ofercie firmy Trilogiq są trzy modele wózków. Jeśli chodzi o stanowiska pracy, to LeanTek pozwala także na tworzenie systemów hybrydowych – stanowisk pracy połączonych z regałami przepływowymi. Istotną część systemu stanowią również supermarkety. Te duże regały rozwijają się wraz z tempem wdrażania udoskonaleń w zakresie magazynowania. Zaletą supermarketów jest także ich mobilność.
Zdaniem Konrada Hartela z marketingowego punktu widzenia duża różnica między poszczególnymi oferowanymi obecnie na rynku systemami rurkowymi rysuje się przede wszystkim w zakresie oferowanego asortymentu oraz jakości wykonania. Pierwszy aspekt dotyczący różnorodności oferowanych elementów systemu rurkowego przekłada się na możliwości szybkiej realizacji pomysłu. „Jest to niczym innym, jak skróceniem czasu realizacji pomysłu, a więc w czystym znaczeniu słowa poprzez elastyczność uzyskujemy prawdziwy Lean. W aspekcie jakości przewaga dobrego systemu rurkowego przekłada się dla klienta na koszty utrzymania ruchu i tu ponownie godna podkreślenia jest zgodność z zasadami Lean. Konfiguracja konstrukcji jest we wszystkich systemach bardzo zbliżona. Użytkownik potrzebuje minimum narzędzi, które ograniczają się do klucza imbusowego w rozmiarze 5, zwijanej miary taśmowej, markera oraz ręcznej lub mechanicznej przecinarki do rur. Nasi monterzy wyposażeni są jeszcze dodatkowo w zestaw kluczy płaskich, grzechotkę, młotek miękki oraz twardy, jak również w akumulatorową wiertarko-wkrętarkę z kompletem nasadek. To jest już jednak wyposażenie dodatkowe, stosowane przy bardziej wymyślnych konstrukcjach. Rozwiązania techniczne związane z prostotą konfiguracji konstrukcji i spasowaniem elementów w naszym systemie rurkowym przypominają, zgodnie z opiniami użytkowników, zabawę klockami dla „dużych chłopców” – wyjaśnia Konrad Hartel.
System rurkowy proponuje także spółka Dynarax. Jak informują przedstawiciele firmy, modularne rozwiązanie X-Lean składa się z rurek, które stanowią profile konstrukcji, oraz różnego rodzaju złączek, a także z gamy akcesoriów (listwy rolkowe, blaty, koła). Złączki pozwalają nie tylko na tworzenie większości kształtów geometrycznych bazowej konstrukcji regału, lecz mogą być także wykorzystywane do budowy różnego rodzaju uchwytów, obszarów składowania detali, systemów przesuwania pojemników itp. Elementem zapewniającym łatwy dostęp do całego składowanego towaru są listwy rolkowe. Pozwalają one na łatwe i szybkie przemieszczanie (poziomo lub dzięki grawitacji) pojemników lub komponentów.
Sławomir Erkiert