Systemy informatyczne nie tylko przyspieszają pracę i wyręczają nas w najbardziej żmudnych zadaniach, mogą się również z powodzeniem służyć do osiągnięcia w firmie statusu Lean. Koncepcja zwana Lean Management, czyli potocznie mówiąc – szczupłym zarządzaniem – dobrze sprawdza się we wszystkich branżach, w logistyce jednak jest wyjątkowo pożądana.
źródło: Novacura Poland
O co chodzi w szczupłym zarządzaniu? O odchudzanie poprzez eliminowanie wszelkiego marnotrawstwa. Czym jest to marnotrawstwo? W teorii Lean nazywane słowem pochodzącym z języka japońskiego Muda, jest wszystkim tym, co nie dodaje produktowi czy usłudze wartości w działaniu produkcyjnym. Jest to nadprodukcja, naprawianie braków, przemieszczanie materiałów, zbędny ruch, oczekiwanie, a także zbędne przetwarzanie.
Jak osiągnąć w przedsiębiorstwie ów status Lean? Jest wiele różnych metod, które poprzez wsparcie odpowiedniej technologii połączonej z doświadczeniem i wiedzą mogą przyczynić się do osiągnięcia tak pożądanego stanu. Poniżej opis kilku sposobów na „odchudzenie” pracy działu logistycznego dzięki zastosowaniu nowoczesnych narzędzi IT.
Planowanie zapasów, czyli Kanban
Jednym z najważniejszych ogniw Lean jest szczupłe planowanie zapasów. W przypadku Kanban, bo tak nazywa się ta opracowana w latach pięćdziesiątych w Japonii metoda sterowania produkcją, niezbędne są aplikacje, które dają możliwość elastycznego budowania algorytmów dopasowanych do konkretnych przypadków i uwarunkowań, z jakimi spotykają się działy logistyczne, planistyczne i magazyny. Na czym polega? Odpowiednio szczupłe planowanie zapobiega zbędnemu „zamrażaniu” pieniędzy w towarze, co pozwala firmom na obniżenie poziomu zapasów i utrzymywanie mniejszych hal magazynowych (te nie są zagracone towarem na wiele miesięcy). Oznacza to oczywiście również częstsze i mniejsze dostawy, ale i ułatwia kontrolowanie całego procesu oraz modyfikowanie zamówień zależnie od wahań popytu i różnych czynników zachodzących wewnątrz przedsiębiorstwa.
W łańcuchu Kanban ważny jest również udział dostawców – ten wspierany przez mądre rozwiązania, np. wywołanie dostaw towaru on-line oraz dobry dostęp do informacji (możliwość korzystania przez strony z tego samego interfejsu i praca na tych samych danych) zapewnia wygodną współpracę, dobre zrozumienie potrzeb, a co za tym idzie – zwiększenie wydajności całego procesu, czyli najważniejszy cel leanowej koncepcji.
Just-in-Time – WebEDI
Wdrożenie aplikacji EDI, przeznaczonej do komunikacji B2B, znacznie przyspiesza i usprawnia współpracę z kontrahentami. Dzieje się to za sprawą automatyzacji dostarczania prognoz, szybkiego przesyłania zamówień, potwierdzeń i awizowania dostaw. Dzięki temu możemy wyeliminować e-maile, papierowe dokumenty i konieczność ręcznego przepisywania danych. Z webowej wersji tej aplikacji można korzystać z każdego komputera lub innego urządzenia z dostępem do internetu. WebEDI nie tylko oszczędza czas i ułatwia porozumiewanie się, ale sprzyja również usprawnieniu działań w łańcuchu dostaw i pomaga pracownikom w zredukowaniu błędów. Wszystko odbywa się po prostu Just-in-Time.
Mobilność
Rozwiązania mobilne zapewniają aktualne informacje w każdym miejscu, co przekłada się na brak opóźnień, znika również niebezpieczeństwo używania nieaktualnych danych – każdy użytkownik ma swoje dane, za które sam odpowiada. W trakcie pracy stają się dostępne dla wszystkich osób zaangażowanych w dany proces. Prosta możliwość udokumentowania problemu za pomocą zdjęcia daje nieograniczone możliwości do rozwinięcia „problem solving”.
Poka-yoke i kontrola jakości
Jakość to najważniejszy element procesu, więc każda opcja, która pomaga w jej kontrolowaniu, powinna zostać wdrożona. Poka-yoke to metoda zapobiegania nieumyślnym błędom – defektom pochodzącym z pomyłek. Tradycyjnie wykorzystuje pojemniki o odpowiednim kształcie, do których można włożyć tylko dobrze zmontowany element. Obecnie jednak często mechaniczne metody zastępowane są przez rozwiązania zautomatyzowane – na przykład kamery obserwujące geometrię przedmiotu i raportujące dobry lub wadliwy produkt do systemu ERP.
W kontekście jakości warto przyjrzeć się również podejściu SPC, dotyczącemu aktywnego sterowania i statystycznej kontroli jakości procesu produkcyjnego, ponieważ rozwiązań tego typu szczególnie w ostatnich latach pojawia się coraz więcej. Wdrożenie procedury poprawy jakości procesów możliwe jest dzięki integracji z maszynami i automatycznemu odczytywaniu parametrów procesu.
Analiza i wizualizacja
W lepszej organizacji pracy są także w stanie pomóc systemy do analizy i wizualizacji danych. Rozbudowane narzędzia analityczne dają możliwość zarządzanie parametrami Lean, co jest konieczne przy dążeniu do ciągłego doskonalenia procesu, na podstawie analizy historii i prognozowanych przyszłych zdarzeń. Z kolei wizualna prezentacja danych w magazynach czy na wydziałach produkcyjnych pozwala sprawdzić adekwatność planu, status produkcji i wysyłek, możliwe braki oraz dostępność lokalizacji magazynowych.
ERP a Lean
Czy przedsiębiorstwo planujące swoje zasoby w oparciu o systemy ERP może wdrożyć zarządzanie w duchu Lean? Dobry system ERP można z powodzeniem połączyć z zarządzaniem w stylu Lean. W założeniu te dwa systemy znacząco się różnią: ERP kładzie nacisk na planowanie w oparciu o prognozy sprzedaży, natomiast w Lean opiera się poziom produkcji na bieżącym zapotrzebowaniu klientów. Dobrze zoptymalizowany system ERP, rozbudowany o oprogramowanie porządkujące procesy, może znacząco ułatwić wdrożenie w firmie szczupłego zarządzania. Im więcej wiemy przecież o aktualnych stanach magazynów, tym częściej możemy przeplanować produkcję i reagować na zmiany w zamówieniach.
Artur Buła
Managing Director
Novacura Poland
Novacura Poland
Novacura jest ekspertem w zakresie systemów biznesowych. Specjaliści firmy posiadają dogłębną wiedzę dotyczącą światowej klasy rozwiązań wspomagających zarządzanie przedsiębiorstwem i wiedzą, jak dzięki nim i autorskim koncepcjom usprawnić procesy zachodzące w przedsiębiorstwach.
Novacura wspiera firmy w wielu obszarach, m. in. sprzedaży i serwisu w terenie, utrzymania ruchu, produkcji i logistyki. Współpracując z klientami Novacura swoje działania skupia na zrozumieniu i dopasowaniu się do potrzeb klienta, a w rezultacie dostarczenia możliwości obniżenia kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa, podniesienia konkurencyjności, wejścia na nowe rynki.
Firma istnieje od 2005 roku, w Polsce działa od trzech lat. Zatrudnia ponad 60 pracowników ma ponad 100 klientów w 10 krajach Europy. W 2015 roku obroty firmy osiągnęły 4,5 miliona euro.